Skessuhorn - 19.12.2007, Blaðsíða 30
30 MIÐVIKUDAGUR 19. DESEMBER
Elín El ísa bet Ein ars dótt ir höf und ur verð launa sög unn ar Týnd ur um
jól in.
Einu sinni langt í burtu á Norð
ur póln um bjó jóla sveinn inn. Hann
átti hrein dýr. Þau voru öll stór og
sterk nema eitt þeirra. Það hét
Rúd ólf ur. Rúd ólf ur var lít ill og alls
ekki sterk ur. En það var eitt sér stak
við Rúd ólf, hann var með stórt,
rautt og lýsandi nef. Stóru hrein
dýr in stríddu Rúd ólfi. En ekki öll
af sömu á stæðu. Gömlu hrein dýr
in stríddu hon um útaf nef inu. Þau
sögðu að eng inn hefði haft svona
stórt nef áður. Ungu hrein dýr
in stríddu hon um af því að hann
var svo lít ill. Þau sögðu að eng
inn væri svona lít ill eins og hann.
En litlu hrein dýr in stríddu hon um
á því hvað hann var mik ill klaufi.
Þau sögðu að eng inn væri svona
mik ill klaufi eins og hann. Rúd
ólf ur litli grét því þau stríddu hon
um svo mik ið. En eitt hrein dýr
ið stríddi hon um ekki eins og hin,
en það var elsta hrein dýr ið. Það
hét Draum ur en hann var kall að
ur Draum ur hinn vitri. Draum ur
hinn vitri sagði að ein hvern tím an
myndi Rúd ólf ur gegna þýð ing ar
miklu hlut verki.
Þessi spá rætt ist einn dag inn.
Hrein dýr in fengu til kynn ingu um
að jóla sveinn inn kæmi að velja
hrein dýr fyr ir sleð ann sinn. Rúd
ólf ur litli vildi ekki að jóla sveinn inn
sæi sig af því að hann var svo mik
ill klaufi, lít ill og svo aum ingja leg
ur. Þetta hafði hon um ver ið sagt og
hann var sjálf ur far inn að trúa því.
Því faldi hann sig inni í hlöðu, þar
skyldi eng inn finna hann. Draum
ur hinn vitri sá hann hins veg ar, en
sagði ekk ert.
Jóla sveinn inn valdi átta stærstu
og sterk ustu hrein dýr in og þá átti
hann bara eft ir að velja eitt til við
bót ar því níu skyldu þau verða.
Hann horfði á hrein dýr in öll og
sagði: ,,Hvar er Rúd ólf ur?“ Hrein
dýr in urðu hissa, hvað vildi hann
gera við Rúd ólf, þenn an aum ingja?
En Draum ur vitri fór til Rúd ólfs
og sagði: „Jóla sveinn inn vill sjá
þig.“ Rúd ólf ur trúði ekki sín um
eig in eyr um, jóla sveinn inn vildi sjá
HANN. Rúd ólf ur fór með Draumi
vitra að hitta jóla svein inn og viti
menn: Jóla sveinn inn vildi fá hann
á sleð ann sinn. Rúd ólf ur litli var
bæði und r andi og glað ur en hins
veg ar voru hrein dýr in hneyksl uð
og sögðu: „ Þessi aum ingi, Rúd ólf
ur!“ Nei, nú hlutu þau að vera far in
að heyra illa. En svo var ekki. Rúd
ólf ur litli spurði: „Já en af hverju
ég?“ Þá sagði jóla sveinn inn: „Ég
vil fá þig út af þessu frá bæra nefi
þínu.“ Rúd ólf ur varð hissa. Fyr ir
nokkrum mín út um síð an var hann
að hugsa um hvað hann vildi mik
ið losna við þetta stóra, rauða nef
sitt.
Rúd ólf ur fékk meira að segja
að vera fremst ur í röð inni. Hann
fór með jóla svein in um að út deila
pökk um til barn anna. Eft ir þetta
stríddu hrein dýr in hon um aldrei
aft ur og það voru meira að segja
bún ir til söngv ar um hann um víða
ver öld. Núna er Rúd ólf ur litli glað
ur og það geisl ar af hon um, mest
þó af stóra, rauða og lýsandi nef
inu hans.
