SunnudagsMogginn - 13.05.2012, Qupperneq 45

13. maí 2012 45
Verið
velkomin
LISTASAFN ÍSLANDS
Söfn • Setur • Sýningar
NÆSTU SÝNINGAR
[I]NDEPENDENT PEOPLE / „SJÁLFSTÆTT FÓLK“
19.5. – 2.9. 2012
ÖLVUÐ AF ÍSLANDI / INSPIRED BY ICELAND
19.5. – 4.11. 2012
DÁLEIDD AF ÍSLANDI / HYPNOTIZED BY ICELAND
19.5. – 4.11. 2012
HÆTTUMÖRK / ENDANGERED
19.5. – 31.12. 2012
SAFNBÚÐ Fermingar- og útskriftartilboð á útgáfum safnsins.
SÚPUBARINN, 2. hæð. Hollt og gott allan daginn!
Fríkirkjuvegi 7, 101 Reykjavík, sími 515 9600,
OPIÐ daglega kl. 11-17, lokað mánudaga.
Allir velkomnir! www.listasafn.is
ÞJÓÐMENNINGARHÚSIÐ
Þúsund ár - fjölbreytt verk úr safneign Listasafns Íslands
frá 19. öld til nútímans. Fyrsti áfangi nýrrar grunnsýningar
um þróun íslenskrar myndlistar.
„Óskabarn – Æskan og Jón Sigurðsson“
Sýning um æsku og lífsstarf þjóðhetjunnar,
undirbúin í samvinnu við Afmælisnefnd Jóns Sigurðssonar.
Sýningin höfðar sérstaklega til barna og ungs fólks á skólaaldri.
Áhugaverður viðburður fyrir alla fjölskylduna.
Handritin – Saga þeirra og hlutverk um aldir.
ÞJÓÐMENNINGARHÚSIÐ, Hverfisgötu 15, Reykjavík
Opið daglega kl. 11.00-17.00. www.thjodmenning.is
Listasafn Reykjanesbæjar
Listahátíð barna
Byggðasafn Reykjanesbæjar
Völlurinn,
nágranni innan girðingar
Síðasta sýningarhelgi.
Bátasafn Gríms Karlssonar
Opið virka daga 12.00-17.00
helgar 13.00-17.00
Aðgangur ókeypis
reykjanesbaer.is/listasafn
ÞJÓÐMINJASAFN ÍSLANDS
Kvikmyndasýning sunnudaginn 13. maí kl. 15:
Björgunarafrekið við Látrabjarg
Fjölbreyttar sýningar:
Björgunarafrekið við Látrabjarg – ljósmyndir Óskars Gíslasonar
Aðventa á Fjöllum – ljósmyndir Sigurjóns Péturssonar
TÍZKA – kjólar og korselett
Handaverk frú Magneu Þorkelsdóttur
Þjóð verður til – menning og samfélag í 1200 ár
Einvígi aldarinnar. Fischer og Spassky – 40 ár
Nál og hnífur – Átta heimar
Spennandi safnbúð og Kaffitár
Þjóðminjasafn Íslands, Suðurgötu 41, s. 530 2200,
www.thjodminjasafn.is, thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga kl. 10-17.
Hafnarborgin
Hrafnkell Sigurðsson
21. apríl - 28. maí
Laugardaginn 12. maí kl. 15
Ný sýning verður opnuð:
Hús
Hreinn Friðfinnsson
12. maí - 19. ágúst
Opið 12-17, fim. 12-21, lokað þri.
www.hafnarborg.is sími 585 5790
- Aðgangur ókeypis
SJÁLFSAGÐIR HLUTIR
(10.2.- 20.5. 2012)
FINGRAMÁL (21.3.–20.5.)
Mundi, Volki, Hrafnhildur Arnardóttir aka
Shoplifter, Erna Einarsdóttir,
Bergþóra Guðnadóttir, Aftur
Opið alla daga
nema mán. kl. 12-17.
Verslunin KRAUM í anddyri.
