Morgunblaðið - 03.03.2012, Síða 29

MINNINGAR 29
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. MARS 2012
✝ Áslaug Sveins-dóttir fæddist
á Hvítsstöðum í
Álftaneshreppi á
Mýrum 30. apríl
1923. Hún lést á
Dvalarheimili aldr-
aðra í Borgarnesi
25. febrúar síðast-
liðinn. Hún var
dóttir hjónanna
Sveins Skarphéð-
inssonar, f. á
Fremri-Fitjum í V-Húnavatns-
sýslu 1. ágúst 1882, hann lést í
bifreiðaslysi 28. september
1955, og Sigríðar Kristjáns-
dóttur, f. í Síðumúla í Hvít-
ársíðu í Mýrasýslu 14. október
1893, d. 12. mars 1976. Áslaug
var næstelst barna Sigríðar og
Sveins en hin eru Guðrún, f. 4.
ágúst 1920, d. 2004, Guð-
mundur, f. 11. desember 1926,
d. 1984, Þuríður Hulda, f. 25.
ágúst 1930, Þórey, f. 10. ágúst
1932, og Ágúst, f. 12. ágúst
1935, d. 1936.
Áslaug giftist þann 14. júní
1947 Jóni Valberg Júlíussyni, f.
Jón, f. 1984, Axel Örn, f. 1995,
og Bjarki Þór, f. 2001. 5) Hrefna
Bryndís, f. 13. ágúst 1964, gift
Þorvaldi T. Jónssyni, f. 14. apríl
1963. Dætur þeirra eru Sigríð-
ur, f. 1993, Steinunn, f. 1994, og
Áslaug f. 2004. Langömmubörn
Áslaugar eru þrettán.
Áslaug ólst upp í Borgarnesi
en átti rík tengsl við Hvítársíðu
þar sem foreldrar hennar voru
tengdir sveitinni og fólkinu sem
þar bjó sterkum böndum. Ása,
eins og hún var oftast kölluð,
varð ung vinnukona á Fróða-
stöðum í Hvítársíðu og mynd-
uðust þar órofa tengsl við fjölda
fólks.
Hún útskrifaðist frá Sam-
vinnuskólanum, sem þá var í
Reykjavík, vorið 1943. Þá hóf
hún störf hjá Kaupfélagi Borg-
firðinga við almenn versl-
unarstörf. Áslaug og Jón stofn-
uðu heimili að Borgarbraut 53 í
Borgarnesi þar sem þau bjuggu
allan sinn búskap. Þegar heim-
ilið hafði verið stofnað hætti Ás-
laug að vinna hjá Kaupfélaginu
og tók að sér saumaskap, jafn-
framt heimilishaldi. Árið 1976
hóf hún störf hjá Prjónastofu
Borgarness en þar starfaði hún
út starfsævina.
Áslaug verður jarðsungin frá
Borgarneskirkju í dag, 3. mars
2012, og hefst athöfnin kl. 14.
18. ágúst 1918, d.
27. júlí 2006. For-
eldrar hans voru
Júlíus Jónsson, f.
23. júlí 1885, d:
1975, og Kristín
Stefánsdóttir, f. 28.
maí 1891, d. 1958.
Áslaug og Jón
eignuðust fimm
börn. 1) Júlíus, f. 9.
júní 1949. Maki,
Inga Kolfinna Ing-
ólfsdóttir, f. 14.4. 1960. Dætur
hans frá fyrra hjónabandi eru:
Áslaug, f. 1972, Ásthildur Krist-
ín, f. 1977, og Halldóra Ríkey, f.
1982. 2) Garðar Sveinn, f. 5. maí
1953. Eiginkona hans er Aldís
Eiríksdóttir, f. 2. október 1960.
Börn hans eru Þorgrímur Jón,
f. 1973, Ása Dóra, f. 1978, og
Sveina Kristín f. 1982. 3) Ólafur
Þór Jónsson, f. 2. febrúar 1958.
Synir hans eru Stefán Valberg,
f. 1978, og Guðmundur Þór, f.
1988. 4) Ásberg Jónsson, f. 13.