Hrönn Jóns dótt ir.
Það var föstu dags kvöld ið 13. des
em ber og Ástrós og Dan í el voru úti
í skógi að tína köngla fyr ir mömmu
sína svo hún gæti gert að ventu krans.
Ástrós var eldri en Dan í el, hún var
að verða 12 ára en Dan í el var 7 ára.
Það snjó aði, stór jóla snjó korn in svifu
til jarð ar. Þau höfðu tek ið sleða með
sér til að renna sér nið ur Stóra hól
þeg ar þau væru búin að tína köngl
ana. Þau voru búin að tína köngla í
lang an tíma og voru far in að hlakka
til þess að renna sér, loks voru þau
búin að fylla föt una.
Dan í el byrj aði að renna. Hann
þorði ekki að fara nið ur brött ustu
brekk una útaf því að frosna tjörn in
var þar beint á móti, hún gæti brotn
að ef hann myndi renna á hana.
Ástrós hafði ver ið að mana Dan í el
upp í það að fara nið ur Bröttu brekku
á Stór hól en lokst sagði hann: „Ef
þú ýtir mér eins fast og þú get ur af
stað.“ Ástrós var him in lif andi yfir
hug rekk inu í bróð ur sín um og ýtti
hon um af öll um kröft um. Allt gekk
eins og í sögu þar til hann fór að
fær ast nær tjörn inni og hafði ekk ert
hægt á ferð inni. Hann hló bara og
átt aði sig ekki á hætt unni. Allt í einu
heyrði Ástrós bara gusu gang inn.
Hún hljóp nið ur til þess að reyna að
bjarga bróð ur sín um sem var ekki
synd ur. Hún klæddi sig úr úlp unni
og boms un um og stakk sér út í vatn
ið. Það var svo djúpt og skítugt að
hún sá ekk ert. Hún kaf aði og kaf aði
og allt í einu sá hún hann. Hún greip
utan um brjóst kass ann á hon um og
reyndi að synda með hann upp, hann
var of þung ur í snjó gall an um sín um.
Hún reif gall ann utan af hon um og
kom hon um upp á bakk ann. Hann
var með vit und ar laus en hún hafði
ver ið að læra skyndi hjálp í skól an um
fyr ir jóla frí ið, hún at hug aði hvort
hún fyndi púls en fann ekk ert. Hún
var orð in veru lega hrædd og próf aði
að blása og pumpa. Hún fann púls
inn koma, hæg slög in en hann rank
aði ekki við sér. Hún hljóp með hann
í fang inu heim og hún og mamma
þeirra keyrðu með Dan í el á spít al
ann. Ástrós hafði aldrei séð mömmu
svona hrædda, hún grét. Þeg ar þær
voru komn ar á sjúkra hús ið kíktu
lækn arn ir á Dan í el og svo heyrði
hún þá segja við mömmu að hann
lægi í dái, Ástrós hafði aldrei heyrt
um það áður og hún spurði mömmu
sína hvað það væri. Hún sagði að það
væri þannig að Dan í el væri dá inn en
samt lif andi.
Þær sátu hjá Dan í el lengi. Sól in
var sest og ris in aft ur og varp aði sól
ar geisl un um á and lit Dan í els. Ástrós
fór að gráta þeg ar hún hugs aði út í
það að þetta hefði aldrei gerst ef hún
hefði ekki man að hann upp í að fara
nið ur Stór hól á Bröttu brekku og ýtt
hon um af stað.
Það var kom inn 24. des em ber og
Dan í el var enn ekki vakn að ur. Ástrós
var orð in svo lít ið löt að fara til hans
á spít al ann en mamma þeirra fór á
hverj um degi. Ástrósu fannst hún
vera neydd til þess að fara til hans
í dag þar sem það var Að fanga dag
ur. Þær mæðgurn ar drifu sig til hans
um morg un inn. Þær höfðu set ið hjá
hon um í þónokkurn tíma og spil að
Mónópólý og mamma þeirra sagð
ist þurfa að fara að eins fram að tala
við lækn ana. Ástrós heyrði hana
spyrja lækn ana hvort þeir héldu að
hann mundi nokkurn tím ann vakna.
