Læknablaðið - 15.09.2004, Blaðsíða 39

FRÆÐIGREINAR / BLÓÐSYKURMÆLINGAR / ERLENDAR GREINAR / LEIÐRÉTTING
sykra og árangrinum fylgt eftir með reglubundnu
eftirliti og mælingum á langtímasykri (HbAlc).
• HbAlc gefur upplýsingar um blóðsykurmagn síð-
ustu þriggja mánaða. Þetta gildi ætti að mæla tvisv-
ar á ári hjá sjúklingum með vægan eða vel með-
höndlaðan sjúkdóm og fjórum sinnum á ári hjá
þeim sem ekki hafa náð meðferðarmarkmiðum og
þar sem meðferð hefur verið breytt (1).
• Heimablóðsykurmælingar hjá sjúklingum með
sykursýki af tegund 1 eru mjög mikilvægar. Þessir
einstaklingar ættu að framkvæma mælingar nrinnst
þrisvar sinnum á dag.
• Heimablóðsykurmælingar eru einnig æskilegar
fyrir insúlínháða sjúklinga með sykursýki af teg-
und 2 og hugsanlega þá sem taka sulfonylurea eða
meglitinide lyf sem valdið geta sykurföllum. Litlar
leiðbeiningar eru til um æskilega tíðni mælinga.
• Mikilvægi þess að sjúklingar sem taka töflur við
sykursýki af tegund 2 mæli blóðsykur heima er
þó enn umdeilt og hefur gengið erfiðlega að færa
sönnur á það í slembiröðuðum rannsóknum. Ovíst
er hvort tíðar mælingar gagnist þeim einstakling-
um sem nota eingöngu metformin eða glitazone
lyf sem litlar líkur eru á að muni valda sykurfalli.
Það kann að skipta mun meira máli að sjúklingur
fái góða fræðslu um sjúkdóminn, mikilvægi hreyf-
ingar og góða næringarráðgjöf.
• Til greina kemur að lána blóðsykurmæla út tíma-
bundið meðan sjúklingar eru að gera nauðsyn-
legar lífsstílsbreytingar. Þetta er nú þegar notað
hjá konum sem fá meðgöngusykursýki og þannig
tekst oftast að halda blóðsykrum innan ákveðinna
marka með breytingum á mataræði eingöngu.
• Blóðsykurmælingar heima eru ekki meðferð í
sjálfu sér og eru gagnslausar ef þær eru ekki not-
aðar til breytinga á meðferð.
Heimildir
1. Goldstein DE, Little RR, Lorenz RA, Malone JI, Nathan DM,
Peter LM, et al. Test of glycemia in diabetes. Diabetes Care 2004;
27: S91-3.
2. American Association of Clinical Endocrinologists. Medical
guidelines for the management of diabetes mellitus: the AACE
system of intensive diabetes self-management—2002 update.
Endocr Pract 2002; 8(Suppl 1): 5-11.
3. The Diabetes Control and Complications Trial Research Group.
The effect of intensive treatment of diabetes on the development
and progression of longterm complications in insulin-dependent
diabetes mellitus. N Engl J Med 1993; 329: 977-86.
4. Bonora E, Calcaterra F, Lombardi S, Bonfante N, Formentini G,
Bonadonna RC, et al. Plasma glucose levels throughout the day
and HbA(lc) interrelationships in type 2 diabetes: implications
for treatment and monitoring of metabolic control. Diabetes
Care 2001; 24: 2023-9.
5. Stratton IM, Adler AI, Neil HAW, Matthews DR, Manley SE,
Cull CA, et al. Association of glycaemia with marcrovascular
and microvascular complications of type 2 diabetes (UKPDS
35): prospective observational study. BMJ 2000; 321:405-12.
6. Coster S, Gulliford MC, Seed PT, Powrie JK, Swaminathan R.
Self-monitoring in Type 2 diabetes mellitus: a meta-analysis.
Diabetic Medicine 2000; 17: 755-61
7. Faas A, Schellevis FG, Van Eijk JTM. The Efficacy of Self-Mon-
itoring of Blood Glucose in NIDDM Subjects. Diabetes Care
1997; 20:1482-6.
8. Gallichan M. Self monitoring of glucose by people with diabetes:
evidence based practice. BMJ 1997; 314: 964-72.
9. www.AAFP.org Episodic intensive testing.
10. Reine CH. Self-monitored blood glucose: a common pitfall.
Endocrine Practice 2003; 9:137-9.
Fræðigrein íslensks
læknis í erlendu
tímariti
Ástráður B. Hreiðarsson er einn fimm norrænna
höfunda að grein um sykursýki af tegund 2 sem
birtist nýlega í vísindatímaritinu Diabetes res-
earch and clinical practice. Titill greinarinnar er:
Dose titration of repaglinide in patients with in-
adequately controlled type 2 diabetes. Meðhöf-
undar eru Klaus Kplendorf, Johan Eriksson, Káre
I. Birkeland og Thomas Kjellström - og tilvísun í
tímaritið er: Diab Res Clin Pract 2004; 64: 33-40.
Leiðrétting
í síðasta fylgiriti Læknablaðsins, XVI. þing Fé-
lags íslenskra lyflækna á Sauðárkróki 4.-6. júní
2004, urðu mistök við upptalningu höfunda við
21. erindi þingsins, bls. 23. Hlutaðeigandi eru
beðnir velvirðingar. Rétt nteð farið er eftirfar-
andi:
E 21 - Hvaða breytingar á hjartaritum auka líkur á
hjartastoppi?
Hjalti Már Björnsson, Gestur Porgeirsson, Guð-
mundur Þorgeirsson, Helgi Sigvaldason, Jacq-
ueline Witteman
Læknablaðið 2004/90 635