Morgunblaðið - 14.03.2012, Blaðsíða 38

38 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. MARS 2012
„Hann sveiflast milli súrrealisma,
popplistar, teiknimyndasögunnar og
vísindaskáldskapar og brýtur þann-
ig til mergjar fyrirbæri og ómann-
úðleika nútímaheimsins,“ segir í
kynningu á 18 síðna viðtali við lista-
manninn Erró í nýjasta tölublaði
hins virta listtímarits Kunstforum.
Í viðtalinu lýsir Erró uppvexti sín-
um á Íslandi, áhrifavöldum og vinnu-
brögðum.
Í viðtalinu segir Erró að fortíðin
leiki ekkert hlutverk í lífi hans og er
þá spurður hvers vegna þráður hins
sögulega sé svo sterkur í myndum
hans.
„Það er sennilega vegna þess að
hinir pólitísku atburðir, sem ég vísa
til, koma mér í svo mikið uppnám,“
segir Erró í viðtalinu. „Þannig var
það líka með Víetnamstríðið. Mér
finnst óbærilegt þegar eitt land
þvingar annað.“
Erró lýsir því hvernig efni, sem
hann notar í myndir sínar, hleðst
upp hjá honum. „Mörg hundruð
skúffur eru fullar af myndum alls
staðar að og ein er eins og víti, full af
öllum þeim hryllingi, sem á sér stað í
heiminum. Þegar ég geri til dæmis
mynd þar sem ég ræðst á drápsvél
ógnareinræðis Pols Pots og Rauðu
kmeranna næ ég í viðeigandi mynd-
ir. Það getur tekið langan tíma að
safna efninu áður en ég byrja á
klippimynd, sem síðan verður til
með algerlega sjálfvirkum hætti án
þess að ég geri skissur fyrirfram.
Allt raðast saman beinlínis af sjálfu
sér. Það er ótrúlegt. Ég hef ekki
hugmynd um hvernig þetta virkar.“
Með viðtalinu eru birt mörg verka
Errós auk ljósmynda af vinnustofu
hans. Erró verður áttræður í sumar.
Ómannúð-
leiki nú-
tímans
 Burðarviðtal við
Erró í Kunstforum
Veglegt Viðtalið við Erró er á níu
myndskreyttum opnum.
Í byrjun 16. aldar vann Leonardo
da Vinci að miklu veggmálverki af
orrustu í höll einni í Flórens. Da
Vinci hætti við verkið árið 1504 en
engu að síður töldu margir sam-
tímamennn það vera hans fínasta.
Giorgio Vasari var árið 1563
fenginn til að mála fresku yfir verk-
ið. Hugmyndir hafa verið uppi um
að Vasari hafi áður byggt falskan
vegg yfir verk meistarans til að
vernda það. Um hríð hafa forverðir
unnið að því umdeilda verkefni að
bora gegnum fresku Vasaris, í leit
að vísbendingum um verk da Vinc-
is. Nú telja þeir sig hafa fundið leif-
ar olíulita eins og hann notaði en
þurfa frekari rannsókna við.
Málverk da Vincis fundið?
Umdeilt verkefni Forverðir vinna að sýnatöku gegnum göt sem þeir hafa
gert á fresku Vasaris. Þeir telja að orrustumynd da Vincis sé þar undir.
Reuters
Í tengslum við hina viðamiklu
yfirlitssýningu á verkum Rúrí-
ar í Listasafni Íslands, með
verkum frá fjórum áratugum,
verður dagskrá í safninu í dag
klukkan 17.00 sem kallast Á
tali. Þar ræða saman þau Rúrí,
Markús Þór Andrésson,
myndlistarmaður og sjálfstætt
starfandi sýningarstjóri, og
Halldór Björn Runólfsson
safnstjóri.
Að spjalli loknu býður Halldór Björn gestum
leiðsögn um sýninguna og gefst þá einnig tæki-
færi til að hlýða á Rúrí fjalla um þær hugmyndir
sem liggja að baki verkunum. Aðgangur er ókeyp-
is og allir velkomnir.
Myndlist
Ræða saman um
myndlist Rúríar
Um 100 verk eru
á sýningu Rúríar.
