Helgafell - 01.05.1942, Blaðsíða 9

HELGAFELL
TÍMARIT
UM BÓKMENNTIR OG ÖNNUR MENNINGARMÁL
1. ÁRG.
MAÍ 1942
3. HEFTI
17. m a í
Um þessar mundir gangast ýms félög og stofnanir hér á landi fyrir fjársöfnun til
Norðmanna og fara hér á eftir kaflar úr ávarpi nefndar þeirrar, er fyrir söfnuninni stendur.
Mun ávarpið verða birt í heild í dagblöðum landsins á þjóðminningardegi Norðmanna, 17.
maí. Vill Helgafell taka undir hin skörulegu ávarpsorð, en vísar að öðru leyti til greinar
Stefáns Jóh. Stefánssonar í þessu hefti.
„. . . . Fáar þjóðir hafa verið sárar leiknar en Norðmenn. Þeir risu þegar öndverðir gegn
innrásinni, en þó að þeir yrðu að lúta í lægra haldi og væru rændir öllum rétti, þá hafa
þeir jafnan síðan barizt af karlmannlegri hugprýði gegn miskunnarlausri harðstjórn naz-
ista og norskra sporgöngumanna þeirra. Norska ríkið liggur að vísu í valnum um þessar
mundir. Konungtir landsins og ríkisstjórn eru landflótta, en norskur landráðamaður fer
með völdin, og er þó fáráður, hvenær sem húsbóndi hans yglir brún. En norska þjóðin
stendur föstum fótum og horfist í augu við örlögin. Synir hennar hafa margoft sýnt, að
þeir virða öll jarðnesk gæði og sitt eigið líf að vettugi, ef heiður og velferð Noregs er í
veði. Barátta þeirra hefur ennþá einu sinni sýnt og sannað öllum heimi, að ekki er allt
undir höfðatölunni komið, en sá sannleikur hefur oft liðið stórþjóðum heimsins úr minni
á hinum síðustu öldum. Smáþjóð hefir oft búið yfir næmari siðferðiskennd, harðari vilja
og fjölskrúðugri menningarhugsjónum, heldur en nokkur stórþjóð.
Þó að við íslendingar séum umkomulausasta smáþjóð heimsins, þá eigum við þó
margt, sem oss er óþarft að láta af hendi við nokkurn einvaldsherra eða nokkurt stórveldi.
Til dæmis að taka eigum við bæði sál og samvizku. Þess vegna mun flestum okkar hug-
stætt, að nú beri oss skylda til að sýna samhug okkar með þeim, sem eru saklausir þjáðir
og troðnir undir járnhæl útlends hervalds. Og þá verða Norðmenn okkur næstir fvrir
allra hluta sakir. Þess vegna hafa nokkur sambönd félaga hér í bæ sameinast um að hefj-
ast handa um samskot handa Norðmönnum. Er tilætlunin sú, að fjárhæðin, er fslendingar
kunna að leggja af mörkum, verði látin koma í hendur Norðmanna að ófriðnum loknum,
en að einhverjum hluta hennar verði þó varið til hjálpar nauðstöddum flóttamönnum
hér á landi.
Sameinumst því allir íslendingar um að sýna Norðmönnum óskipta samúð og veitum
þeim þá hjálp, er við megum.“