Fréttablaðið - 18.05.2013, Side 8

18. maí 2013 LAUGARDAGUR| FRÉTTIR | 8
UTANRÍKISMÁL Gríðarleg uppbygg-
ing er fyrirsjáanleg á Grænlandi
á næstu árum í tengslum við auð-
lindanýtingu. Helsta markmið
Grænlendinga með framkvæmd-
unum er ekki ríkidæmi heldur sjálf-
stæði. Þá felast tækifæri í uppbygg-
ingunni fyrir Ísland.
Þetta segir Svend Hardenberg,
sveitarstjóri í Qaasuitsup í Græn-
landi og stofnandi Greenland
Invest. Hardenberg var meðal
ræðumanna á fundi VÍB, eignastýr-
ingarþjónustu Íslandsbanka, um
tækifæri á norðurslóðum í Hörpu á
fimmtudag.
„Það er óumdeilt að það eru mikil
fjárfestingartækifæri á Grænlandi.
Þar er að finna olíu og gas og þá má
byggja upp stóriðju í tengslum við
virkjun vatnsfalla. Námavinnsla er
þó það sem sennilega liggur bein-
ast við,“ segir Hardenberg og held-
ur áfram: „Það eru mikil verðmæti
í grænlenski jörð og þau er að finna
á stöðum þar sem fólk býr ekki. Það
er því heppilegra að stunda náma-
vinnslu á Grænlandi en til dæmis í
Evrópu þar sem fólk er alls staðar
skammt undan.“
Ljóst er að mikil tækifæri felast í
uppbyggingu á Grænlandi og getur
hin fámenna þjóð Grænlendinga
fljótt orðið mjög auðug gangi hug-
myndir um fjárfestingarnar þar
eftir. Hardenberg segir að þegar
sé undirbúningur vegna nokkurra
stórra fjárfestingarverkefna hafinn
en bætir við að ríkidæmi sé ekki
markmið Grænlendinga í sjálfu sér.
„Sjálfstæði er mjög ofarlega í
huga Grænlendinga og það er lík-
lega helsta ástæðan fyrir því að
við viljum setja þessi verkefni af
stað. Þau geta gert okkur kleift að
fá efnahagslegt sjálfstæði en jafn-
vel þó að lífskjör hér mundu versna
myndum við heldur kjósa sjálfstæð-
ið,“ segir Hardenberg sem bætir við
að Grænland hafi fengið heima-
stjórn fyrir ríflega 30 árum og að
hann vonist til þess að fullt sjálf-
stæði fáist fyrr en eftir önnur 30 ár.
Spurður hvort Grænlendingar
óttist umhverfisleg áhrif stórfram-
kvæmdanna eða að alþjóðleg fyrir-
tæki njóti alls ágóðans svarar Har-
denberg: „Við gefum engan afslátt
af kröfum um hvernig skuli staðið
að þessum framkvæmdum þann-
ig að umhverfið beri sem minnst-
an skaða af. Þá erum við meðvituð
um að þessi fyrirtæki eru að koma
hingað til að græða peninga. Við
hins vegar krefjumst þess að fá
sanngjarnan skerf af því sem er til
skiptanna. Þá leitum við liðsinnis
færustu sérfræðinga í okkar sam-
skiptum við fyrirtækin og lítum
einnig til reynslu annarra þjóða.“
magnusl@frettabladid.is
Mikil uppbygging í
vændum á Grænlandi
Svend Hardenberg, stofnandi Greenland Invest, segir Íslendinga geta notið góðs af
mikilli uppbyggingu sem fyrirsjáanleg sé á Grænlandi á næstu áratugum. Hann
segir efnahagslegt sjálfstæði markmið Grænlendinga með auðlindanýtingu sinni.
SVEND HARDENBERG Í erindi sínu í Hörpu í gær fjallaði Hardenberg um fjár-
festingartækifæri á Grænlandi en mikil uppbygging stendur þar fyrir dyrum á næstu
árum. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Hardenberg segir að ýmis tækifæri geti falist á Grænlandi fyrir Íslendinga.
