Sveitarstjórnarmál - 01.04.1991, Qupperneq 60

UMHVERFISMÁL
Staða sorphirðu í
dreifbýli
Magnús Finnbogason, oddviti Austur-Landeyjahrepps
Ég vil hér í örstuttu máli gera
grein fyrir stööu sorphiröu í sveit-
arfélagi mínu, og má þá í mörgum
tilvikum reikna meö svipuöu
ástandi annars staðar í dreifbýli.
Þá mun ég einnig gera grein fyrir
hugmyndum mínum um leiöir til
úrbóta.
í Austur-Landeyjum sjá íbúar
sjálfir um alla sorphiröu. Sumir
ganga þannig frá, aö tæpast
verður betur gert, miöaö við að-
stæöur, en svo eru aö sjálfsögöu
ýmsir, sem ganga mismunandi illa
frá úrgangi og allt þar á milli.
Flestir, og ef til vill allir, kveikja í
heimilissorpinu I tunnum eöa í
gryfjum. Þannig bruni er mjög
ófullkominn, og mikil mengun fylgir
honum. Þótt flestir líti svo á, aö
þetta sé góö lausn, þá hygg ég, að
þessi reykmengun, þótt ósýnileg
veröi fljótt, sé náttúrunni mun
skaðlegri en uröun. Þessu fylgir
líka, aö oft er ýmislegt, sem ekki
brennur, t.d. bein, plast, pappír
o.fl., og er þá fjúkandi eöa dreift af
vargfuglum og hundum um næsta
umhverfi.
Öll þekkjum viö þá gríðarlegu
aukningu á alls konar umbúöum úr
plasti, áli og öðrum slíkum gervi-
efnum, sem illa eyöast eöa alls
ekki meö þessum aöferöum, en
valda við bruna gífurlegri loft-
mengun. Þá er þó eftir aö taka
með í umræðuna stóra stökkiö í
plastmenguninni, þ.e.a.s. rúllu-
baggaplastiö, sem mér, satt bezt
að segja, hrýs hugur við, þegar ég
leiöi hugann að því. Ég hygg, aö
á síðastliðnu sumri hafi verið notuð
15-16 tonn af rúlluplasti í minni
sveit, eða aö meðaltali um 400 kg
á bæ. Þá eru ótaldir áburöarpokar,
baggabönd og allt annaö plast,
sem var þó æriö fyrir.
Fyrir nokkrum árum fór sveitar-
félagið að hafa opnar ruslagryfjur
á tveimur stööum í sveitinni, þar
sem menn gátu losað sig viö járn,
ónýtar girðingar og fleira þess
háttar. Þessar gryfjur hafa veriö
hafðar opnar um eins árs skeiö, og
eru þá teknar í notkun nýjar og
þeim gömlu lokaö. Á síðasta ári
tókum viö upp þá þjónustu aö hafa
opnar gryfjur fyrir hræ og sláturúr-
gang og þess háttar, þar sem
mokað er yfir jafnóðum og nýjar
gryfjur teknar eftir þörfum.
Ég mun nú gera grein fyrir þeim
hugmyndum, sem ég hef um end-
urbætur í þessum málum. Ég tel,
að í þessum efnum eins og öörum
verðum við ávallt aö líta til þess,
sem við þekkjum skást á hverjum
tíma, og stefna aö því að þróa
eitthvað sambærilegt eöa betra og
helzt aö hafa einhverja framþró-
unarmöguleika, svo viö stöönum
ekki og verðum eins og nátttröll í
þjóösögunni. Því tel ég, aö þaö
fyrsta, sem viö þurfum aö gera, sé
að byggja móttökustöö til þess aö
flokka og pakka úrgangi. Urðun
beint úr bíl eöa gámi hefur þann
annmarka í mínum huga, aö aldrei
Á vegum héraðsnefndar Rangæinga starfar nú þriggja manna nefnd, sem kannar möguleika á samstarfi um aö hirða og urða sorp i
sýsiunni. i nefndinni eru sveitarstjórarnir á Hellu og á Hvolsvelli ásamt greinarhöfundi, Magnúsi Finnbogasyni. Á uppdrættinum, sem
geröur var að frumkvæöi hans sl. ár, er sýnt, hvernig hann hugsar sér, að grafnar séu gryfjur á Landeyjasandi, þar sem sorpböggum
með lífrænum úrgangi yrði komið fyrir i stæðum og síðan mokað yfir. Sáð yrði melgresi í hólana og síðar komið upp trjágróöri. Gert er
ráð fyrir, að flatarmál árlegrar uppfyllingar með þessum hætti yrði um einn hektari lands og kostnaöur á íbúa íviö lægri en gert er ráö
fyrir á höfuöborgarsvæöinu og á Akranesi, eða um 3300 krónur á ibúa. Jafnframt þessum möguleika eru nú kannaðar aðrar leiöir
varðandi urðunarstaö í sýslunni.
122