Garðatorg 1, Garðabær
www.honnunarsafn.is
Lesbók
Líklega þekkja einhverjirlesenda til bókarinnarOne Day eftir DavidNicholls sem Bjartur gaf
út á íslensku undir nafninu Einn
dagur á síðasta ári. Bókin sú
seldist metsölu víða um heim,
ekki síst í kjölfar þess að gerð var
vinsæl kvikmynd eftir henni
með þau Anne Hathaway og Jim
Sturgess í aðalhlutverkum.
Fyrir þá sem ekki muna eða
þekkja má rifja það upp að bókin,
og myndin, er ástarsaga þar sem
annar elskendanna deyr á vo-
veiflegan hátt um það leyti sem
allt er að leysast upp í tóma ham-
ingju.
Víst er það ekki ný hugmynd,
það er miklu skemmtilegra að
lesa um óhamingju en hamingju,
eins og dæmin sanna. Ein fræg-
asta kvikmynd sögunnar, Love
Story með þau Ryan O’Neal og
Ali MacGraw í aðalhlutverkum,
byggð á samnefndri bók Erichs
Segals, er einmitt ástarvella þar
sem hin elskaða deyr rétt þegar
hamingjan blasir við.
Í því ljósi var það sérkennilegt
hver margir börmuðu sér yfir því
að Nicholls skyldi ekki hafa grip-
ið tækifærið þegar hann skrifaði
handrit kvikmyndarinnar og léti
hana enda vel, léti þau Dexter og
Emmu eiga börn og buru, grafa
rætur og muru í stað þess að
hann þyrfti að standa yfir mold-
um hennar. Þá fyrst hefði bókin
þó orðið vella, því hamingjan er
ekki skemmtiefni nema fyrir þá
sem hana upplifa.
Því er þetta rifjað upp hér að ég
spái því að ný bylgja sorgarsagna
sé aðvífandi í kjölfar írsku skáld-
sögunnar This is How It Ends
eftir Kathleenn MacMahon sem
slegist var um á bókakaupstefn-
unni í Lundúnum á síðasta ári og
kemur í næstu viku. Í þeirri bók,
sem ég las í vikunni, er allt til
staðar, hrun Lehman-bræðra,
kreppa á Írlandi, einmana mið-
aldra fólk í leit að ást, brostnar
vonir, læknamistök og fjöl-
skylduerjur; sem sé allur pakk-
inn.
Spáin:
Sorg
og sút
’
Það er miklu
skemmtilegra
að lesa um
óhamingju en ham-
ingju, eins og dæmin
sanna.
Orðanna
hljóðan
Árni Matthíasson
arnim@mbl.is
S
ænski blaðamaðurinn
Annika Bengtzon er
mætt í níunda skiptið í
nýjustu bók Lizu
Marklund, Krossgötum. Hún
starfar enn á Kvöldblaðinu, á
enn í mesta basli með einföld-
ustu samskipti og eiginmað-
urinn Thomas eltir ennþá hvert
það pils sem fyrir augu hans ber.
Sem er ein ástæða þess að hann
sækir ráðstefnu um landamæra-
vörslu til Kenía, því slíkar ráð-
stefnur þykja honum jafnan
góður vettvangur til skyndi-
kynna. Það fer á annan veg en til
er ætlast, því Thomasi og öðrum
ráðstefnugestum er rænt við
landamæri Sómalíu.
Mannræningjarnir krefjast
annars vegar afnáms Frontex-
landamæravörslunnar og hins
vegar geysihárra fjárhæða í
skiptum fyrir gíslana, sem allir
eru Evrópubúar af ýmsu þjóð-
erni.
Það veldur mikilli ólgu,
sænska ríkisstjórnin neitar að
greiða fyrir lausn Thomasar og
Annika þarf að beita ýmsum
brögðum til að kría út lausn-
argjaldið. Málið fær mikla at-
hygli almennings og Annika og
börnin hennar eru hundelt af
blaðamönnum sem gera allt til
að ná af þeim mynd eða kreista
út úr þeim viðbrögð við hvarfi
Thomasar. Á meðan er Thomas í
haldi manna sem einskis svífast,
gíslarnir týna lífi einn af öðrum
á skelfilegan hátt og hann er
neyddur til að fremja viður-
styggilegt athæfi gagnvart öðr-
um gíslum.