En hún heyrði ekki hverju lækn arn
ir svör uðu. Ástrós var búin að biðja
til Guðs á hverju ein asta kvöldi síð
an slys ið átti sér stað, hún bað Guð
„ NEEEI!“ Ópið glumdi um
kirkj una þetta að fanga dags kvöld.
Barns leg rödd in beið ekki lengi;
inn an nokk urra sek úndna kvað við
ann að og hærra ösk ur og dynk
ir fylgdu í kjöl far ið. Fólk var far ið
að líta í kring um sig og ég var eng
in und an tekn ing. Ég sá ekk ert, svo
upp tök ó hljóð anna virt ust liggja á
gólf inu. „ NEEEEEEI!“
Prest ur inn, sem var rétt ný byrj
að ur að predika, þagn aði og leit út
í kirkju skip ið. Þeg ar hann var við
það að byrja aft ur heyrð ist ann
að ösk ur og nú af end ur nýj uð
um krafti. Prest ur inn leit ó þol in
móð ur upp og dæsti. Ekki var laust
við að ó hug ur færi um við stadda,
þær fáu sál ir sem höfðu hætt sér
út úr húsi í þessu veðri til þess að
kom ast í jóla mess una, þeg ar þeir
heyrðu greini leg merki bar smíða
úr einu horni kirkj unn ar í gegn
um blásandi ó hljóð in í vind in um.
Ég reyndi að sjá hvað væri í gangi,
en ekk ert gekk. Að lok um garg
aði þessi krakki einu sinni enn og
dynk ur heyrð ist, eins og mann eskja
væri að detta. Svo stóð full orð inn
mað ur upp nokkrum sæta röð um
fyr ir aft an mig. Stolt hans var aug
ljós lega sært eft ir að krakk inn hafði
bar ið frá sér og fellt hann. Hann
nudd aði á sér and lit ið og dustaði af
jakka föt un um sín um. Enn lá strák
ur inn æp andi á gólf inu.
Hann hlýt ur að ná að þagga nið
ur í hon um, hugs aði ég. En mér
til undr un ar sett ist mað ur inn nið
ur með fýlu svip og hvísl aði ein
hverju í eyra konu sinn ar sem sat
við hlið hans. Krakk inn, enn fal inn
á gólf inu á bak við kirkju bekk ina,
hélt á fram að orga. Að lok um stóð
hann upp, lít ill frekn ótt ur strák ur
með rautt hár og enn rauð ara and
lit. Hann leit út fyr ir að vera ekki
eldri en átta ára. Eft ir að hafa star
að á pabba sinn smá stund stapp aði
hann nið ur spari klædd um fæt in um
svo að prest ur inn hrökk við í pré
dik un ar stóln um. Svo hljóp hann í
gegn um auða sæta röð eins og litlu
fæturn ir hans tog uðu og fram í and
dyr ið og þeg ar hann opn aði dyrn ar
marg fald að ist veð urgnýr inn. All ir
við stadd ir hrukku við þeg ar hurð
in skellt ist aft ur með gríð ar leg um
há vaða.
Ég leit í kring um mig og sá mér
til undr un ar að all ir sátu bara með
frið sæl an svip á and lit inu og hlust
uðu á það sem prest ur inn hafði að
segja. Mað ur inn sem hlaut að vera
pabbi stráks ins hvísl aði aft ur ein
hverju að konu sinni. Eitt hvað sem
hljóm aði grun sam lega mik ið eins
og „hann skil ar sér.“
Ég trúði þessu ekki. Reið in
sprengdi sér leið í gegn um mig, ég
Úr slit í jóla sögu sam keppni eldri grunn skóla barna
Í að ventu blaði Skessu horns í lok nóv em ber var kynnt sam
keppni um gerð jóla sögu með al nem enda eldri bekkja grunn
skól anna á Vest ur landi. Þátt taka í sam keppn inni var nokk uð
góð, en alls skil uðu sér í keppn ina 83 sög ur frá nem end um
margra grunn skóla á Vest ur landi.
