Læknablaðið - 15.03.2005, Qupperneq 55

UMRÆÐA & FRÉTTIR / LÆKNADAGAR
þær voru ekki beinlínis hollustan uppmáluð. „En
þar sýndi það sig að öflugur málflutningur og upp-
lýsingagjöf heilbrigðisstarfsmanna og stjórnvalda
hafði þau áhrif að eigendur og starfsfólk öðluðust
trú á að þetta væri hægt. Og það reyndist vera
hægt.“
Ekki hvort heldur hvenær
Göran segir að nú sé spurningin ekki hvort reyking-
ar verði bannaðar á veitingastöðum í öðrum lönd-
um heldur hvenær það gerist. „Petta er mikilvægt
skref í þá átt að fjölga reyklausum svæðum og auka
með því hömlur gegn reykingum. Það er besta
aðferðin til að fá fleiri til að hætta að reykja.“
- Hvernig gengur undirbúningur reykingabanns-
ins í Svíþjóð?
„Pað hefur valdið okkur vonbrigðum að stjórn-
völd hafa ákveðið að leggja ekki fé í áróðursherferð
þegar bannið tekur gildi eins og gert var í Noregi og
á írlandi. Tillagan um bannið kom fyrst fram árið
2001 og þá voru viðbrögð eigenda og starfsfólks
veitingahúsa neikvæð. Eigendunum tókst að fá
starfsliðið með sér í krafti hótana um gjaldþrot og
atvinnumissi. Lögreglumenn voru einnig efins því
þeir sáu fyrir sér að það myndi auka mjög álagið á
þá að þurfa að hafa eftirlit með fólkinu sem færi út
að reykja.
Við höfðum samband við starfsfólkið og leiddum
þeim fyrir sjónir að þetta væri í þeirra þágu, til-
gangurinn væri að vernda heilsu starfsmanna. Stétt-
arfélögin skiptu því um skoðun. Við höfum líka
gert samning við eigendurna um að gera rannsókn
á áhrifum bannsins á heilsu starfsmanna. Samtök
atvinnurekenda hafa linast í andstöðu sinni eftir að
forystumenn þeirra horfðust í augu við að bannið
myndi koma. Þá hafa þeir reynt að gera það besta
úr þessu,“ sagði Göran Boethius.
Hann sagði að lokum að það skipti máli í þess-
ari baráttu að læknastéttin væri einhuga. „Það er
ekki nóg að stöku læknir standi í þessu stríði, for-
ysta læknasamtakanna og Læknablaðið verða að
beita sér til þess að hafa áhrif á stjórnvöld. Það er á
okkar ábyrgð að draga úr tóbaksreykingum."
Þama var spjalli okkar Görans eiginlega sjálfhætt
því þar sem við sátum í reyklausu rými í anddyri
Nordica hótels fórum við að finna tóbakslykt sem
barst úr kaffistofu sem var þarna skammt frá. En áður
en við kvöddumst sagði hann mér sögu frá Montana í
Bandaríkjunum sem hér fær að fljóta með.
Saga frá Montana
í Helena-sýslu í fylkinu Montana í Bandaríkjunum voru reykingar bann-
aðar á veitingastöðum og samtímis gerð rannsókn sem sýndi að tíðni
sjúkdóma sem tengdust reykingum lækkaði um 40% á hálfu ári. Það var
auðvelt að fylgjast með þessu því allir sjúklingar sýslunnar eru lagðir inn
á sama sjúkrahús og með því að bera tíðnina saman við það sem gerðist í
aðliggjandi sýslum kom þessi breyting í ljós.
Þá gerist það að dómstóll komst að þeirri niðurstöðu að reykingabannið
stangaðist á við stjórnarskrá fylkisins og afnam bannið. Á næsta hálfa ári
rauk tíðni sjúkdóma sem tengjast reykingum upp þótt hún næði ekki alveg
sömu hæðum og fyrr.
Göran Boethius segir að þessi saga frá Montana sýni glöggt hver áhrif
óbeinna reykinga séu. „Hún segir okkur líka að það eru engin rök fyrir því
að bíða eftir víðtækari rannsóknum enda vitum við nú að í fólki sem haldið
er æða- og hjartasjúkdómum má merkja breytingar til hins verra ef það
þarf að vera hálftíma eða lengur í tóbaksreyk. Það eru því líffræðileg rök
sem styðja niðurstöður rannsóknanna í Helena-sýslu,“ segir hann.
0 3 Formannafundur
Læknafélags íslands
Stjórn Læknafélags íslands boðar til formannafundar skv. 11. grein laga félagsins föstudaginn 15. apríl 2005 í húsnæði læknasamtakanna að Hlíða- smára 8, Kópavogi. Fundurinn hefst kl. 10:00
Dagskrá 10:00-12:30 Skýrsla formanns L( um afgreiðslu ályktana aðalfundar 2004, störf stjórnar og stöðu helstu mála. Skýrslur for- manna aðildarfélaga, samninganefnda og helstu starfs- nefnda eftir atvikum.
Gert er ráð fyrir ítarlegum umræðum um auglýsingar heil- brigðisstétta og samskipti lækna og iðnaðar. Einnig verður rætt um Orlofssjóð, Lífeyrissjóð lækna, Læknablaðið og fleira.
12:30-13:30 Matarhlé
13:30-15:00 Skýrslur helstu starfsnefnda Umræður
15:00-15:30 Kaffihlé
15:30-17:00 Áframhald umræðna Önnur mál
Fundarlok verða á heimili formanns að Hæðarseli 28, Reykjavík.
Læknablaðið 2005/91 279