Læknablaðið - 15.03.2001, Síða 51

UMRÆÐA & FRÉTTIR / RÉTTINDI ERLENDRA LÆKNA
Læknar innan EES þurfa ekki að ganga í gegnum
þetta ferli í Svíþjóð, frekar en í Danmörku.
Reynsla lækna utan EES er þó ekki alltaf jákvæð
þótt þeir standist allar kröfur sem til þeirra eru
gerðar. Thekra Hadi er frá Bagdad. Hún lauk læknis-
fræðinámi í Póllandi og fluttist til Svíþjóðar um 1990.
Hún hóf þegar tungumálanám og lauk tilskyldu
sænskuprófi í læknisfræðihugtökum. En þegar hún
sótti um stöðu við sjúkrahús var henni hafnað. Þess í
stað bauðst henni starf sem sjúkraliði og þáði það
þótt henni þættu það léleg býti. Það leið næstum
áratugur frá því hún lauk námi og kom til Svíþjóðar
uns hún loks fékk leyfi til að hefja störf til reynslu og
hún hefur væntanlega fengið full læknaréttindi í lok
ársins 2000.
í Svíþjóð hefur verið reynt að létta erlendum
læknum utan EES leiðina að fullum læknisréttindum
þar í landi. Stofnun sú sem fer með vinnumarkaðsmál
í Svíþjóð hefur fengið umtalsverðan fjárstuðning (um
þrjá milljarða íslenskra króna) til að nota á árunum
2001-2003 til að afla upplýsinga um sérmenntun
innflytjenda og greiða fyrir því að þeir komi til starfa
á sænska vinnumarkaðinum. Læknafélögin sænsku
eru með átak í gangi sem þau nefna: „Læknar í hópi
nýbúa - mannauður í sænsku heilbrigðiskerfi."
Bretland
Breska læknablaðið, British Medical Journal hefur
einnig verið með umfjöllun um þetta mál nýverið.
Flóttamenn úr hópi lækna hafa í auknum mæli sóst
eftir hæli í Bretlandi. Dæmi eru um að læknar hafi
flúið heimaland sitt eftir að hafa verið krafðir um að
hylma yfir með glæpum sem framdir eru af stjórn-
völdum. Engin skráning er til um hve margir læknar
hafa flúið til Bretlands en þó er talið að þeir séu
einhvers staðar á bilinu 200-1000.
Til að fá lækningaleyfi í Bretlandi þarf læknir frá
svæðum utan EES að standast próf í enskri tungu
(IELTS - International English Language Testing
System test) auk hæfnisprófs í faginu þar sem einnig
eru gerðar kröfur um tungmálakunnáttu, einkum
orðaforða í læknisfræði (PLAB - Professional and
Linguistic Assessment Board test). Læknar frá EES-
löndunum og læknar með próf frá samveldis-
löndunum: Ástralíu, Nýja-Sjálandi, Vestur-Indíum,
Suður Afríku, Hong Kong eða Singapore þurfa að
taka enskupróf IELTS.
Það getur verið nokkuð torsótt að byggja upp
þekkingu í læknisfræðiheitum til að standast PLAB-
prófið. Undirbúningsnámskeið standa til boða en
þau eru yfirleitt mjög dýr og standast gæðakröfur
misjafnlega. Nokkrir læknar hafa komið á fót
námshópum fyrir erlenda lækna á Lundúnasvæðinu
og eru þeir ókeypis. Aðgangur að bókasöfnum
sjúkrahúsa er víðast hvar takmarkaður við starfsfólk
sjúkrahúsanna og það setur námi erlendu læknanna
nokkrar skorður en þar er þó glufur að finna, einkum
þegar starfandi læknar eða vinsamlegir bókaverðir Ljósmyndfrá
hleypa erlendum læknum á söfnin á eigin ábyrgð. Ijósmyndadeild
Hluti af undirbúningnum undir hæfnisprófið PLAB Landspítala Hringbraut.
er að fylgjast með klmískri vinnu á einhverri
sjúkrastofnun í einn til þrjá mánuði, einkum með það
í huga að áherslur í heilsugæslu og sjúkrahússtörfum
eru mjög misjafnar eftir löndum. Eftir það er
undirbúningnum beint að sérgrein viðkomandi
læknis eftir atvikum. Engar sérstakar vinnureglur
gilda um hvernig læknar geta fengið aðgang að
sjúkrastofnunum á meðan á undirbúningi stendur,
heldur þarf að treysta á þolinmæði og heppni.
Breska læknafélagið, BMA, hélt nýverið nám-
skeið fyrir lækna sem vilja taka að sér leiðsögn lækna
úr hópi flóttamanna. Læknaskortur hefur ýtt á að
stjórnvöld og félagið leiti leiða til að greiða götu
læknanna. Meðal þess sem nú er til umræðu í
Bretlandi er að hvetja yfirvöld til að leyfa erlendum
læknum að halda þeim bótum sem þeir njóta á
meðan þeir undirbúa sig undir að öðlast
lækningaleyfi.
Heimildir
Ugeskrift for læger 2000; 161; 5317-464.
Lákartidningen 2000; 97:4102-3.
BMJ 2000; 321: S2-7267.
Læknablaðið 2001/87 243