Á mánaðarlegu stefnumótakaffi
í Menningarmiðstöðinni Gerðu-
bergi eiga gestir stefnumót við
fólk sem hefur áhugaverða sögu
að segja, gjarnan af framandi
menningarsvæðum. Á stefnu-
mótakaffi í kvöld, miðvikudags-
kvöld kl. 20, segir Einar Falur
Ingólfsson ljósmyndari frá
ferðalögum sínum um heiminn í
máli og myndum. Einar Falur
mun ræða um það hversu mik-
ilvægt og gefandi það getur verið að kynnast fjar-
lægum slóðum, ekki síst til að geta betur skilið og
upplifað sinn eigin bakgrunn. Hann mun lesa úr
eigin frásögnum úr bókinni Án vegabréfs – ferða-
sögur, auk þess að vitna í skrif annarra höfunda.
Stefnumót
Ferðir um heiminn
í máli og myndum
Einar Falur
Ingólfsson
Sýningu um lífsverk Jóns Sig-
urðssonar lýkur um komandi
helgi í Þjóðarbókhlöðunni.
Sýningin nefnist Lífsverk:
einkahagir, vísindastörf og
stjórnmálaþátttaka Jóns Sig-
urðssonar forseta. Þar gefur að
líta fjölmörg fáséð bréf, hand-
rit og skjöl sem tengjast lífs-
ferli Jóns, svo sem gögn frá
námsárum hans, handrit frá
heimilisfólkinu á Hrafnseyri,
uppskriftir vegna fornrita- og heimildaútgáfu,
bréf frá Jakobi Grimm þjóðsagnasafnara, teikn-
ingar Sigga fóstursonar hans, gögn frá heim-
ilishaldi Jóns og Ingibjargar, yfirlit yfir útgáfu-
verk Jóns og margt fleira.
Sagnfræði
Sýningu um Jón
Sigurðsson lýkur
Jón Sigurðsson
forseti.
Á uppboði í Gallerí Fold á mánu-
dagskvöldið var lítið málverk eftir
Louisu Matthíasdóttur af þremur
hestum slegið kaupanda fyrir 2,1
milljón króna. Nálægt því í verði
var verk eftir Jóhannes S. Kjarval
sem fór fyrir 1,9 milljónir. Það var
metið á 1,6 til 1,8 milljónir króna.
„Þá fékkst ágætt verð fyrir verk
eftir Birgi Andrésson, 550.000
krónur, en verk hans hafa ekki
sést mikið á uppboðum áður. Verk
eftir Georg Guðna fór á 750.000 og
heldur meira en matsverð fékkst
fyrir verk eftir Braga Ásgeirsson
og Tryggva Ólafsson. Módelmynd
Braga frá 1953 var metin á 600.000
en seldist á 950.000,“ segir Jóhann
Ágúst Hansen hjá Gallerí Fold.
Tekist var á um málverk eftir
Finn Jónsson af báti á þurru landi,
það var metið á hálfa milljón en
slegið kaupanda á 800.000. Við
uppgefið verð bætast uppboðs-
gjöld.
Í mynd eftir Sölva Helgason,
sem metin var á milljón til 1,2
milljónir, fékkst ekki lágmarks-
boð. „Það kom okkur á óvart,“ seg-
ir Jóhann.
Verk Louisu dýr-
ast á uppboðinu
Módelmynd Málverk Braga Ásgeirs-
sonar frá 1953 var metið á 600.000 en
var slegið kaupanda fyrir 950.000.
Þrír hestar Verk Louisu Matt-
híasdóttur var selt á 2,1 milljón.
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
Dregur til tíðinda er yfirskrift fyrir-
lestradags sem Hönnunarmiðstöð
stendur fyrir í Gamla bíói fimmtu-
daginn 22. mars
næstkomandi
milli kl. 10 og
15.30. Fyrir-
lestradagskráin
markar jafnframt
upphafið á Hönn-
unarmars sem í
ár er haldinn í
fjórða sinn. „Við
höfum mikið ver-
ið að velta fyrir
okkur hlutverki hönnuða og mikil-
vægi þeirra í samfélaginu, enda
snýst hönnun ekki bara um hluti
sem hægt er að kaupa úti í búð held-
ur ákveðinn hugsunarhátt og vinnu-
aðferð til að breyta og bæta, og á við
nánast alls staðar í samfélaginu.