ágúst 1964, kvæntur Sigríði
Jónu Sigurðardóttur, f. 2. maí
1965. Synir þeirra eru Sigurður
Þegar ég fór að venja komur
mínar á Borgarbrautina fannst
mér svo merkilegt að móttök-
urnar voru alltaf einhvernveginn
eins og búist væri við gestinum,
jafnvel þótt hann kæmi fyrir-
varalaust að ég taldi. „Komdu
og fáðu sopann,“ sagði tengda-
mamma frammi í dyrum og inni
í eldhúsi beið kaffið tilbúið og
bakkelsið. Svo skildi ég hversu
eðlilegt það var tengdaforeldr-
um mínum að halda utan um sitt
fólk og styðja það í dagsins önn.
Fylgdust með sínum og vissu
hvað ferðum og störfum leið.
Brugðust fljótt við ef þau töldu
sig geta lagt lið eða einhver kall-
aði. „Það var mikið að maður
fékk túr,“ sagði tengdapappi
þegar hann var beðinn að skutla
varahlut upp í sveit í heyskapn-
um.
Eða „loksins fær maður
vinnukonur“ þegar beðið var um
pössun á dætrunum sem var
ósjaldan. Jafnvel „eru þær í ein-
hverju Borgarnesbanni?“ þegar
ekki hafði verið kvabbað um
pössun í nokkra daga. Og pöss-
un hjá afa Jóni og ömmu Ásu
var ekki bara pössun heldur líka
fræðsla og menntun á fjölþættu
sviði sem „nemendurnir“ vitna
oft til. Þau deildu t.d. einlægum
áhuga og þekkingu á náttúrunni;
fuglum, dýrum og jurtum sem
skapaði endalaus umræðuefni
með litlum spurulum kollum. Að
ógleymdum hestunum sem voru
stór og sjálfsagður hluti lífsins.
Ása Sveins var klár kona
bæði til hugar og handa. Hún
gekk ung að árum í Samvinnu-
skólann og nýttist sú menntun
henni vel á starfsævinni. Það var
þó örugglega ekki tilviljun að
störf hennar lengst af lutu að
framleiðslu og verslun með fatn-
að þar sem nutu sín meðfædd
verklagni og þekking sem hún
hefur eflaust hlotið í arf frá
saumakonunni móður sinni. Á
því sviði var hún fagmanneskja
fram í fingurgóma í orðsins
fyllstu merkingu. Vandvirk og
kröfuhörð en vann sér létt og
fljótt. Þessara eiginleika sá líka
glöggt stað á heimilinu þar sem
dagurinn leið sjaldnast án þess
að gestir litu inn og oft margir.
Fjölskyldan, nágrannar, sveita-
menn í kaupstaðarferð. Gest-
risnin var henni eðlislæg og fyr-
ir henni var það sjálfsagður
hlutur að hafa marga í kringum
sig, líf og fjör. Hún var jákvæð
og glaðlynd og ef hún skynjaði
að í uppsiglingu væri eitthvert
nöldur eða vandræðagangur var
slíku gjarnan snarlega eytt með
athugasemd sem sneri öllu upp í
grín. Hana einkenndu líka jafn-
vægi og hófsemi, og allir hlutir í
þeim föstu skorðum sem gera
fólk að öruggum og traustum
manneskjum.
Með þessum persónueinkenn-
um mætti hún líka þeim heilsu-
bresti sem knúði dyra síðustu
árin. Lét engan bilbug á sér
finna og hélt skörpum hug og
skýru minni til hins síðasta.
Fylgdist með sem fyrr og gaf af
sér. Samt var hinsta ferðin vafa-
laust orðin kærkomin enda beðið
eftir henni hinum megin. Ein-
hversstaðar í fögru grænu túni
sitja nú tvær sálir og brosa
framan í sólina. Halda þétt sam-
an og fylgjast með sínum. Inni-
legar þakkir fyrir allt.
Þorvaldur.
Það er svo margt sem kemur
upp í hugann þegar ég hugsa um
ömmu Ásu. Hún var mögnuð
kona! Fyrirmyndin mín í lífinu.
Dugleg og einlæg. Hún var full-
komin amma, akkúrat eins og
ömmur eiga að vera.
Alltaf var yndislegt að koma
til ömmu og afa á Borgarbraut-
ina. Heitur matur í hádeginu,
pönnukökur og með því í kaffinu
og fallegt spjall um lífið og til-
veruna. Amma var alltaf með
eitthvað á prjónunum og er vel
hægt að segja að maður var
aldrei með kalda fingur né tær,
amma sá fyrir því.
