Helgafell - 01.05.1942, Blaðsíða 58

144
HELGAFELL
bregðast, sínar sorgir og sína gleði, sínar áhyggj-
ur og sína lífsnautn. Höfundurinn lítur ekki
niður á þetta fólk, hann aumkar það ekki held-
ur, og hann reynir hvorki að gera það að písl-
arvottum né hetjum. Hann skýrir aðeins þœr
myndir, sem í næmleika bernskuáranna hafa
orðið til í huga hans, raðar þeim saman í heild-
armynd, er geti sýnt sem gleggst og sannast það
fóik, sem hann hefur lifað á meðal, frá því að
hann man eftir sér, og þá lífshætti, sem hafa
verið þess, en einnig hans. í seinustu myndunum
rnætist gamalt og hrörnandi og ungt og gróandi
— og yfir hið nöturlega líf, á grárri mölinni,
fellur fyrsta skíma upprennandi dags menning-
arlegrar sjálfsvitundar alþýðunnar í sjávarþorp-
um landsins.
Stíllinn á þessari sögu er yfirleitt í samræmi
við efni hennar og persónur, eitthvað stuttara-
legt og hrjúft og stundum jafnvel kuldalegt í
hrynjandi setninganna, en stöku sinnum eins og
bregður fyrir bliki af björtum og hlýjum tón
veikrar og titrandi viðkvæmni eða ungrar, fálm-
andi vonar.
Það verður ekki sagt, að glæsileiki sé yfir þess-
ari bók. Atburðaröðin er ekki rismikil, stíllinn
ekki fjölbreyttur eða litríkur og persónulýsing-
arnar ekki gerðar af sérstakri listrænni natni.
Og sjálfsagt gæti höfundinum orðið hált á því að
skrifa sögu eftir sögu af sama tagi með sama stíl.
En þessi saga sýnir okkur samt myndir, sem eru
nýjar í íslenzkum bókmenntum, einmitt í öllu
sínu sanna látleysi, og það er nýr tónn í rödd
höfundarins, grunntónninn í hrynjandi þess nöt-
urleika, en þó á sinn hátt tilbreytingaríka lífs,
sem íslenzk alþýða hefur lifað á mölinni við
sjóinn fyrstu áratugi þessarar aldar — vottur af
nýjum og vonglöðum hreimi þess verðanda.
Guðmundur Gíslason Hagalin.
„Bók handa dónum“
D. H. Lauirence: LADY CHATTER-
LEY’S ÁLSKARE. Fritzes.
,,Þau býsn hafa gerzt, að sænskt útgáfufyrir-
tæki sendir nú frá sér hina meistaralegu ástar-
sögu eftir D. H. Lawrence í þýðingu, sem eigi
er aðeins einkar klaufaleg, heldur og freklega
limlest. Snilldargildi þessarar skáldsögu er fólg-
ið í nöktum og nærfærnum ástalífslýsingum,
þar sem aldrei kennir þó neinnar lostaslepju.
Þýðandinn hefur fellt úr flest það, sem mest
hrífur og heillar í bókinni (á frummálinu), og
svo kynlega bregður við, að hinn vanaði texti
þýðandans, þar sem djarflegu orðfæri frum-
textans er snúið á snurfusað bókmál með
klaufalegum krókaskrifum, hefur á sér einhvern
dónabrag, er stingur í stúf við þá heilbrigði, sem
orkar á lesanda bókarinnar á frummálinu. Slík
afskræming á stórbrotnu bókmenntalegu lista-
verki ætti að varða við lög. Fredrik Böök, er ritað
hefur snjallan formála að þýðingunni, getur
naumast hafa vitað um þessa limlestingu á frum-
textanum**.
Ritdómur þessi er um nýútkomna sænska þýð-
ingu á hinni heimsfrægu ástarsögu eftir enska
skáldið D. H. Lawrence ,,Lady Chatterley's
Lover*, er hefur um skeið gengið undir nafn-
inu ,,Bók handa dónum“ í landsmálablaðinu
,,Tímanum“, eftir að kvisazt hafði, að von væri
á henni í óstyttri íslenzkri þýðingu eftir einn
víðkunnasta rithöfund þjóðarinnar.
Ummælin hér að framan birtust í hinu
alkunna heimilisblaði sænskra samvinnumanna,
rétt fyrir jólin í vetur.
Frá ritstjórninni
Því miður var prentun þessa heftis svo langt
komið, þegar grein sú um Gunnar Gunnarsson,
sem boðuð var í síðasta hefti, barst ritstjórninni
í hendur, að ekki reyndist rúm fyrir hana, með
því að hún var allmiklu lengri en ráð hafði verið
fyrir gert. Verður hún því að bíða næsta heftis.
— Þar kemur einnig mynd af Sveinbirni Egils-
syni, er aldrei hefur verið birt áður. — Saga
Kristmanns Guðmundssonar, Nátttröllið glottir,
er fyrsti kafli úr nýrri skáldsögu, er hann hefur
í smíðum. — Sumarheftinu er ætlað að koma út
20. júlí, og verður það stórt og fjölbreytt að efni.
Leiðinleg missögn hefur slæðzt inn í bók-
menntabálkinn í síðasta hefti, þar sem vikið er
að þýðingu H. K. L. á ,,Vopnum kvöddum“.
,,Hin fræga þýðing“, sem þar er drepið á, er
ekki á ,,Not a bit“, heldur á ,,Not a damned
thing“, og má því segja, að þýðing H. K. L.
sé réttlætanleg, þótt ekki verði frá því fall-
ið, að hún hefði mátt vera kurteislegri að
meinalausu. Frumtexti og þýðing höfðu ekki
verið borin saman á þessum stað, heldur tekin
trúanleg endurtekin og óhrakin staðhæfing í
blaðaskrifum, sem voru reyndar þannig kynj-
uð, að áhöld eru um, hvort oss er minni vanzi
að því að hafa lagt trúnað á þau en þótt vér
hefðum frumsamið ósannindin sjálfir.