Sagnir - 01.04.1987, Page 84

Loftur Guttormsson
Umsögnum
7. árgang
Sagna
SAGNIR
Með þessum árgangi Sagna
hefur verið fylgt þeirri
stefnu sem mörkuð var árið
1984, þ.e. að hafa „að leiðarljósi al-
þýðlega en þó fræðilega framsetn-
ingu.” (Sagnir 1984,3.) Þessu fylgdi
að umbrot var stækkað, vandað var
til pappírs og allrar hönnunar og
myndefni hlaut veglegan sess. Að
þessu leyti staðfestir þetta tölublað
ímynd síðustu árganga tímaritsins:
það er einkar smekklegt að búningi,
snoturlega hannað og yndi fyrir
augað. Að blaðsíðutali er það líka
ámóta stórt, liðlega 100 bls. Þá
lætur nærri að ein mynd komi á
aðra hverja síðu. Tæpur fjórðungur
þeirra er sóttur í erlend rit ■ og er
það mun hærra hlutfall en verið
hefur í síðustu árgöngum.
Auk heimildasýnishorna og einn-
ar umsagnar flytur blaðið ellefu
greinar; fjalla flestar, eða átta, um
efni úr sögu miðalda - ef teygja má
þær fram á 17. öld - en þrjár um
söguefni frá þessari öld. Þetta
efnisval kallar ritnefndin svar við
því „að áhugi hefur farið vaxandi á
sögu fyrri alda.” (S. 3) Hvort sem
það er nú tilbúningur eða ekki, þá er
altént fagnaðarefni að söguvitund
sagnfræðinema við HÍ - því að
vanda birta flestar greinarnar
sýnishorn af námsvinnu háskóla-
stúdenta - takmarkast ekki við
„okkar tíma”.
Hvaða spurningum yfirvarpa svo
sagnfræðistúdentar á miðaldir
okkar? Ekki ber á öðru en þær fari
nokkuð eftir hugðarefnum samtím-
ans: hér er m.a. grafist fyrir um um-
gerð hversdagslífsins, stöðu
kvenna og heilsufar. Að svo miklu
leyti sem rætt er um svokallaða
merkismenn, þá beinist athyglin
einkum að því hvaða umsögn þeir
hafa hlotið í sagnfræðiritum. Víst
má gera ráð fyrir að bæði efnisval
og efnistök stúdenta mótist nokkuð
eftir nótum kennara; en altént eru
þessar áherslur til marks um að for-
vitni um liðna tíð nærist að miklu
leyti af hugðarefnum samtíðar.
Fyrst skal drepið á þær tvær
greinar þar sem fengist er við per-
sónubundið söguefni. í stuttu máli
reynir Erlingur Sigtryggsson að
meta hvern þátt Guðmundur biskup
góði hafi átt í að efla áhrif er-
lends kirkjuvalds á íslandi. Höf-
undur dregur skýrt fram í dagsljós-
ið ágreining sagnfræðinga um þetta
efni og hallast sjálfur að því, að
Guðmundur biskup hafi litlu valdið
hér um. Athygli vekur að í umfjöll-
un sinni notfærir höfundur sér ekki
ítarlega umfjöllun Magnúsar Stef-
ánssonar um Guðmund Arason
(Saga íslands 2, s. 119-36). Kannski
er ósanngjarnt að ætlast til þess að
höfundur hefði stutt mál sitt frum-
heimildum en aftan við greinina eru
birt tvö sýnishorn af þeim; hér
standa þau stök án þess að höfundur
hafi vísað til þeirra. - Við ritstjórn
má aftur sakast um skekkju í frá-
gangi skýringartexta við mynd s.
14: í 2. línu að ofan er ranglega vísað
til s. 14 en á bersýnilega að vera s.
12.
Þórir Hrafnsson gerir hressileg-
an samanburð á því hvernig Órækja
Snorrason, „Óstýrilátur og heimtu-
frekur glanni?”, birtist í umfjöllun

M
J
82 SAGNIR