Ég man sérstaklega hvað það
var yndislegt að koma til ömmu
og afa á aðfangadagskvöld. Fal-
leg jólastemmning og amma allt-
af á sínum stað og naut þess að
fá alla til sín. Jólaboðin á jóladag
voru alltaf svo hugguleg. Allir
hjálpuðust að og það hefur alltaf
verið þannig í kringum ömmu.
Þetta hefur hún kennt okkur.
Sofið er ástaraugað þitt
sem aldrei brást að mætti mínu;
mest hef eg dáðst að brosi þínu,
andi þinn sást þar allt með sitt.
(Jónas Hallgrímsson)
Elsku amma, ég trúi því ekki
að ég sjá þig aldrei aftur, heyri
ekki rödd þína og kíki ekki í
kaffi á Borgarbrautina. Ég mun
alltaf muna þig, sakna þín og þú
ert mín fyrirmynd í lífinu. Ég
kveð þig, elsku amma, með ein-
lægri þökk fyrir allt sem þú hef-
ur gefið mér og mínum. Hvíldu í
friði.
Halldóra Ríkey Júlíusdóttir.
Elsku amma mín, nú er komið
að kveðjustund. Þú varst mér
svo mikils virði og ég lærði svo
margt af þér. Þú varst hetja,
innst inni vonaði ég að þú mynd-
ir ná þér eftir veikindin en ég
hugga mig við það að þetta var
besta mögulega útkoman fyrir
þig. Nú ertu komin á góðan stað
umvafin faðminum hans afa. Ég
er svo heppin að hafa átt þig fyr-
ir ömmu. Þú varst svo hlý og
góð. Við áttum margar góðar
stundir saman og ég er þakklát
fyrir þær.
Ég kveð þig í dag með miklum
söknuði en ég vil þakka þér fyrir
allt. Takk, amma, fyrir ferðalög-
in sem þú bauðst mér með í á
sumrin þegar ég var lítil, takk
fyrir kleinurnar og spjallið sem
ég fékk oft þegar ég kom við á
Borgarbrautinni, takk fyrir
hlýju vettlingana og ullarsokk-
ana sem þú prjónaðir og gafst
mér og síðast en ekki síst er
þakkarvert að þú varst alltaf til
staðar fyrir mig. Líka þegar ég
var í óþolinmæði að gera handa-
vinnu, þá komstu mér til hjálpar
og hvattir mig áfram.
Yndislegri ömmu er ekki
hægt að hugsa sér.
Ég bið guð að geyma þig,
sofðu rótt, fallega amma mín.
Þú varst amma, yndisleg og góð,
og allt hið besta gafst þú hverju sinni,
þinn trausti faðmur okkur opinn stóð,
og ungar sálir vafðir elsku þinni.
Þú gættir okkar, glöð við undum hjá,
þær góðu stundir blessun, amma
kæra.
Nú hinstu kveðju hjörtu okkar tjá
í hljóðri sorg og ástarþakkir færa.
(Ingibjörg Sigurðardóttir)
Ásthildur Júlíusdóttir.
Elsku amma mín
Seint munu stundirnar við
eldhúsborðið á Borgarbrautinni
gleymast, þá spjölluðum við um
daginn og veginn. Það er þér að
þakka að í dag borða ég allan
mat, en þinn matur var alltaf
bestur. Sérstaklega þessar ein-
stöku pönnukökur sem voru allt-
af svo góðar hjá þér, elsku amma
mín. Alltaf varstu með eitthvað á
prjónunum og passaðir ævinlega
upp á að mér yrði ekki kalt á
tánum og puttunum eins og þú
orðaðir það. Útilegurnar í tjald-
vagninum með þér og afa voru
ævintýri líkastar. Oft tók langan
tíma að tjalda því allt þurfti að
vera í föstum skorðum, en allt
hafðist þetta á endanum. Einnig
minnist ég bíltúra með ykkur afa
upp í sveitir og alltaf höfðum við
nesti og nýja skó með í för.
Elsku amma mín, nú ertu
komin til afa og ég veit þið leiðist
hönd í hönd með bros á vör.