Hann leggur þó áherslu á að Íslendingar geti ekki einungis staðið á
hliðarlínunni, þeir þurfi að vera tilbúnir að fjárfesta í verkefnunum. „Ef
Íslendingar vilja koma að til dæmis verktakastörfum í Grænlandi eða taka
þátt í uppbyggingarverkefnum að öðru leyti verða þeir einnig að líta á
fjárhagslega hlið þeirra. Því ef Íslendingar eru ekki tilbúnir að fjárfesta í
Grænlandi munu samningarnir líklega fara annað.“
Hardenberg segir að Bandaríkjamenn og Kínverjar vilji fjárfesta á Græn-
landi og hafa áhrif á það hvernig framkvæmdirnar verði boðnar út. „Þeirra
fyrirtæki munu njóta góðs af því. Ég segi því við Íslendinga: Ef þið viljið
taka þátt í þessu með okkur þá ættuð þið að fjárfesta í Grænlandi.“
Tækifæri fyrir Íslendinga á Grænlandi
Sjálfstæði er mjög
ofarlega í huga Grænlend-
inga og það er líklega helsta
ástæðan fyrir því að við
viljum setja þessi verkefni af
stað.
Svend Hardenberg
EVRÓPUMÁL Þýskaland og Frakkland,
stærstu hagkerfi evrusvæðisins, viðurkenna
að samstarf þeirra sé lykillinn að því að ráða
fram úr erfiðri stöðu evrulandanna. Ráða-
menn eru enn ósammála um forgangsröð-
un verkefna. Forseti Frakklands, François
Hollande, vill að öll sautján ríki evrusvæðis-
ins samþætti skuldir sínar og vill leyfa hag-
kerfinu að blómstra, án þess að ráðist sé í
niðurgreiðslu skulda af hálfu stjórnvalda,
sem myndi skila sér í hærri sköttum, skerð-
ingu á þjónustu og færri tækifæri á atvinnu-
markaði. Angela Merkel er ekki sammála
forseta Frakklands um að samþætta skuldir
þjóðanna sautján. Hún vill að ríkisstjórnir
ráðist í niðurfellingu skulda ríkissjóða áður
en lengra er haldið.
Nýjustu tölur sýna að hagkerfi evrusvæðis-
ins hefur dregist stöðugt saman síðasta eitt
og hálft ár, og níu af sautján Evrulöndum eru
í kreppu, þar af er eitt landanna Frakkland.
Hollande, sem er sósíalisti, vill stefna að
því til langs tíma að búa til eina allsherjar
ríkisstjórn yfir öllu evrusvæðinu. Merkel
óttast að slík áform gætu orðið til þess að
Þýskaland endi á að borga brúsann fyrir lönd
sem standa ekki jafn vel að vígi fjárhagslega.
- ósk
Merkel og Hollande ósammála um aðgerðir til að leysa evruvandann:
Níu af sautján evrulöndum eiga í kreppu
LEIÐTOGARNIR Angela Merkel, kanslari Þýskalands, og
François Hollande, forseti Frakklands, leggja á ráðin.
NORDICPHOTOS/AFP
NEYTENDUR Sala á farsímum jókst
um tæp 70 prósent, eða 68,7 pró-
sent, í apríl miðað við sama tíma á
síðasta ári og sala á tölvum um 40,9
prósent á sama tíma. Þetta kemur
fram í tilkynningu frá Rannsókn-
arsetri verslunarinnar. Mest jókst
sala á þessum tveimur vörum. Sala
á fötum jókst um 5,5 prósent í apríl
miðað við sama tíma í fyrra en verð
á fötum hækkaði um 0,7 prósent frá
sama mánuði fyrir ári. Í tilkynn-
ingunni kemur jafnframt fram að
verð á skóm hafi lækkað um 2,4
prósent síðan í apríl í fyrra en velta
skóverslunar jókst um 1,7 prósent á
sama tíma.
Sala áfengis minnkaði um átta
prósent í apríl miðað við sama tíma
í fyrra en verð á áfengi hefur hækk-
að um 1,3 prósent síðan í fyrra.
Í tilkynningunni kemur jafnframt
fram að almennt séu ekki miklar
breytingar í kaupmætti og neyslu.
Þannig var kaupmáttur launa í mars
1,5 prósentum meiri en í sama mán-
uði í fyrra, samkvæmt mælingu
Hagstofunnar. Nýjasta þjóðhagsspá
Hagstofunnar gerir ráð fyrir 2,5
prósenta vexti í einkaneyslu á þessu
ári. Fram kemur í tölum Seðlabank-
ans að greiðslukortavelta heimil-
anna var 5,5 prósentum meiri í apríl
en í sama mánuði í fyrra. - hó
Vísitala Rannsóknarseturs versluninnar sýnir fram á aukinn kaupmátt:
Mikill vöxtur í sölu farsíma
MIKIL SALA Sala á farsímum hefur
aukist um tæp 70 prósent miðað við
sama tíma í fyrra. MYND/ÚR SAFNI
Áhugasamir aðilar hafi samband við
gunnar@kontakt.is eða í síma 414 1200.
