Sveitarstjórnarmál - 01.10.1999, Qupperneq 40

FRÆÐSLUMAL
Ijóst að hér er um beina þjóðhags-
lega nauðsyn að ræða.
Framtíö símenntunarmið-
stöðva
Frá stofnun Miðstöðvar símennt-
unar á Suðurnesjum hafa komið
fram sambærilegar stofnanir, svo
sem Fræðslunet Austurlands og Sí-
menntunarmiðstöð Vesturlands, og
simenntunarmiðstöðvar á Vestfjörð-
um og á Norðurlandi vestra og fleiri
eru í burðarliðnum, svo sem á Suð-
urlandi, Norðurlandi eystra og í
Hafnarfirði (að höfundi er kunnugt).
Þessar stofnanir eru að mörgu ólíkar
svo sem hvað snertir fjármögnun
enda stofnað til þeirra á mismun-
andi forsendum. Það sem þær eiga
þó allar sameiginlegt er að allar taka
þær mið af þeim aðstæðum sem eru
á hveijum stað og leitast er við að
sameina sem flesta hagsmunaaðila
undir sama hatt.
Menntamálaráðherra og Alþingi
hafa með lögum mótað umgjörð og
vísað veginn fyrir þau skref sem
taka þarf á næstu árum. Alþingi hef-
ur auk þess á síðasta ári lagt nýjum
símenntunarmiðstöðvum myndar-
legan farareyri.
Rekstursframlag af fjár-
lögum hins opinbera
An þess að hér verði lögð fram
bein tillaga að skiptingu kostnaðar
milli aðila er hins vegar brýnt að hið
opinbera tryggi símenntunarmið-
stöðvum framlög á Qárlögum til
þess að sinna upplýsinga- og ráð-
gjafarskyldu gagnvart almenningi
þessa lands. Hið opinbera leggur til
fjármagn til framkvæmda, svo sem
vega og samgöngukerfis lands-
manna óháð því hver það er sem
nýtir eða hversu oft einfaldlega
vegna þess að það er talið sainfé-
lagsleg skylda og þjóðhagsleg nauð-
syn.
Með nokkrum rétti má einnig
færa fyrir því rök að menntun sem
æviverk þurfi sitt almenna „leiða-
kerfi“ þar sem hver sem er, neyt-
endur - einstaklingar, fyrirtæki og
stofhanir, geti leitað upplýsinga og
ráðgjafar í „frumskógi“ námsfram-
boðsins og að sama skapi að hvaða
„framleiðandi" námsefhis eða nám-
skeiða sem er geti miðlað sínu efni
- enda uppfylli sá hinn sami þær
gæðakröfhr sem gera verður til slíks
efnis.
Símenntun - ábyrgð sveit-
arfélaga
Það er sjálfsagt að æra óstöðugan
að minnast á Qárhagslega ábyrgð
sveitarfélaga á símenntun þegar
stærstur hluti útsvarstekna sumra
sveitarfélaga rennur nú þegar til
fræðslumála og grunnskólinn fær
aukið vægi í sveitarstjómarmálum.
Sveitarstjórnarmenn gera sér vel
grein fyrir þvi að menntun og
fræðsla, sem lengi var talin til „-
mjúku málanna", verður ekki tekin
úr samhengi við annað, svo sem at-
vinnu- og byggðamál. Þetta sést ekki
síst á því hversu myndarlega er tekið
á þessum málum víða þrátt fyrir
þröngan stakk og brýn verkefni.
Simenntun er og verður sam-
starfsverkefni og það þarf heldur
ekki alltaf að koma mikið til þegar
margir em um. Samband sveitarfé-
laga á Suðurnesjum leggur til um
tvær milljónir á ári til Miðstöðvar
símenntunar á Suðurnesjum til
þriggja ára og á Suðumesjum em
hátt í 16.000 íbúar. Aðrir eignaraðil-
ar leggja fram svipaða upphæð. Það
munar vissulega um þegar verkefn-
in em mörg, en það er i sjálfu sér
ekki fjárhæðin sem slík sem skiptir
meginmáli í þessu sambandi heldur
sá vilji sem Iiggur að baki og sú
staðfesting sem í því felst. Það að
sveitarfélög og aðilar vinnumarkað-
ar leggi til fjármagn til reksturs si-
menntunarmiðstöðva i heimabyggð
felur í sér yfirlýsingu um það að um
sé að ræða verðugt verkefni og ekki
síður vilja til að axla ábyrgð á við-
fangsefninu. Fmmkvæðið kemur að
heiman og ábyrgðin hvilir þar
einnig.
Um ábyrgö aöila vinnu-
markaöar
Einhver myndi vilja spyrja um
ábyrgð atvinnulífsins og launþega
þegar kemur að simenntun. Vissu-
lega er ábyrgð þeirra mikil og það
verður að segjast sem er að fyrirtæki
á íslandi hafa hingað til varið litlu
til símenntunar starfsmanna6’ og
standast vart önnur lönd í Evrópu -
hvað þá „löndin sem við viljum
gjaman bera okkur saman við“. Hitt
er svo annað mál að greinarhöfund-
ur hefur ekki miklar áhyggjur af því
að innan tíðar snúist þetta við. Það
er einfaldlega forsenda þess að fyr-
irtækin lifi að þau fjárfesti í mennt-
un og þjálfún starfsmanna og vax-
andi hópur stjómenda fyrirtækja á
íslandi áttar sig á þeirri staðreynd
eins og dæmin sýna. Að sama skapi
leggja samtök launþega meiri
áherslu á símenntun sem möguleika
umbjóðenda sinna til betri starfa
ekki síður en hærri launa í krafti
samninga. En það em ekki mörg ár
síðan aðilar vinnumarkaðar litu á
„námskeið“ sem dulbúna launa-
hækkun í samningum og í mörgum
tilfellum í raun hreinan óþarfa.
28. ágúst - dagur
símenntunar
MENNT- samstarfsvettvangur at-
vinnulífs og skóla - var formlega
stofnuð þann 27. nóvember 1998 en
um leið vom Sammennt og Starfs-
menntafélagið lögð niður. MENNT
er vettvangur fyrir þrihliða samræð-
ur aðila vinnumarkaðar og skóla um
menntamál og hefúr það að mark-
miði samkvæmt lögum félagsins:
• að efla inenntun hvers einstakl-
ings og stuðla þannig að lifsham-
ingju hans
• að stuðla að öflugra atvinnulífi
þar sem framsýni, þróun og að-
lögunarhæfni em sett í öndvegi
með menntun við hæfi
• að efla samkeppnishæfni og
framleiðni fyrirtækja
• að efla hæfni starfsmanna og
treysta stöðu þeirra á vinnumark-
aði
• að efla starf skóla og annarra
ffæðslustofhana.
Tæplega sextíu lögaðilar, skólar,
230