Minning þín mun alltaf geym-
ast í hjarta mér.
Þinn
Guðmundur Þór.
Elsku amma mín
Nú ertu búin að fá hvíldina.
Kveðjustund er runnin upp og
söknuðurinn er mikill. Minning-
arnar streyma fram, þær mun
ég geyma í hjarta mínu um
ókomna tíð ásamt öllu því sem
þú hefur gefið mér á lífsleiðinni.
Nú ertu komin til afa og þar eru
án efa miklir fagnaðarfundir.
Hvíldu í friði, elsku amma mín.
Allt frá fyrstu æskudögum
áttum skjól í faðmi þér.
Hjörtun ungu ástúð vafðir
okkur gjöf sú dýrmæt er.
Hvar sem okkar leiðir liggja
lýsa göfug áhrif þín.
Eins og geisli á okkar brautum
amma góð, þótt hverfir sýn.
Athvarf hlýtt við áttum hjá þér
ástrík skildir bros og tár.
Í samleik björt, sem sólskinsdagur
samfylgd þín um horfin ár.
Fyrir allt sem okkur varstu
ástarþakkir færum þér.
Gæði og tryggð er gafstu
í verki góðri konu vitni ber.
Aðalsmerkið: elska og fórna
yfir þínum sporum skín.
Hlý og björt í hugum okkar
hjartkær lifir minning þín.
(Ingibjörg Sigurðardóttir)
Áslaug Júlíusdóttir.
Til minningar um góða systur.
Ljúfar voru stundir
er áttum við saman.
Þakka ber Drottni
allt það gaman.
Skiljast nú leiðir
og farin ert þú.
Við hittast munum aftur,
það er mín trú.
Hvíl þú í friði
í ljósinu bjarta.
Ég kveð þig að sinni
af öllu mínu hjarta.
(Maren Jakobsdóttir)
Með þessum ljóðlínum vil ég
minnast Ásu systur minnar og
þakka henni fyrir þær stundir
sem við áttum saman í þessu
jarðríki. Börnum Ásu og öðrum
ástvinum votta ég mína dýpstu
samúð. Minning um „einstaka“
konu mun lifa í huga mér um
ókomna tíð.
Þórey Sveinsdóttir
(Eyja systir).
Í dag þér, á morgun mér.
Þessi hugsun er eitt af því fjöl-
marga sem Ása miðlaði mér
ungri og ég hef búið að síðan.
Við Ása hittumst fyrst haustið
1971, þegar ég, sextán ára, fór
að vera með syni hennar. Stuttu
síðar hófum við Garðar sambúð
hjá Ásu og Jóni. Við vorum í
heimili hjá þeim í hálft ár, þar til
við fórum að halda heimili sjálf.
Mér varð það ekki ljóst fyrr
en löngu seinna hvað þessir
tímar hljóta að hafa reynt á þol-
rifin í Ásu. Aldrei lét hún mig
finna það, heldur leiðbeindi mér
af umburðarlyndi og hlýju. Ég
veit ekki hve marga hagnýta
hluti og vinnubrögð fákunnandi
krakkinn ég lærði af henni.
Óráðþægin og sjálfstæð fór ég
mínar eigin leiðir, en drakk þó í
mig allt það sem hún sýndi mér.
Um leið kenndi hún mér margt
það mikilvægasta í lífinu með því
einu að vera. Að vera sú sem hún
var.
Ása var greind og fjölhæf
kona. Hún var með próf frá
Samvinnuskólanum og mjög vel
lesin. Það var ekki sjálfsagt að
ungar og efnalitlar konur kæm-
ust til mennta á þeim árum. Til
þess hefur þurft bæði góða
námshæfileika og ákafan
menntaþorsta. Ása var líka mjög
fær hannyrðakona og sívinnandi.
Eftir að þau Jón giftust naut
fjölskyldan hæfileika hennar og
starfskrafta óskiptra meðan
börnin þurftu þess með. Hún sá
um heimilið af myndarskap,
hafði kynnst efnaleysi og tókst
að nýta og drýgja allt sem hún
fékk í hendurnar þannig að
smám saman varð fjárhagur fjöl-
skyldunnar traustur. Um leið og
hún sinnti fimm börnum og ótal
gestum prjónaði hún tugi af
lopapeysum í hverjum mánuði.
