Morgunblaðið - Sunnudagur - 06.01.2013, Síða 6

6 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6.1. 2013
HEIMURINN
BANDARÍKIN
WASHINGTON
Bandaríkjaþingi
tókst eftir mikið
reiptog að afstýra
því að sjálfkrafa
niðurskurður og
skattahækkanir tækju gildi og
samþykkti samkomulag, sem
meðal annars felur í sér að skatt-
ar á einstaklinga með yfir 400
þúsund dollara í tekjur hækka.
Barack Obama Bandaríkjaforseti
vildi miða hækkunina við 250
þúsund dollara tekjur, en margir
repúblikanar vilja hins vegar engar
skattahækkanir. Nú er í vændum
pólitískur slagur um hækkun
skuldaþaks hins opinbera.
INDLAND
NÝJA-DELHÍ Mótmæli héldu
áfram á Indlandi í kjölfarið á því
að hópur manna nauðgaði konu í
strætisvagni í Nýju-Delhí, höfuð-
borg landsins, í desember. Mennirnir réðust á
konuna, börðu hana með járnstöngum og eftir
nauðgunina var henni hent út úr strætisvagnin-
um og tilraun gerð til að aka yfir hana. Konan
lést eftir árásina. Mikil reiði ríkir vegna þessa
atviks og eru stjórnvöld sökuð um að láta sér
á sama standa um öryggi kvenna. Konur í Nýju-
Delhí flykkjast nú á sjálfsvarnarnámskeið.
FRAKKLAND
PARÍS Stjórnlagadómstóll í Frakklandi dæmdi að fyrirhugaður
75% tekjuskattur á einstaklinga með meira en eina milljón evra
í tekjur stangaðist á við stjórnarskrá landsins. Skatturinn er eitt
helsta stefnumál sósíalistastjórnar Francois Hollandes forseta
og ætlar hún að leggja hann á engu að síður. Leikarinn Gerard
Depardieu gagnrýndi skattinn og hótaði að flytja úr landi. Á fimmtudag
brástVladimír Pútín, forseti Rússlands, við og veitti Depardieu rússneskan
ríkisborgararétt. Í Rússlandi er 13% flatur skattur á allar tekjur.
MIÐ-AFRÍKULÝÐVELDIÐ
BANGUI Uppreisnarmenn í Mið-Afríkulýðveldinu nálguðust í
vikunni höfuðborgina Bangui og stjórn Francois Bozize var völt í
sessi. Bozize hefur hug á að efna til viðræðna við uppreisnarmenn
og semja um að þeir myndi stjórn með honum, en þeir setja af-
sögn hans sem skilyrði. Mið-Afríkulýðveldið er eitt fátækasta ríki Afríku. Bozize
komst til valda 2003 og sigraði í kosningum 2005 og 2011, en hefur þurft að
glíma við uppreisnir auk þess sem átök í grannríkjum hafa borist til landsins.
Margvísleg vandamál blasa við í
Venesúela. Efnahagurinn er
veikur og fyrir utan olíuvinnslu
er enginn öflugur atvinnuvegur
í landinu. Verðbólgan er 18%
og með því hæsta í S-Ameríku.
Glæpaalda gengur yfir landið
og þykir það eitt hið óörugg-
asta í álfunni og morð eru tíð.
Sameinuðu þjóðirnar segja að
hlutfallið hafi verið 45,1 morð
á hverja 100 þúsund íbúa árið
2011. Óháð samtök í landinu
telja að hlutfallið hafi hækkað í
fyrra og verið 73 morð á
hverja 100 þúsund íbúa, senni-
lega það hæsta í heimi.
Hugo Chavez, forseti Vene-súela, liggur á sjúkrahúsiá Kúbu með lungnabólgu,
sem hann fékk í kjölfarið á aðgerð
vegna krabbameins, og er þungt
haldinn. Upplýsingaráðherra Vene-
súela, Ernesto Villegas, sagði fyrir
helgi að Chavez hefði fengið alvar-
lega lungnasýkingu eftir aðgerðina,
en fullyrti síðan að heilsa forsetans
væri nú notuð í herferð til að grafa
undan stjórnvöldum og binda enda
á sósíalistabyltinguna í landinu.
Alþjóðlegt sálfræðistríð
Vildi hann vara íbúa Venesúela við
„sálfræðihernaðinum, sem alþjóðleg
samsteypa fjölmiðla [hefði] leyst úr
læðingi“.
Háværar kröfur hafa verið í
Venesúela um að gerð verði rækileg
grein fyrir heilsu Chavez og hvort
hann sé í ástandi til að sverja emb-
ættiseið 10. janúar eins og ráð er
gert fyrir. Stjórnarskrá landsins
kveður á um að nýjar kosningar
skuli haldnar innan 30 daga geti
kjörinn forseti ekki svarið embætt-
iseið eða deyi fyrstu fjögur árin í
embætti. Kjörtímabilið er sex ár.
Nicolas Maduro, varaforseti
Venesúela, og Diosdado Cabello,
forseti þjóðþingsins, sneru í lok vik-
unnar aftur frá Kúbu þar sem þeir
heimsóttu Chavez. Þeir fullyrtu að
ekki væri verið að undirbúa valda-
skipti.
