Nýtt Helgafell - 01.06.1956, Page 14

60
NÝTT HELGAFELL
og enginn sagði neitt. Þarna hafði Jarpur
dottið niður til hinstu hvíldar. Ég horfði á
hann. Fallegu augun hans voru brostin.
Það datt yfir mig djúp sorg, og samveru-
stundir okkar í mörg ár komu hlaupandi
hver af annari fyrir innri augu mín, og ég
varð allur gagntekinn af sárri iðrun af því
að hafa stundum verið vondur við hann.
Fg fór samt ekki að gráta. Ég fann til létt-
ís undir sorginni við það, að þetta langa,
kvalafulla stríð var loks á enda. Og ef Jarp-
ur hefur ekki haft ódauðlega sál, þá man
hann ekki nú, að ég var stundum vondur
við hann. En ef sálin í honum hefur verið
ódauðleg, þá sér hann nú, hvað ég er bú-
inn að þjást af að horfa upp á kvalir hans,
hvað innilega ég hef vorkennt honum og
hvað oft og mörgum sinnum ég er búinn
að iðrast misgerða minna, því að þeir sem
hafa ódauðlega sál, vita eftir dauðann allt
um þá, sem lifa á jörðinni. Það hef ég alltaf
heyrt sagt.
Nú komu faðir minn og Benedikt afi
niður eftir. Benedikt var hress í máli, eins
og ekkert hefði komið fyrir. Það vildi ég,
að ég væri eins og þú, hugsaði ég. Svo var
náð í beitta hnífa og farið að birkja Jarp.
Þegar það var búið, var hann ristur á kvið-
inn, og þegar kviðurinn opnaðist, gein við
augum okkar geysimikil meinsemd, sem
hafði sprungið. Ég man ekki, hvort menn
vissu, hvaða meinsemd það var, og ég man
ekki heldur, í hvaða líffæri hún var eða
hvort hún var komin í fleiri en eitt líffæri.
En ég man ennþá greinilega, hvernig hún
leit út. Það var þykkur, gulur gröftur. Og
hún var svo stór, að ég hefði aldrei getað
ímyndað mér, að svona stór meinsemd gæti
verið til í heiminum. Þennan dag, milli
nóns og miðaftans, skildi ég fyrst til hlítar,
hvað innanmein var, og fynr þann skilmng
hefur aldrei dregið ský síðan.
Ég var ekki laus við Jarp, þó að hann
væri dáinn. Hann var of mikill hestur til
þess, að maður gæti hætt að hugsa um
hann. Tiltektir hans rétt fyrir dauðann
urðu mér áleitin ráðgáta. Ég varð oft að
hugsa djúpt um það, af hverju hann hefði
rölt heim undir bæ rétt áður en hann dó,
en ekki 'heim að hesthúsinu sínu, eins og
hann var vanur að gera. Fann hann það á
sér, að hann ætlaði að fara að deyja, og
var honum huggun í að gefa upp öndina
heima við bæ, í námunda við fólk? Og af
hverju rölti hann niður að Gerði, en ekki
niður að Hala, þar sem hann var kunnugri?
Þar að auki var styttra heim að Hala. Var
það vegna þess, að honum fannst betra
fólk á Gerði en Hala og honum fannst
meiri fróun í að deyja hjá góðu fólki held-
ur en hjá fólki, sem ekki væri eins gott?
Og af hverju fór 'hann niður í lágina? Því
gekk hann ekki heldur niður barðið með-
fram henni að vestan? Það var reyndar of-
urlítið beinni leið úr Glompu heim að Gerði
að fara lágina, en það var nökkuð bratt nið-
ur í hana, og hún var mjög þýfð. Það var
aðeins nokkrum föðmum lengra að fara
barðið. Það varð að fara lítinn sveig. En
það var líka slétt og engin brekka af því
heim að 'bænum, bara hægur halli. Fannst
honum hann hafa betra næði til að deyja
niðri í láginni? Eða var hann á leið heim
í hlað á Gerði og vildi deyja þar, alveg hjá
fólkinu, en entist ekki lífið heim í hlað-
varpann? Eða var hann að hlífa fólkinu á
Hala við að horfa upp á dauða sinn með
því að láta sig hverfa niður í lágina? Það
var líkast kurteisi Jarps. Kannski voru
þetta líka tómar tilviljanir. Kannski vafr-