Eftir að hún bætti við sig launa-
vinnu utan heimilis hélt hún
áfram að prjóna af kappi og ein-
stöku listfengi.
Hjónaband Ásu og Jóns var
gæfuríkt. Þau voru vandaðar
manneskjur sem höfðu sama
gildismat og voru samhent um
uppeldi barnanna og önnur við-
fangsefni sín. Þau lögðu mikla
rækt við samband sitt sem var
náið og ástríkt.
Ása hafði sérlega létta lund
um leið og hún var viljasterk, ör-
geðja, skaprík og áköf. Hún bjó
yfir æðruleysi og sjálfsaga þegar
á brattann var að sækja og var
gæfusöm af ásetningi en engri
tilviljun. Sjálfsvirðing og reisn
einkenndu hana til síðasta dags
ásamt djúpri umhyggju fyrir sín-
um nánustu.
Að leiðarlokum er margs að
minnast og margt að þakka. Ein
minning stendur alltaf upp úr.
Ég var þá nýbyrjuð í námi. Við
Garðar skiptum um húsnæði og
Ása færði mér innflutningsgjöf.
„Ég hélt að þetta kæmi þér bet-
ur en einhver pottur“ sagði hún
og rétti mér nýjustu útgáfu af
enskri orðabók. Þessi upplifun
er ógleymanleg; skilningurinn og
viðurkenningin sem þessi gjöf fól
í sér fyrir ungu konuna sem
þráði menntun en var næsta lítil
húsmóðir.
Ása var tengdamóðir mín í
rúman aldarfjórðung, en eftir
skilnað okkar Garðars urðu sam-
fundir okkar strjálir. Við héldum
þó alltaf sambandi og á milli
okkar hefur alltaf ríkt ást og vel-
vild.
Ása mín, hafðu þökk fyrir allt.
Ég veit að þú átt góða heim-
komu til Jóns og annarra ástvina
sem á undan eru farnir.
Fjölskyldunni sendi ég sam-
úðarkveðjur. Blessuð sé minning
Ásu Sveins.
Hanna Kristín
Þorgrímsdóttir.
Ég er upprisan og lífið, sá sem trúir á
mig mun lifa þótt hann deyi. Og hver
sem lifir og trúir á mig mun aldrei að
eilífu deyja.
(Jóh. 11.25)
Í dag kveð ég Ásu frænku,
eins og ég kallaði hana alltaf.
Ása var systir mömmu og besta
vinkona hennar. Ég var heppin
að eiga hana að sem frænku. Það
var alltaf gott að koma heim til
Ásu frænku og Jóns á Borgar-
brautina í Borgarnesi. Húsið var
alltaf opið, þangað kom fólk úr
sveitinni sem var í kaupstaðar-
ferð og bæjarbúar. Við systkinin
leituðum oft til Ásu, bæði til
gamans eða þegar okkar vantaði
eitthvað á meðan mamma var í
vinnunni. Enda var stutt á milli
húsa. Mér fannst alltaf gaman að
fylgjast með lömbunum hoppa
og skoppa uppi á þakinu á fjár-
húsunum á vorin, klifra í klett-
unum og kíkja í hesthúsið. Úr
klettunum var hægt að horfa yfir
breiðurnar af kartöflugrösum
sem þar voru og á veturna vor-
um við vön að fara í kartöflu-
geymsluna til að ná í kartöflur.
Þegar ég var svöng fékk ég
mjólk og brauð með osti, það var
miklu betra hjá Ásu en heima.
Mér fannst þetta algjört ævin-
týraland. Sunnudagarúnt feng-
um við á sumrin og fórum með
nesti upp í hérað. Fyrir jólin var
jafnan farið í verslunarferð á
Akranes. Ég man að í eitt skiptið
langaði mig svo í leðurstígvél
sem ég sá, en mamma var ekki
tilbúin að kaupa þau, en Ása
frænka taldi hana á að kaupa
þau. Ég var hæstánægð með
stuðninginn. Jólaboðin hjá Ásu
og Jóni stóðu langt fram á kvöld,
þar rabbaði fullorðna fólkið sam-
an í stofunni en við krakkarnir
spiluðum í eldhúsinu. Mig langar
að þakka fyrir allt sem Ása
frænka gerði fyrir mig, okkur
systkinin og mömmu til að létta
okkur lífið.