Þriggja manna dóm nefnd sem skip uð var starfs fólki Skessu
horns las sög urn ar yfir og varð nið ur staða henn ar að ein saga
þótti skara fram úr. Það var sag an „Týnd ur um jól in,“ eft ir El
ínu El ísa betu Ein ars dótt ur, nem anda í Grunn skóla Borg ar
ness. Elín seg ir sögu af dreng sem ekki er sátt ur við líf ið og
til ver una á sjálf um jól un um. Sag an hefst í kirkju og fær ist út
í ó veðr ið sem úti geysar en þang að fer dreng ur inn einn síns
liðs. Sögu mað ur inn, sem er stúlka elt ir dreng inn, finn ur hann
og ræð ir við hann um líf ið og til ver una. Hún bjarg ar drengn
um frá því að verða úti. Elín El ísa bet hlýt ur að al verð laun in í
jóla sögu sam keppni Skessu horns 2007 og fær að laun um full
komna staf ræna mynda vél.
Í öðru sæti í keppn inni varð saga Hrann ar Jóns dótt ur,
nem anda í Grunn skóla Borg ar fjarð ar á Klepp járns reykj um.
Í stuttri sögu Hrann ar seg ir hún frá Rúd ólfi litla, hremm
ingum hans á Norð ur póln um og upp reisn æru hans þrátt fyr
ir stóra, rauða nef ið sem hin hrein dýr in stríða hon um óspart
af. Hrönn hlýt ur í verð laun 10.000 króna gjafa bréf.
Í þriðja sæti varð saga Jóns Þórs Hall gríms son ar nem anda í
Grunda skóla á Akra nesi og nefn ist saga hans Hljóð lát jól. Þar
seg ir frá systk in um sem eru að leik þeg ar ann að þeirra verð ur
fyr ir slysi. Jón Þór fær að laun um 5000 króna gjafa bréf.
Þátt tak end um öll um eru færð ar bestu þakk ir fyr ir að vera
með. Það er al veg ljóst að með al ungra íbúa á Vest ur landi býr
efni í mörg góð skáld.
Týnd ur um jól in
spratt upp og hljóp á eft ir strákn
um. Ég heyrði í pabba og mömmu
kalla á eft ir mér en hunds aði þau og
hljóp út í lá rétta rign ing una. Ég sá
strák inn neðst í kirkju tröpp un um
og stökk á eft ir hon um. Ég hafði
ekki hug mynd um hvað ég ætl aði að
gera. Það var ó gern ing ur að heyra
neitt nema í rok inu og kjóll inn minn
var orð inn renn blaut ur. Loks náði
ég strákn um og greip í öxl ina á hon
um. Hann snar stans aði, stór aug un
störðu á mig og ég sá undr un ina í
þeim ná yf ir ráð um yfir reið inni.
„Hver ertu? Hvað ertu að gera?
Hva.. hvað ertu eig in lega að pæla?“
Spurði strák ur inn.
„Jaa... ég sko, ég vildi ...ekki
spyrja svona
flók inna spurn
inga.“
Þetta svar
virt ist nægja
strákn um svo ég
spurði hann að
nafni.
„ Tibbi. Eða
Þrym ur. Þrym
ur Her mann
Lind berg Jóns
son.“
„Vá.“
„Ég veit. Og
veistu, pabbi
minn, ha, hann
heit ir bara
Nonni. Jón
Jóns son. Glat
að.“ Hann lagði
sér staka á herslu
á síð asta orð ið.
Við geng um nið ur brekk una frá
kirkj unni og töl uð um um allt og
ekk ert. Fyrst ráf uð um við stefnu
laust, en svo spurði ég hann hvar
hann ætti heima. Það var ekki svo
langt frá þeim stað sem við vor um á,
svo við héld um á fram í ró leg heit un
um í átt að göt unni okk ar.
„Af hverju varstu að öskra í kirkj
unni?“
Á einu and ar taki slokkn aði á brosi
sem hafði mynd ast á and liti litla
stráks ins. Hann leit nið ur.
