Hrund - 01.12.1967, Side 7

af börnunum í höndunum á því sem næst ó-
kunnugum stúlkum. Mér hefði fundizt mikill
munur á þeim árum að hafa aðgang að dag-
heimili eða einhverjum öðrum stað, þar sem
ég hefði vitað telpuna örugga.
- Þú veizt hvernig þetta er, hélt Nína áfram
Konur, sem láta eftir sér að stunda eitthvert
starf utan heimilisins eða hugðarefni eins og
list, sem bæði krefst mikils tíma og einbeit-
ingar, verða að leggja miklu harðar að sér
en ella til þess að sinna heimilinu og börn-
unum. Eg hef reynt að vera eins mikið með
telpunni og ég hef getað og taia við hana —
og enn, sem komið er, hefur allt gengið vel.
Eg held hún hafi ekki farið margs á mis, sem
önnur börn hafa. Kannski þvert á móti. Satt
að segja finnst mér foreldrar hér. á Islandi
gera of lítið af því að tala við börnin sín sem
sjálfstæða einstaklinga. Eflaust er ástæðan sú,
að hér er svo auðvelt að setja börnin út til
að leika sér — hætturnar eru svo tiltölulega
litlar miðað við stórborgir, þar sem foreldr-
arnir verða að verja sínum frístundum til þess
að fara með börnin í almenningsgarða, dýra-
garða, á söfn og sýningar eða aðra staði, sem
þau hafa áhuga á. Eg hef hitt börn hér heima,
ljómandi falleg og greindarleg börn, sem
þora ekki að tala við mann um neitt, sem máli
skiptir, vegna þess, að þau eru ekki vön því
að tala við fullorðið fólk.
Kannski fá þau eitthvað annað í staðinn —
ef til vill meira frelsi og víðara athafnasvið.
Það er líka sjónarmið að leyfa börnunum að
þroskast sem mest af sjálfum sér, leyfa þeim
að vaxa eins og fíflar í túni. En mér finnst
fólk oft skorta skilning á því, að það er með
börnin eins og jurtirnar — uppvöxtur þeirra
er svo háður því, hvernig að þeim er hlúð.
Börn eru svo dýrmæt og gaman að hugsa um
þau — raunar miklu skemmtilegra en að
mála, ef maður gefur sig verulega að því.
Við vitum, að í gamla daga var alltaf talað
mikið við börn. A heimilunum var alltaf
gamalt fólk og börnin tóku fljótt þátt í heim-
ilisvinnunni með fullorðna fólkinu — voru
næstum alltaf með þeim eldri, það gerðu bæði
heimilishættir og þröngu húsakynnin. Nú er
sá háttur ríkjandi, að börnin og unglingarnir
eigi sinn eigin heim út af fyrir sig, þau eiga
sína sér siði, sína eigin tízku, eigin tónlist og
þar fram eftir götunum. Oneitanlega finnst
mér þessir krakkar hafa vissan persónuleika.
Það kann líka vel að verða til framfara, að
þau byggi alveg á einhverju nýju, einhverju,
sem þeim sjálfum fmnst rétt.
- Hvernig voru þín eigin bernskuár, Nína?
- Ósköp eðlileg og venjuleg. Krakkar voru
óskaplega frjálsir í Reykjavík á mínum æsku-
árum. Borgin var auðvitað svo miklu minni
og hætturnar hverfandi. Frelsið var ómetan-
legt — það fann ég bezt, þegar ég kom til
útlanda í mannmergðina þar — maður gat
einhvern veginn verið svo óháður mann-
grúanum.
Ég minnist í þessu sambandi atviks frá
París. Islendingarnir, sem þar voru við nám,
komu oft saman í litlu kaffihúsi á Montpar-
Jóhannes Kjarval.
Ragnar í Smára.
Halldór Kiljan Laxness.
nasse. Þá voru allir blankir og leyfðu sér ekki
meiri munað en svart kaffi. Einu sinni sagði
veitingamaðurinn við mig. „Veiztu, ég er
farinn að þekkja Islendingana á augnaráðinu
einu. Það er eitthvað alveg sérstakt við augun
í þeim, frábrugðið öllum öðrum.“ Ég held
hann hafi haft nokkuð til síns máls. Mér finnst
ekki laust við, að þeir, sem alizt hafa upp við
frelsi, náttúru og einangrun Islands, verði að
fasi og yfirbragði eins og þeir eigi allan heim-
inn. Þetta hverfur auðvitað smám saman
eftir því sem byggðin þéttist.
Þú er ekki fædd í Reykjavík?
- Nei, á Seyðisfirði og þaðan hef ég mínar
sterkustu barnsminningar — um sterkan,
hvítan sjó og glampandi sólskin. Þar var svo
fallegt. En ég var ekki nema fimm ára, þegar
við fluttumst suður, svo að ég lít á mig sem
Reykvíking — já eiginlega sem Vesturbæing
líka, því að við bjuggum lengst af á Báru-
götunni. Og nú er ég aftur komin í Vestur-
bæinn — var svo heppin að fá þessa íbúð með
svona fallegu útsýni. Það er mér svo dýrmætt,
þegar ég kem hingað heim, að geta horft
svona vítt yfir. Það eru mikil viðbrögð frá
New York — og erum við þó svo lánsöm þar,
að hafa íbúð með útsýni yfir Central Park.
- Þú hefur komið oft heim á liðnum árum,
er ekki svo?
Málverkið sýnir viðhorf málar-
ans til lífsins.
- Jú, ég hef reynt að koma að minnsta kosti
einu sinni á ári og nú síðustu þrjú árin hef ég
verið hér fjóra mánuði á ári hverju. Lands-
lagið hér á Islandi gefur mér svo mikið,
myndrænar og litrænar hugmyndir — við
getum kannski kallað það „inspiration“ þó að
það orð sé orðið útjaskað. Loftið hér er svo
tært og litirnir, birtan svo sérkennileg og
dýrmæt fyrir málara. Ekkert hefur haft eins
mikil áhrif á mitt litaskyn og íslenzka birtan
og litir landsins. Myndirnar mínar byggj-
ast fyrst og fremst á litum og litaflötum
og hafa alltaf gert það. Ég held, að það megi
sjá svipmót með öllum mínum myndum allt
frá upphafi, þó þær virðist í fljótu bragði frá-
brugðnar hver annarri. Segja má, að í þessu
svipmóti sé að finna minn persónulega skiln-
ing á umhverfinu. I rauninni er málverkið
viðhorf málarans til lífsins;það sýnir hvernig
hann sér og skynjar umhverfi sitt.
(SD
- Hvenær fórstu fyrst að fást við að mála?
- Ég fór að fá verulegan áhuga á teikningu
rétt fyrir eða um fermingu. Ég hafði auðvitað
alltaf teiknað sem krákki og haft mjög gam-
an að því, en það gera nú allir og þarf ekki að
haldast. Ég fór í kvennaskólann en að honum
loknum í skóla þeirra Jóhanns Briem og
Finns Jónssonar. Þar fékk ég fyrstu verulegu
kennslu í málaralist en hafði áður fengið smá-
vegis tilsögn í teikningu hjá Tryggva Magnús-
syni og Ásgrími Jónssyni. Ásgrímur var
7