Ofan á þetta allt saman geng-
ur raðmorðingi laus í Stokk-
hólmi, sem myrðir ungar kon-
ur, Annika er reyndar sú fyrsta
sem áttar sig á því og Kvöld-
blaðið flytur samviskusamlega
fréttir af gangi mála.
Hugarfóstur Marklund,
blaðakonan Annika Bengtzon,
er kapítuli út af fyrir sig og virð-
ist lítið breytast á milli bóka,
þrátt fyrir ýmsa upphefð í starfi,
áföll og breyttar fjölskyldu-
aðstæður. Það sem virðist hafa
mótað hana fyrir lífstíð, af-
skiptaleysi móður, markar flest
hennar viðbrögð. Sumum les-
endum finnst hún algjörlega
óþolandi, öðrum finnst hún töff
og enn aðrir vorkenna henni. En
hún má eiga það að sama hvað
yfir hana dynur þá er hún ekki
fórnarlamb, eins og er allt of al-
gengt með kvenpersónur í
glæpasögum. Dæmigerð eða
fyrirsjáanleg er Annika ekki.
Hvefsin og kaldranaleg ryðst
hún í gegnum lífið og það eina
sem virðist veita henni verulega
ánægju eru börnin hennar og
matargerð, en hvoru tveggja
sinnir hún af mikilli natni.
Framan á kápu bókarinnar
stendur að bækurnar um Ann-
iku Bengtzon séu ekki bara
spennandi, heldur eigi þær er-
indi við okkur. Það má vel taka
undir báðar fullyrðingar. Liza
Marklund er, auk þess að vera
feikigóður sögumaður, býsna
lunkin við að benda á ýmislegt
sem aflaga fer í heiminum,
hvort sem það er ofbeldi gagn-
vart konum og börnum, mansal
á vegum austurevrópskra
glæpamanna eða starfsemi al-
þjóðlegra glæpasamtaka. Núna
er umfjöllunarefni hennar Aust-
ur-Afríka, sú ömurlega stað-
reynd að þar eru mannrán,
hvort sem er á sjó eða landi,
arðvænlegur atvinnuvegur og
munurinn sem er á lífsháttum
íbúa þessa heimshluta og Evr-
ópubúa. Á frummálinu heitir
bókin „Du gamla, du fria“ sem
er heiti þjóðsöngs Svíþjóðar og
er þar væntanlega verið að vísa
til þessa munar á lífskjörum.
Myndin sem hér er dregin upp
virkar trúverðug, skýrt er frá
atburðum á nokkuð hlutlausan
hátt, án mikillar tilfinningasemi
og hryllingurinn sem gíslarnir
þurfa að upplifa er með því allra
viðurstyggilegasta sem prentað
hefur verið í bók, en þar er
Thomas sögumaðurinn.
Liza Marklund er einn vinsæl-
asti skáldsagnahöfundur Sví-
þjóðar og víðar, verk hennar
seljast í bílförmum víða um
heim, líka hérna. Fyrir því er
góð og gild ástæða. Bækur
hennar eru einstaklega jafn-
góðar, umfjöllunarefnið oft
áleitið, persónusköpun trúverð-
ug og atburðir raunsæir og þrátt
fyrir að þetta sé níunda bókin
um Anniku, þá er hér engin
þreytumerki að finna. Manni
segir svo hugur að Bengt-
zonbrunnurinn sé hvergi
tæmdur. Sem betur fer.
Annika Bengtzon
er söm við sig
Bækur
Krossgötur mn
Eftir: Lisu Marklund. Uppheimar,
2012, 396 síður.
Það er engin þreytumerki að finna
á Lizu Marklund.
Anna Lilja Þórisdóttir