Miðbæjarradíó
Eigendur Miðbæjarradíós horfa nú til þess
að draga sig í hlé frá rekstri fyrirtækisins
og hafa falið Kontakt að kanna með sölu á því.
Reksturinn hefur gengið vel, veltan stöðug
og hagnaður góður.
Miðbæjarradíó (sjá www.mbr.is) flytur inn íhluti, varahluti,
aukahluti, kapla, tengla, verkfæri, mælitæki og fleira
á rafeindasviði og selur til endursölu og í smásölu.
Viðskiptatækifæri á www.kontakt.is
H
a
u
ku
r
0
5
.1
3
LÖGREGLUMÁL Ökumaður bifhjóls
lést á Landspítalanum í Fossvogi
á fimmtudag eftir slys á Akra-
nesi fyrr um daginn. Maðurinn,
sem var á sextugsaldri, missti
stjórn á hjólinu á leið austur
Faxa braut á fjórða tímanum síð-
degis á fimmtudag.
Hjólið hafnaði á grjótgarði
með þeim afleiðingum að maður-
inn kastaðist yfir hann og niður í
fjöruna á Langasandi. Hann var
fluttur á slysadeild Sjúkrahúss-
ins á Akranesi og síðan áfram á
Landspítalann í Fossvogi þar sem
hann lést síðar um daginn. Málið
er í rannsókn. - sh
Hafnaði á grjótgarði:
Lést í vélhjóla-
slysi á Akranesi
VIÐSKIPTI Hagar högnuðust um
rétt tæplega 3 milljarða króna
á rekstrarárinu 2012 til 2013.
Til samanburðar var hagnaður
rekstrarársins á undan ríflega
2,3 milljarðar króna.
Rekstrarhagnaður fyrir fjár-
magnsliði, afskriftir og skatta
fór úr 4,2 milljörðum í rétt tæp-
lega 5 milljarða.
Stjórn Haga leggur til að
alls 586 milljónir króna verði
greiddar í arð til hluthafa. - mþl
Gott uppgjör hjá Högum:
Stefnir í 568
milljónir í arð
FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ FME athugar
reglulega starfsemi lífeyrissjóða lands-
ins. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
STJÓRNSÝSLA Fjármálaeftirlitið
hefur gert nokkrar athugasemdir
við starfsemi Lífeyrissjóðs bænda
að lokinni athugun á sjóðnum.
FME gerði meðal annars athuga-
semd við lánveitingar til tveggja
sjóðfélaga með lánsveði í eignum
einkahlutafélags þeirra. Þá taldi
FME rétt að verklagsreglum um
verðbréfaviðskipti starfsmanna
sjóðsins yrði betur fylgt eftir.
FME kannar reglulega starfsemi
lífeyrissjóða landsins og gerir að
slíkri könnun lokinni tillögur að
úrbótum. - mþl
Athugun Fjármálaeftirlitsins:
Snuprar lífeyris-
sjóð bænda
LÖGREGLUMÁL Dómari í Héraðs-
dómi Reykjavíkur féllst í gær á
kröfu lögreglunnar á Eskifirði um
að framlengja gæsluvarðhald yfir
grunuðum morðingja um fjórar
vikur.
Maðurinn, sem er 24 ára, er
talinn hafa orðið Karli Jónssyni,
59 ára, að bana með hnífi í fjöl-
býlishúsi á Egilsstöðum aðfara-
nótt 7. maí. Hann var úrskurðaður
í tveggja vikna varðhald kvöldið
eftir sem hefði runnið út nú eftir
helgi. Hann hefur ekki játað.
Árásin á Karl var ofsafengin og
er ungi maðurinn talinn hafa reynt
að brenna föt sem fundust í rusla-
tunnu fyrir húsið. - sh
Grunaður um morð:
Ungi maðurinn
lengur í haldi
LEIDDUR FYRIR DÓMARA Maðurinn
var fyrst úrskurðaður í gæsluvarðhald
í Héraðsdómi Austurlands fyrir hálfri
annarri viku. AUSTURFRÉTT/GUNNAR
DÖKK FEGURÐ Um þessar mundir
stendur yfir hátíð gotneskra lista í
Leipzig í Þýskalandi. Þessi gestur féll vel
inn í hópinn. NORDICPHOTOS/AFP