Guð geymi þig.
Hver minning dýrmæt perla að liðnum
lífsins degi,
hin ljúfu og góðu kynni af alhug þakka
hér.
Þinn kærleikur í verki var gjöf, sem
gleymist eigi,
og gæfa var það öllum, er fengu að
kynnast þér.
(Ingibjörg Sigurðardóttir)
Elsku frændsystkini og fjöl-
skyldur, megi algóður Guð vera
með ykkur á þessum erfiðu tíma-
mótum, guð geymi ykkur.
Kveð ég þig, elsku frænka.
Þín frænka
Ingibjörg Gústafsdóttir.
Sólin hækkar á lofti og von
bráðar vorar. Þannig er staðan
þegar Ása mín á Borgarbraut-
inni leggur í langferð að hitta
Nonna sinn. Hann bíður með út-
breiddan faðminn, stóran og
hlýjan, að taka á móti henni.
Það vakna margar minningar
hjá mér við fráfall Ásu, þessarar
traustu og sterku konu. Mér er í
fersku minni þegar Nonni
frændi kom fyrst með þessa
ungu stúlku heim að Söndum.
Hann var oft búinn að dvelja
lengri og skemmri tíma við að
hjálpa foreldrum mínum við eitt
og annað og var vinsæll frændi
hjá okkur systrunum. En nú var
hann ekki einn. Ég held að vott-
að hafi fyrir afbrýðisemi hjá
okkur en það varði ekki lengi.
Ása með sinni léttu lund var bú-
in að ná hylli okkar á skömmum
tíma. Ása var einstaklega vel
gerð kona og sannarlega óhætt
að taka hana sér til fyrirmyndar
í hvívetna. Hannyrðir og mat-
argerð var henni auðvelt við-
fangsefni og alveg sama hvað
hún tók sér fyrir hendur, fágað
handbragð á öllu.
Á mínum unglingsárum var
Reykjaskóli ekki starfræktur
sem héraðsskóli. Í Borgarnesi
var starfandi miðskóli og þar
fékk ég skólavist og samastað
hjá Ásu og Nonna. Þau tóku þá
áhættu að hafa stelpuna og
þarna var ég hjá þeim í tvo vetur
fyrir landspróf. Þetta var dýr-
mætur tími og ógleymanlegur.
Borgarnes var ekki stórt sam-
félag þá og þarna kynntist ég
fólki á ýmsum aldri. Foreldrar
Ásu áttu heima í litlu húsi ör-
stutt frá, eldri hjón sem gaman
var að kynnast. Ekki verra að
Sveinn heitinn var mikill húm-
oristi og átti oft erindi yfir til
dóttur sinnar og var þá spjallað
á léttum nótum. Ása og Nonni
áttu þá orðið tvo drengi, Júlíus
og Garðar Svein og sjálfsagt að
líta eftir strákunum ef foreldr-
arnir brugðu sér frá. Komu þá
fyrir brosleg atvik sem geymast
í minni okkar Júlíusar. Það er
margs að minnast, margar
stundir á Borgarbrautinni og í
Hítarnesi, hjónavígslur, skírnir,
fermingar, jarðarfarir og ættar-
mót.
Ég man ekki annað en að Ása
og Nonni hafi alltaf verið til
staðar meðan heilsan leyfði. Þau
voru sérlega samrýmd hjón og
samtaka með allt sem þeim við
kom. Ég hef oft dáðst að því hve
dugleg þau voru að skreppa hér
norður til okkar, hvort sem til-
efnið var ferming, afmæli eða
bara til að hittast. Síðast þegar
þau komu var Hrefna frænka
mín ökumaðurinn. Við vorum að
smala og þegar smalamennsk-
unni lauk biðu okkar nýbakaðar
vöfflur á eldhúsborðinu. Hrefna
sá til þess að gestir og gangandi
fengju fylli sína enda ekki alin
upp við annað.
Elsku Ása, ég þakka alla
hlýjuna og tryggðina við mig og
mína í gegnum árin, og Nonni
bíður þín.
Í Guðs friði.
Sólrún K.
Þorvarðardóttir.
Áslaug
Sveinsdóttir