Helgafell - 01.05.1942, Blaðsíða 41

NÁTTTRÖLLIÐ GLOTTIR
127
kvöld, úr þessu, hann Oddur karlinn I
Og mér þætti gaman að spjalla dok-
unarlítið meira við þig; það er ekki svo
oft, að hingað slæðist gestur.“
En maðurinn var ákveðinn í því að
halda áfram. Hann kvaddi allt fólkið
með handabandi, kyssti gömlu kon-
una fyrir matinn og gekk svo til dyra.
Bóndi fylgdi honum út á hlaðið.
,,Ég sæki líklega kisturnar mínar á
rnorgun,” sagði gesturinn. Síðan stóð
hann litla stund hugsi og horfði út í
bláinn; því næst spurði hann:
,,Er Oddur á Fossi vel látinn í sveit-
inni ? — Eiga hjúin gott hjá honum ?“
Bóndi skotraði til hans augum tor-
tryggnislega og saug upp í nefið. Það
brá fyrir öðru hverju í svip og látbragði
þessa manns einhverju, sem minnti á
prest eða yfirvald.
,,Ekki held ég, að hann svelti
neinn“, svaraði hann hikandi. ,,Það
má hann víst eiga. Hitt mætti segja
mér, að þú kæmist seint í álnir af
kaupinu, sem hann borgar ! — Nú, og
vel látinn ? Um það mætti kannski
segja sitt af hverju. Hann er hrepp-
stjóri, búinn að vera það í herrans
mörg ár, og heldur rysjóttur hefur
hann þótt, nokkuð yfirgangssamur
líka. Ég segi náttúrlega ekki beint, að
hann fari óráðvendnislega með opin-
bert fé, en hann gerir engum skila-
grein fyrir ráðsmennsku sinni, og þeir
eru til, sem halda, að hann hafi ekki
tapað á embættinu, fremur en öðru.
Hann er ríkur, og hér eru allir aðrir á
horleggjunum. Það hefur flestum orðið
að leita til hans fyrr eða síðar, þegar
þeir voru örbjarga. Og gjöfull er hann
ekki við nauðlíðandi fólk; það hefur
margur stigið mæðuspor heim að
Fossi. Ég hygg, að það megi til sanns
vegar færa um hann, er sagt var um
afa hans og fyrirrennara, að sá, sem
einu sinni fær lán hjá honum, komist
aldrei úr skuldum. Guð hjálpi þeim,
sem Fossbóndinn hjálpar, sagði gamalt
fólk.
..Hvernig komst Oddur yfir Foss-
inn ?“ spurði ókunni maðurinn. „Erfði
hann jörðina ? Átti Hávarður gamli
ekki son á lífi ?“
,,Ha-a, — Hávarður ?“ át bóndi eft-
ir, og það fór um hann ónota uggur.
Gesturinn var eitthvað svo út undir sig.
Hvernig gat hann vitað nafn gamla
mannsins á Fossi ? Var hann gamal-
kunnugur í héraðinu ? — ,,MeðaI ann-
arra orða,“ sagði hann ísmeygilega,
,,hvers son sagðistu vera ? Ég tók ekki
almennilega eftir því áðan.“
,,Ég kalla mig Árdal,“ svaraði að-
komumaðurinn kurteislega.
,,Árdal, nú ?“ Bóndi var jafnnær,
og það var enn í honum einhver geig-
ur.
,,Hvaðan ertu kynjaður?“
Gesturinn hliðraði sér hjá því að
svara spurningunni og sýndi á sér far-
arsnið.
,,Ertu gamalkunnugur hérna í sveit-
inni ?“
,,Ekki það ég get talið. Jæja, þá er
víst bezt að halda af stað.“
En húsráðanda þótti súrt í broti að
láta þennan dularfulla mann ganga sér
úr greipum. ,,Heyrðu,“ sagði hann í
hálfgerðu fáti. ,,Þú varst að spyrja um,
hvernig Oddur hefði fengið Fossinn !
Það er nú saga að segja frá því.“
Og ókunni maðurinn var auðsjáan-
lega forvitinn, því hann staldraði við
og beið eftir meiru.
,,Eigum við ekki að koma snöggv-
ast út í skemmu ?“ sagði Leirubónd-
inn þá. „Kannski ég eigi svolitla
brjósthlýju. Mig minnir, að það sé ein-
hver laggarskratti eftir á kútholunni.“
Gesturinn brosti. ,,Ekki er ég vanur