Helgafell - 01.05.1942, Blaðsíða 14

Helgafell - 01.05.1942, Blaðsíða 14
UMHORF Teresia Guðmundsson: Frelsisstríð Norðmanna Horft um öxl Þegar Þjóðverjar hófu hina miklu sókn sína vestur á bóginn vorið 1940, hugðust þeir ljúka styrjöldinni áður en vetur bæri að garði. Þeirrar trúar munu flestir aðdáendur nazismans hafa ver- ið. Telja má fullvíst, að þá fylgdi þýzka herstjórnin áætlunum og hern- aðaráformum, sem duga áttu til þess að sigra Bretland og Frakkland á skömmum tíma. í Frakklandi gekk allt „samkvæmt áætlun“, og þó jafnvel hraðar en Þjóðverjarnir höfðu búizt við. Innan tveggja mánaða lá franska her- veldið yfirbugað og örmagna fyrir fót- um árásarhersins. Nú myndaði þýzki herinn, er sigrað hafði Frakkland, vinstri arminn í ,,tangarsókn“ gegn Bretlandseyjum, en hægri herarmur í þeirri sókn átti að ná norður og vest- ur um Danmörku, Noreg, ísland og Grænland. Það liggur í augum uppi, hvílíka feikna þýðingu það hefði haft í baráttunni um Bretlandseyjar og yfir- ráðin á Atlantshafi, ef Þjóðverjum hefði auðnazt að fá fótfestu á íslandi og Grænlandi. Og svo virðist sem litlu hafi munað, að tilraun yrði gerð til þessa. Því má ekki gleyma, að Þjóðverj- ar urðu fyrir tveggja mánaða óvæntri töf í sókn sinni á norðurleiðir. Það var í Noregi. Hin friðsama og fámenna norska þjóð hafði orðið að þola margs konar yfirgang og allþungbært tjón, þótt hún reyndi að gæta ýtrasta hlut- leysis í stórveldastyrjöldinni. En er Þjóðverjar réðust í skjóli næturmyrk- urs þann 9. apríl 1940 á Noreg öldung- is að ósekju og óvöru, var þolinmæði þjóðarinnar ofboðið. Hún snerist til varnar gegn árásarmönnunum. Aðeins lítilmótlegasti og fámennasti stjórn- málaflokkur landsins : „Nasjonal Sam- ling“, undir forustu Vidkun Quislings, gekk fjandmönnum föðurlandsins á hönd, og þó langt frá því allur saman. Svo fámennur var flokkur þessi meðal norsku þjóðarinnar, að honum hafði ekki auðnazt að fá nokkurn mann kos- inn við Stórþingskjör þrátt fyrir ítrek- aðar tilraunir. Einkennum þessara manna er í rauninni bezt lýst með um- mælum, sem höfð eru eftir þýzkum embættismanni: ,,Níutíu og átta af hverjum hundrað Norðmönnum vilja ekkert samneyti hafa við okkur. Við hina tvo hundraðshlutana hefðum við helzt kosið að hafa ekkert samneyti“. 7. júní 1940 var baráttu norska hers- ins gegn þýzka árásarliðinu lokið í bili. Hákon konungur og ráðuneyti hans völdu sér nú aðsetursstað í Englandi. Með stjórninni fóru úr landi margir þeir Norðmenn, sem þátt höfðu tekið í varn- arstríðinu. Þeir voru allir sjálfboðalið- ar í þeirri frelsisbaráttu, sem nú stóð
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Helgafell

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Helgafell
https://timarit.is/publication/1076

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.