„Ég var bara svo leið ur og svo
breytt ist það allt í einu í ó geðs lega
reiði.“ Hann stopp aði; við stóð
um fyr ir fram an hús ið hans. Veðr
ið hafði geng ið nið ur svo ég heyrði
í hon um þeg ar hann hvísl aði: „Afi
minn dó í gær.“
„Ég sam hrygg ist,“ sagði ég.
„Ég veit,“ sagði strák ur inn. Þeg
ar hann leit upp hafði blár lit ur
augn anna bland ast við tár svo að
götu ljós in spegl uð ust enn meira í
þeim. „Það segja það sko all ir. Ekki
mamma og pabbi samt. Ég held að
þeim sé bara al veg sama um mig.“
Mig lang aði að segja hon um að
það væri ekki satt, en áður en ég
kom upp orði snar heml aði fólks bíll
við gang stétt ina þar sem við stóð
um. For eldr ar stráks ins þutu út úr
bíln um þeg ar hann hafði loks stopp
að á flug hálu mal bik inu og klemmdu
hann á milli sín í þéttu faðm lagi.
Þau rugl uðu eitt hvað um á hyggj ur
og gripu stöðugt fram í fyr ir hvert
öðru. Hann leit á mig yfir axl irn ar
á þeim með breitt þakk læt is bros og
tár í aug un um.
„Takk,“ sagði Þrym ur Her mann
Lind berg Jóns son.
Þetta var jóla góð verk ið. Mér
hafði tek ist að opna augu þessa fólks
fyr ir syni þeirra. Þau fundu hann
ekki fyrr en þau týndu hon um. Ég
gekk létt í spori í renn andi blaut
um kjól inn með göt unni í átt að
mínu eig in húsi og veitti bíl for eldra
minna enga at hygli þeg ar hann
keyrði fram hjá mér, með stór undr
andi and lit mömmu minn ar í glugg
an um.
Elín El ísa bet Ein ars dótt ir.
Rúd ólf ur litli Hljóð lát jól
um að vekja hann en það hafði ekki
enn þá gerst.
Klukk an var al veg að verða 18:00
og þær voru að fara að byrja að
borða. Það var mik il þögn. Svo leið
is þögn hafði ver ið á hverj um jól
um síð an pabbi krakk anna dó, en nú
var eins og þögn in væri enn þá meiri
því Dan í el var ekki held ur til stað ar
heima hjá þeim.
Ástrós var sest við mat ar borð ið
og mamma var að koma með lamba
hrygg inn fram. Sím inn henn ar var
ný bú inn að hringja og hún var með
hann upp við eyrað á með an hún bar
kjöt ið fram. Ástrós heyrði mömmu
missa kjöt ið og öskra. Hún vissi ekki
hvað var að ger ast og hljóp til henn
ar. Dan í el var vakn að ur! Þær keyrðu
eins og skot á spít al ann, Ástrós trúði
þessu ekki. Hún sá að mamma hélt
á ein hverju und ir hend inni en vissi
ekki hvað það var og þeg ar þær voru
komn ar á spít al ann lá Dan í el þarna
al veg eins og áður en með opin aug
un og öskr aði af gleði þeg ar hann sá
þær. Ástrós hopp aði upp í rúm ið til
hans og grét og bað hann fyr ir gefn
ing ar, mamma grét líka. Hún sagð
ist þurfa að fara að eins og kom aft
ur eft ir um það bil kort er og þá hélt
hún á þrem ur disk um. Ástrós upp
götv aði þá á hverju hún hafði hald
ið í bíln um. Þetta voru ham borg ar ar
og fransk ar. Það var upp á halds mat
ur inn hans Dan í els. Þetta voru bestu
jól sem þau höfðu átt. Þótt þau gætu
ekki opn að gjaf irn ar eða væru ekki
með lamba hrygg inn sem lá enn þá
á gólf inu heima, þá var á nægj an yfir
því að Dan í el væri vakn að ur svo mik
il að þau upp götv uðu ekki einu sinni
að þau væru að borða ham borg ara á
jól un um fyrr en Dan í el hló og sagði
þeim það með full an munn inn.
Jón Þór Hall gríms son.