Sagnir


Sagnir - 01.04.1986, Page 47

Sagnir - 01.04.1986, Page 47
Dyggðaspegill Hlæjandi stúlka. Mynd þessa múlaði hol- lenski meistarínn Vermeer árið 1657, eða tultugu úrum eftir að Jún Arason þýddi Dyggðaspegil. Kortið af Hollandi minnir á suið mennta og framkuœmda sem konum uoru lokuð á þessum tíma. skemmtilega mynd af æskilegum mannasiðum og vinnusemi. Fyrsta dyggðin er iðrti og þrifnaður. Þrifnað- ur hefur hér aöra merkingu en það hefur í dag. Orðið þýðir hér ráðdeild, og hefur ekkert með hreinlæti að gera. f þessari jómfrúrdyggð felst það að meyjar venji sig til erfiðis í ung- dómi sínum, og sinni þeirri vinnu sem tilheyrir þeirra kalli og embætti. Þessi dyggð gerir þær að betri eiginkonum. „Þar kemur að einn frómur maður á síðan kann að reiða sig uþþ á slíka dugnaðarsama kvenpersónu, hún kann það betur að vera hans með- hjálp í öllum greinum, hvartil hún er í öndverðu af guði sköpuð." Til þess að sýna fram á gagnsemi vinnunnar eru tínd til mörg dæmi, þau áhrifa- mestu sýna að jafnvel kóngsdætur ófu klæði og matreiddu velling. Önnur dyggð í þessum flokki er æra og siðsemi. Hér er mannasiðum lýst af mikilli nákvæmni. „Jómfrúr skulu hafa góðmótlegt og hæversk- legt tillit; þær skulu hafa jafnt og óhrukkað enni; láta munninn vera til luktan; halda kyrrum á sér hálsinum; blása ei þungt; skima ekki um kring með augunum; vera hæverskar í orð- um og verkum; einkanlega tjá sig siðsamar í klæðaburðinum, í mat og drykk, í samræðum við fólk og í öllu öðru sem hæfir að gæta.“. . . „Það útheimtir útvortis hæversku, að ein jómfrú strax og hún stendur upp á morgnanna klæði sig alein í sínu her- bergi áður en hún kemur til annarra, svo að hún með tilbærilegum, heiðar- legum klæðabúnaði skýli öllum þeim líkamans limum hverjum náttúran vill skýla láta; og að hún beri síð og lag- leg klæði, hvar úti sjáist ei nokkurt lauslæti eðurósiðferði, og að hún beri svoddan klæði sem hæfir hennar stétt, jómfrúrdóm og burðum." Nú hefur prúðmennsku í iíkamsburðum og klæðaburði verið lýst, og þá er komið að borðsiðunum. í veislum eiga jómfrúr að bíða þar til til þeirra er talað. Þær eiga að éta „lítið og mátu- legt“ og þegar þeim er drukkið til eiga þær að fá sér litla sopa. Þó að þær séu ekki þyrstar eiga þær frekar að dreypa vörunum í drykkinn en að reka hann frá sér. Fyrir hæversku skuld eiga þær að hætta fyrstar að borða og þótt þær sitji við borð ríkra manna eiga þær ekki „að reka sundur sitt gin og hugsa hér er nóg að éta.“ Ef einhver talar „óhæverskulega" í veislunni eiga meyjarnar að láta sem þeim komi það ekki við eða „svo sem þær hafi ei heyrt það né skilið". Þegar meyjar sitja hjá mörgum eiga þær ekki að „taka fyrstar við að skrafa við aðra“. Þær eiga að halda báðum höndum saman, horfa beint fram, halda höfðinu réttu og gæta þess að vera ei niðurlútar. Þær eiga alltaf að heilsa áður en þær tala við fólk og mega ekki ganga frá þeim sem þær hafa skrafað við nema kveðja þá áður. Ef á þær kemur hósti, hnerri eða geisþi er þær sitja hjá fólki eiga SAGNIR 45
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108

x

Sagnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.