Læknablaðið - 15.06.2002, Blaðsíða 44

UMRÆÐA & FRÉTTIR / AF SJÓNARHÓLI STJÓRNAR LÍ
Kjaramál sjúkrahúslækna - sameiginleg
barátta eða sértæk!
Páll Helgi Möller
Höfundur situr í stjórn
Læknafélags íslands.
Sjónarmið þau er fram koma í
pistlunum Af sjónarhóli
stjórnar eru höfundar hveiju
sinni og ber ekki að taka sem
samþykktir stjómar LÍ.
Atkvæðagreiðsla fór nýlega fram um nýjan kjara-
samning sjúkrahúslækna sem Læknafélag íslands
(LÍ) gerði fyrir hönd félaga sinna við hið opinbera.
Af þeim læknum sem tóku þátt í atkvæðagreiðslunni
var meirihluti honum samþykkur. Ekki verður sagt
að einhugur hafi verið um samninginn þar sem um
37% lækna greiddu atkvæði gegn honum. Fulltrúi
Félags ungra lækna (FUL) í samninganefnd LI neit-
aði að skrifa undir samninginn og félagar í FUL
ákváðu að taka ekki þátt í atkvæðagreiðslunni. Stjórn
Skurðlæknafélags íslands mælti gegn samningnum
við sína félagsmenn.
Lengi vel hefur kjarabarátta lækna sem og ann-
arra snúist að mestu um launahækkanir. I dag eru
breyttir tímar. Það er ljóst að launahækkanir skipta
enn miklu máli. En í hugum margra þurfa ævilaun,
lífeyrissjóðamál sem taka mið af lækkuðum eftir-
launaaldri, endurmenntun, starfsaðstaða og fleira að
koma æ meira inn í samning sem þennan.
Við skulum láta einstök ágreiningsmál samnings-
ins liggja á milli hluta en huga í stað þess að þeirri
umræðu sem Skurðlæknafélag íslands hóf áður en
kjarasamningurinn var undirritaður og jafnframt að
samþykkt aðalfundar FUL nú í kjölfar undirskriftar
samningsins.
í desember á síðasta ári fór stjórn Skurðlæknafé-
lag íslands fram á það við stjórn LÍ að aðilar leituðu
eftir því í sameiningu að Skurðlæknafélag íslands
fengi í sínar hendur samningsumboð fyrir félagsmenn
sína, skurðlækna, gagnvart ríkinu. Skurðlæknafélag
íslands hefur verið að vinna að þessu nokkur undan-
farin ár. Með þessu hafa skurðlæknar ekki verið að
kasta rýrð á störf samninganefndar LI. Skurðlæknar
hafa átt og eiga enn sinn fulltrúa í samninganefnd LÍ
og það væri því að skjóta sig í fótinn að fara að setja
út á störf nefndarinnar. A hinn bóginn hafa skurð-
læknar með setu sinni í samninganefndinni áttað sig á
því að þeir eiga fátt sameiginlegt með mörgum
öðrum hópum lækna þegar kemur að kjarabaráttu.
Það eru sjálfsagt mörg atriði sem hægt er að tína til
sem sameina hina ýmsu hópa lækna. Lækna sem
vinna einvörðungu hjá hinu opinbera, lækna sem
vinna bæði hjá hinu opinbera og sjálfstætt og lækna
innan sömu sérgreinar eins og skurðlækna.
Samninganefnd LÍ á og hefur reynt að taka mið af
hagsmunum allra lækna og því er það augljóst að sér-
hagsmunir einstakra hópa, eins og skurðlækna, hafa
þurft að víkja fyrir heildarhagsmunum, hvað svo sem
einstökum hópum lækna kann að finnast um það.
Flópar lækna eins og skurðlæknar telja kjaramálum
sínum best komið í eigin höndum. Það er alveg ljóst á
máli þeirra að þar eru þeir ekki að vísa til þess að
aðrir læknar hafi ekki sérstöðu sem krefjist sértækra
kjarasamninga heldur til þess að þeir þekki betur en
aðrir til sinnar sérstöðu og séu því best fallnir til að
semja um eigin kjör. Vandi skurðlækna er aftur á
móti sá að þeir eru meðlimir í LI í gegnum hin ýmsu
svæðafélög eins og Læknafélag Reykjavíkur, Lækna-
félag Vesturlands og svo framvegis. Samkvæmt 16.
grein laga LÍ sér félagið um gerð kjarasamninga
lækna í samráði við svæðafélög og önnur félög lækna
eftir því sem við á hverju sinni.
Skurðlæknafélag Islands samþykkti á aðalfundi
sínum 22. febrúar síðastliðinn ný lög félagsins þar
sem fram kemur að tilgangur þess sé meðal annars sá
að koma fram fýrir hönd félagsmanna sinna við gerð
kjarasamninga. Samkvæmt lögmanni félagsins stand-
ast ekki þær takmarkanir sem lögin um kjarasamn-
inga opinberra starfsmenn setja félagi eins og Skurð-
læknafélagi fslands sé vilji félagsmanna annar.
FUL á hinn bóginn er eins og hvert annað svæðafé-
lag innan LÍ sem gerir þeirra stöðu aðra en Skurð-
læknafélags fslands. í kjölfar undirritunar samningsins
á aukaaðalfundi FUL þann 10. maí síðastliðinn voru
samþykkt ný lög FUL sem ekki gera ráð fyrir aðild að
LÍ. Á þann hátt hyggst FUL afla sér viðurkenningar
sem stéttarfélag og fá til sín samningsréttinn.
Að mati sumra virðist það ekki vera einfalt mál að
óbreyttu fyrir einstaka hópa lækna sem eru bundnir
hinum ýmsu svæðafélögum að fá samningsréttinn í
sínar hendur. Vísað er til laga um kjarasamninga
opinberra starfsmanna nr. 94/1986, 4.-6. grein. Mér
skilst að lögfróðir menn séu ekki sammála um hvern-
ig túlka eigi þessi lög. Sumir segja að vilji sé allt sem
þarf eins og fram kom hér að framan. Einnig hefur
verið nefnt að það sé ekki nægilegt að til sé félag sem
hefur vilja til samninga heldur þurfí einnig að vera til
mótaðili sem vill og hægt er að semja við sem í þessu
tilviki er hið opinbera. Vilji hins opinbera til þessa er
enn ekki ljós.
Nokkur umræða hefur farið fram innan stjórnar
LÍ um það hvernig hægt er að koma því við að
einstakir hópar lækna fái til sín samningsréttinn. Vilji
er fyrir hendi en engin ályktun eða samþykkt hefur
verið gerð. Vitað er að skoðanir eru mismunandi
meðal félagsmanna LÍ en einhvers staðar þarf að
byrja. Fjórar hugsanlegar leiðir hafa verið nefndar til
sögunnar til að leysa þetta mál en formaður LÍ kynnti
508 Læknablaðið 2002/88