„Það er aðeins ein umbreyting og
hún hófst fyrir að minnsta kosti sex
árum samkvæmt tilskipun Hugos
Chavez foringja,“ sagði Maduro.
Chavez hefur verið við völd í
Venesúela síðan 1999 og var endur-
kjörinn í október í fyrra. Hann
greindist með krabbamein sumarið
2011 og hefur farið í fjórar aðgerðir
síðan. Í kosningabaráttunni lét hann
að því liggja að hann væri læknað-
ur, en annað kom á daginn. Chavez
vill að Maduro verði eftirmaður sinn
og hefur mælst til þess við kjós-
endur að þeir kjósi hann þurfi að
kjósa aftur. Þeir hafa verið bundnir
böndum síðan Chavez reyndi að
ræna völdum árið 1992 og var varp-
að í fangelsi. Þegar Chavez varð
forseti sjö árum síðar var Maduro
honum við hlið. 2005 varð Maduro
forseti þingsins og ári síðar utanrík-
isráðherra. Chavez hefur rekið og
ráðið ráðherra að vild, en Maduro
hefur ávallt haldið stöðu sinni.
Maduro fæddist 1962. Faðir hans
var verkalýðsleiðtogi og sonurinn
átti eftir að feta í fótspor hans.
Fyrstu afskipti hans af stjórnmálum
voru í stúdentapólitík, en hann út-
skrifaðist ekki. Hann gekk í sósíal-
istaflokkinn í Venesúela. Hann
starfaði sem strætisvagnabílstjóri
fyrir almenningssamgöngufyr-
irtækið í Caracas, höfuðborg Vene-
súela, og stofnaði fyrsta óformlega
stéttarfélag starfsmanna þess.
„Borgarastéttin hæðist að Mad-
uro vegna þess að hann var stræt-
isvagnabílstjóri,“ sagði Chavez fyrir
skömmu. „Sjáið hvar hann er
núna.“
Eins og sporðdrekagreni
Sumir segja að Maduro sé opinn og
sáttfús. Honum hafi í starfi utanrík-
isráðherra tekist að draga úr spenn-
unni í samskiptum Venesúela og
Kólumbíu. Maria Emma Mejia,
fyrrverandi utanríkisráðherra Kól-
umbíu, sagði við New York Times
að Maduro væri „hófsamur, raun-
sær maður“.
Aðrir líta á hann sem vinstri rót-
tækling, sem bræðurnir Raul og Fi-
del Castro hafi tekið ástfóstri við.
Hann muni halda áfram andspyrnu
við Bandaríkin í anda Chavez. Til
vitnis um það eru ummæli hans á
þriðjudag þegar hann sagði að
„óvinir Venesúela“, sem væru „and-
lega veikir, veikir af hatri“ hefðu
dreift óhróðri um heilsu Chavez.
Maduro getur kveðið fast að orði.
Hann kallaði Condoleezzu Rice, sem
var utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna í tíð George W. Bush, „hræsn-
ara“ og sagði að í fangelsi Banda-
ríkjamanna í Guantanamo hefðu
verið framin slík ódæðisverk að
leita þyrfti aftur til tíma Hitlers til
að finna samanburð. Hann mun
hins vegar ekki vera sami ræðu-
maður og Chavez, sem iðulega hef-
ur flutt margra klukkustunda sjón-
varpsræður.
Cabello þingforseti er helsti
keppinautur Maduros. Cabello sæk-
ir áhrif í herinn, en Maduro til
borgaralegra afla. Stjórnarand-
stöðublaðið El Universal segir að
ástandið í stjórnarherbúðunum sé
eins og í „sporðdrekagreni“.
„Hvernig getur maður, sem ekki
hefur lögmæti Chavez og þokka,
haldið stjórninni saman og tryggt
stuðning almennings?“ spyr Claudia
Zilla, sérfræðingur um Venesúela
við Vísinda- og stjórnmálastofn-
unina í Berlín, í samtali við vefsíðu
Der Spiegel og bætir við að það
verði þrautin þyngri fyrir arftaka
Chavez.
Veikindi
Chavez
valda óvissu
FORESTI VENESÚELA LIGGUR FÁRSJÚKUR Á SJÚKRAHÚSI Á
KÚBU. RÁÐAMENN Í LANDINU LÍKJA UMFJÖLLUN HEIMS-
PRESSUNNAR UM VEIKINDIN VIÐ SÁLFRÆÐIHERNAÐ. FYRR-
VERANDI STRÆTÓBÍLSTJÓRI ER LÍKLEGASTI ARFTAKINN.
Nicolas Maduro, varaforseti Venesúela (fyrir miðju), þykir líklegastur til að taka við af Hugo Chavez forseta, sem
liggur fársjúkur á sjúkrahúsi á Kúbu. Diosdado Cabello, forseti þingsins (til hægri), er hans helsti keppinautur.
AFP
Leitað á grunsamlegum manni í
Caracas. Glæpir eru þar tíðir.
ERFIÐ VANDAMÁL
* „Allir raunsæir menn vita að vinur okkar, félagi og byltingarleiðtogi, Hugo Chavez, er kominn að lokumhetjulegrar frelsisherferðar sinnar.
Heinz Dieterich, fyrrverandi ráðgjafi Hugos Chaves, forseta Venesúela.
Alþjóðamál
KARL BLÖNDAL
kbl@mbl.is