Helgafell - 01.05.1942, Blaðsíða 44
130
HELGAFELL
ur; hann skal hafa krafizt þess, að
Finnbjörn keypti Foss, og aetlað að
lána honum peninga í því skyni.
Nú, Oddur lét sér heldur hægt í
fyrstu. En þegar Finnbjörn var búinn
að bíta hina af sér og enginn bauð
lengur á móti honum, þá hækkaði
Oddur boðið um fimmtíu dali. Ég tók
eftir svipnum á honum, þegar hann leit
til uppboðshaldarans, og mig grunaði
þá, að eitthvað byggi undir. Og viti
menn ! Þegar Finnbjörn var kominn
upp í fimmtán hundruð dali, — því
hann ætlaði svo sem ekki að láta sig,
enda var það gjafverð fyrir jörðina, —
þá snýr uppboðshaldarinn sér allt í
einu að honum og spyr ósköp vingjarn-
lega, hvort hann viti, að kotið eigi að
borgast við hamarshögg ? Ég man enn,
að þá glotti Oddur ! En Finnbjörn varð
æfur; hann var hár í loftinu þá, þó
hann sé farinn að hafa í lægri nótunum
núna. Hann sagði beint upp í opið geð-
ið á yfirvaldinu, að það færi með svik
og pretti. Það var nú almennt álitið, að
sýsli væri samvizkuliðugur, en hann
kunni líka að beita lagakrókunum og
lét ekki ánytja sig. Hann svaraði Finn-
birni engu öðru en því, að hann tók úr
pússi sínum bréf, er hann kvað vera
frá systur Hávarðar heitins, og í því
stóð, svart á hvítu, að veita mætti
venjulegan gjaldfrest á lausafé búsins,
en jörðina fengi sá einn, er gæti snar-
að andvirðinu á borðið ! Með því vildi
kerlingin fyrirbyggja, að ættaróðalið
kæmist í hendurnar á einhverjum, sem
ekki gæti setið það með rausn og prýði.
Uppboðshaldarinn stakk bréfinu í
vasa sinn, þegar hann var búinn að
lesa þennan kafla úr því, og spurði síðan
nokkuð kankvíslega, hvort Finnbjörn
stæði við boð sitt á þessum grundvelli ?
Hann varð eilítið rotinpútulegur í
framan, Finnbjörn, blessaður sauður-
inn. í sama bili hækkaði Oddur enn
boðið. Þá spurði Finnbjörn háðslega,
hvort niðursetningurinn úr hjáleigunni
gengi með fimmtán hundruð dali á
sér ? Þeim hefur víst fundizt þetta
smellið, sveitungunum hans gömlu,
því það varð almennur hlátur. Sýsli
beið á meðan hávaðinn var mestur. En
svo segir hann allt f einu: „Fimmtán
hundruð og tíu dalir boðnir. Fyrsta,
annað og þriðja sinn!‘* Og sló Oddi
Foss !
Finnbjörn áttaði sig ekki á þessu fyrr
en um seinan; þá æpti hann eitthvað
og barði saman hnefunum. En það
heyrði enginn til hans, því rétt í þessu
gekk Oddur að uppboðsborðinu með
gilda skinnsál í hendinni. Hann leysti
frá opinu í hægðum sínum og hellti úr
henni á borðið. Og hvað heldurðu, að
hafi verið í sálinni ? Silfur, karl minn,
silfurdalir, mótuð kóngsins mynt allt
saman! Við höfðum aldrei séð aðra
eins fúlgu fyrr; það var ekki laust við,
að við teygðum fram álkuna; það var
eins og manni væri lofað að skyggnast
inn í himnaríki! Ég gleymi því ekki
meðan ég lifi. Hún Rannveig Eldjárns-
dóttir stóð við hliðina á honum Finn-
birni; hún þótti álitsfríður kvenmað-
ur í þann tíð, og sópar raunar að henni