Morgunblaðið - 04.12.2013, Blaðsíða 19
BAKSVIÐ
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Launagreiðslur til starfsmanna
stærstu fjárfestingabanka heimsins
munu dragast saman þriðja árið í röð
þrátt fyrir að hagnaður þeirra hafi
aukist á milli ára. Þykir þessi þróun
til marks um þá áherslu að láta hlut-
hafa – í stað starfsmanna – njóta í
vaxandi mæli ágóðans af bættri af-
komu í fjárfestingabankastarfsemi.
Samkvæmt greiningu Financial
Times á árshlutahlutareikningum
níu stærstu fjárfestingabankanna í
Evrópu og Bandaríkjunum þá námu
heildarlaunagreiðslur þeirra – laun,
bónusar og aðrar kaupaukagreiðslur
– samtals 51,4 milljörðum Banda-
ríkjadala, jafnvirði um 6.300 millj-
arða íslenskra króna, á fyrstu níu
mánuðum ársins. Að meðaltali lækk-
uðu launin um 5% miðað við sama
tímabil í fyrra, en hagnaður bank-
anna jókst engu að síður um 10%.
Sérfræðingar sem Financial Tim-
es ræðir við segja að þetta endur-
spegli þá staðreynd að fjárfestinga-
bankar séu í flestum tilfellum að skila
óviðunandi arðsemi af eigin fé. Á
sama tíma er í vændum stífara reglu-
verk um fjárfestingabankastarfsemi
sem mun að öðru óbreyttu setja
þrýsting á hagnað bankanna til lækk-
unar. Á liðnum árum hafa miklu
hærri eiginfjárkröfur og lítill hag-
vöxtur í alþjóðahagkerfinu haldið aft-
ur af auknum hagnaði fjárfestinga-
banka á heimsvísu.
Það vekur hins vegar athygli að
bankar í Evrópu eru að lækka laun
mun meira í fjárfestingabankastarf-
semi samanborið við banka í Banda-
ríkjunum. Þannig lækkuðu heildar-
launagreiðslur Royal Bank of
Scotland um 27% á fyrstu níu mán-
uðum ársins, á meðan laun í öðrum
evrópskum bönkum – t.d. UBS og
Deutsche Bank – skruppu saman um
5-17%. Launagreiðslur bandarísku
fjárfestingabankanna JPMorgan,
Morgan Stanley og Goldman Sachs
lækkuðu aftur á móti um 3-5%.
Að sögn sérfræðinga er þetta ný
þróun. Orsakirnar eru af efnahags-
legum og pólitískum toga. Annars
vegar hefur slæmt efnahagsástand á
evrusvæðinu óhjákvæmilega áhrif á
starfsemi fjárfestingabanka og hins
vegar er meiri pólitískur þrýstingur
á meðal evrópskra stefnusmiða að
setja stjórnendum banka þrengri
skorður þegar kemur að kaupauka-
greiðslum. Fyrr á árinu samþykkti
ESB að kaupaukar mættu ekki vera
hærri en árslaunum starfsmanna.
Þótt launagreiðslur stærstu fjár-
festingabankanna hafi lækkað þá
verður seint sagt að þau séu lág. Það
sem af er ári eru laun, fyrir utan
kaupauka, að meðaltali yfir 50% sem
hlutfall hagnaðar stærstu bankanna.
Sumir greinendur benda á að þetta
sýni – þvert á yfirlýsingar banka – að
það sé hægt að gera ríkari kröfur um
eiginfjárhlutfall án þess að það bitni
mikið á afkomu þeirra.
Fjárfestingabankar lækka enn laun
AFP
Fjárfestingabankar Heildarlaunagreiðslur hafa lækkað nokkuð meira í evrópskum bönkum en bandarískum.
Þrátt fyrir aukinn hagnað stærstu fjárfestingabanka heimsins þá lækka heildarlaunagreiðslur þeirra
þriðja árið í röð Meiri lækkun í Evrópu en í Bandaríkjunum Hluthafar vilja njóta bættrar afkomu
FRÉTTIR 19Viðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 4. DESEMBER 2013
Af íslensku viðskiptabönkunum
hefur aðeins Landsbankanum tek-
ist að lækka heildarlaunagreiðslur
það sem af er þessu ári. Laun og
launatengd gjöld bankans lækk-
uðu um 6% milli ára en hjá Ís-
landsbanka og Arion banka hækk-
uðu heildarlaunagreiðslur um 4%
og 7%. Aukninguna má að hluta
rekja til hærri fjársýsluskatts sem
er lagður á launagreiðslur banka.
Að undanförnu hafa bankanir
ennfremur innleitt að nýju hvata-
kerfi. Frá því var greint í Morg-
unblaðinu í síðasta mánuði að Ar-
ion banki hefði komið á
kaupaukakerfi sem næði til 100
starfsmanna. Kaupaukarnir geta
að hámarki numið 25% af árs-
launum. Íslandsbanki hafði áður
innleitt kaupaukakerfi sem nær til
framkvæmdastjórnar. Þess er
einnig skemmst að minnast að
starfsmenn Landsbankans fengu
afhent hlutabréf í bankanum að
verðmæti 4,7 milljarðar, en um
helmingur fer til greiðslu opin-
berra gjalda.
Kaupaukar
komnir aftur
ÓLÍK LAUNAÞRÓUN BANKA
Hátúni 6a • 105 Rvk • Sími 552 4420 • fonix.is
TILBOÐSDAGAR 15–25% AFSLÁTTUR