Hönnun er alltaf ferðalag út í óviss-
una,“ segir Edda Kristín Sigurjóns-
dóttir, verkefnastjóri hjá Hönnunar-
miðstöð.
„Á Hönnunarmars í fyrra héldum
við fyrirlestradagskrá þar sem hlut-
verk hönnuða á tímum breytinga var
til skoðunar. Okkur fannst rökrétt
næsta skref vera að skoða hlutverk
hönnuða í þverfaglegu samhengi.
Þannig beinum við í ár sjónum okkar
að mikilvægi þess að sækja sér
þekkingu úr ólíkum áttum og deila
sérþekkingu milli fagsviða. Lykilfyr-
irlesararnir fjórir eru allir fram-
sæknir, en mjög ólíkir og því verður
mikill fengur fyrir viðstadda að
heyra um reynslu þeirra og hug-
myndafræði,“ segir Edda Kristin og
vísar þar til Marije Vogelzang, Tuo-
mas Toivonen, Koert van Mensvoort
og Hjalta Karlssonar, en kynnir og
stjórnandi er Guðmundur Oddur
Magnússon, prófessor við LHÍ.
„Víðfeðmar pælingar“
Spurð um bakgrunn lykilfyrirles-
aranna fjögurra bendir Edda Krist-
ín á að Marije Vogelzang sé frum-
kvöðull á sviði matarhönnunar. „Að
hennar mati er maturinn fullkom-
lega hannaður af náttúrunni. Í hönn-
un sinni einblínir Marije því á upplif-
unina af því að borða, en hún segist
leita hugmynda í siðum, sögu, menn-
ingu og uppruna matvæla,“ segir
Edda Kristín og bendir á að Vogelz-
ang hafi meðal annars stofnað og
hannað tilraunakenndu veitinga-
staðina PROEF í Rotterdam og
Amsterdam og að ómissandi partur
af stemningunni á fyrirlestradaginn
verði léttar, litríkar og heilnæmar
veitingar frá Happ.
„Tuomas Toivonen er arkitekt og
tónlistarmaður sem er frægur fyrir
að rappa fyrirlestra sína um borgar-
skipulag. Hann stendur nú fyrir
opnun fyrstu almenningssánunnar í
Helsinki um langt árabil, en mark-
miðið er að skapa stað fyrir samveru
á grundvelli baðmenningar í borg-
inni. Koert van Mensvoort hefur
breiðan bakgrunn, en hann er bæði
vísindamaður og listamaður hjá
NextNature.net. Hann er menntað-
ur tölvunarfræðingur og myndlistar-
maður sem og doktor í heimspeki.
Hann beinir sjónum sínum að mörk-
um manns, tækni, náttúru, atómsins
og alheimsins og alls þar á milli.
Þetta eru því mjög víðfeðmar og
flottar pælingar.“
Fjórði og síðasti fyrirlesari dags-
ins er Hjalti Karlsson, en hann er
grafískur hönnuður og hannaði útlit
Hönnunarmars í ár. „Fyrir tólf árum
stofnaði hann hönnunarstúdíóið
Karlsson Wilker í New York ásamt
Jan Wilker, en þeir höfðu áður unnið
saman hjá gúrunum Stefan Sag-
meister. Meðal viðskiptavina þeirra
má nefna Vitra, MoMA og New
York Times Magazine,“ segir Edda
Kristín og bendir að lokum á að
hægt sé að tryggja sér miða á fyrir-
lestradaginn á midi.is en í fyrra var
fullt út úr dyrum á fyrirlestradegi
Hönnunarmars.
Skoða hlutverk hönnuða í
þverfaglegu samhengi
 Framsæknir hönnuðir á fyrirlestra-
degi við upphaf Hönnunarmars
Edda Kristín
Sigurjónsdóttir
Víðfeðmur Koert van Mensvoort. Matarhönnun Marije Vogelzang.
Rappar Tuomas Toivonen.Fjölhæfur Hjalti Karlsson.