Læknablaðið - 15.06.2012, Page 51

UMFJÖLLUN O G GREINAR
reyndin er nefnilega sú að vöðvar líkam-
ans framleiða hormónið IL-6 sem gegnir
mikilvægu hlutverki í baráttu líkamans
gegn bólgum. En þessi framleiðsla á sér
aðeins stað ef vöðvarnir eru á hreyfingu."
Bird dregur upp einfalda en skemmti-
lega mynd af þróun mannslíkamans. „í
100.000 ár hefur mannslíkaminn þróast
til að gagnast okkur við veiðar og söfnun.
Ef við hugsum okkur að hver 1000 ár í
sögu mannsins séu jafngildi 10 mínútna
þá eru 18 klukkustundir síðan við urðum
veiðimenn og safnarar, fyrir 9 klukku-
stundum hófst siðmenningin, fyrir þremur
mínútum átti iðnvæðingin sér stað og fyrir
einni mínútu urðum við kyrrsetunni að
bráð. Við getum því varla ætlast til þess að
líkami okkar hafi aðlagað sig að þessum
nýju aðstæðum á svo stuttum tíma."
Hann tekur dæmi af leik barna þegar
hann ræðir um tilgang hreyfingarinnar.
„Börn eru ekki að hreyfa sig í þeim til-
gangi einum heldur er hreyfingin forsenda
þess að hægt að sé að stunda leikinn. Það
sama á við um flesta fullorðna. Þeir gefast
upp á hreyfingu ef hún er tilgangslaus.
I Bretlandi hefur því verið horfið frá því
að ávísa hreyfingu í líkamsræktarstöðvar
á sjúklinga. Það hefur sýnt sig að skila
litlum árangri og nánast allir eru hættir að
stunda slíka hreyfingu innan þriggja mán-
aða. Við höfum því þurft að hugsa þetta
að nýju. Mikilvægast af öllu er að finna
hreyfingunni tilgang hvort sem það er að
hlaupa á eftir bolta, skoða blóm eða fugla,
eða ganga með vinum sínum. Upplifunin
þarf að vera sterkari en tilgangurinn. Það
er ekki auðvelt að finna leiðir til þess en
við verðum að gera það. "
Markmiðið er ekki að léttast
Þegar rætt er um tilgang hreyfingarinnar
segir Bird það slæman misskilning að til-
gangur hennar sé að léttast. „Það er alltof
mikil áhersla í samfélaginu á að léttast og
„Það er alltofmikil áhersla í samfé-
laginu á að léttast og margir sem byrja
að hreyfa sig uppiifa það sem ósigur
efþeir léttast ekki. Það er einfaldlega
ekki tiigangurinn," segir William Bird
heimilislæknirfrá Englandi.
margir sem byrja að hreyfa sig upplifa það
sem ósigur ef þeir léttast ekki. Það er ein-
faldlega ekki tilgangurinn. Heilsa einstak-
lingsins batnar við hreyfinguna þó hann
léttist ekki. Gleymum því ekki að margir
sjúklinga okkar eru alltof þungir, þjást
af offitu, sykursýki og hjartasjúkdómum
og þetta fólk kaupir sér ekki kort í næstu
líkamsræktarstöð og byrjar að lyfta lóðum
eða hlaupa á bretti. Ef ég get fengið slíkan
einstakling til að fá sér göngutúr í 30
mínútur á dag þá er mikill sigur unninn
þó hann léttist ekki neitt. Þetta eru tvö að-
skilin vandamál. Offita er lítið vandamál
en hreyfingarleysi er stórt vandamál.
Það hefur líka komið í ljós að hreyfing
er jákvæð fyrir krabbameinssjúklinga.
Sjúklingum sem eru í geisla- og lyfjameð-
ferð við krabbameini heilsast betur ef þeir
stunda hreyfingu en hingað til hefur hvíld
verið ráðlögð af læknum."
Augu læknasamfélagsins eru að opnast
fyrir þessum einföldu aðferðum að sögn
Davids og hann kveðst verða var við
mikinn áhuga meðal breskra heimilis-
lækna. „Ég hef tekið að mér að fara á milli
66 heilsugæslustöðva í London og kynna
gildi hreyfingar sem raunverulegs með-
ferðarúrræðis fyrir fjölda sjúklinga. Þetta
er í rauninni mjög hefðbundin og gamal-
gróin læknisfræði þó engin áhersla hafi
hingað til verið lögð á þetta í kennslu
lækna. Það sem veldur hugarfarsbreytingu
hjá nær öllum læknum sem ég kynni þetta
fyrir eru niðurstöður rannsóknanna um
bólgueyðandi áhrif hreyfingar. Það er eitt-
hvað sem allir læknar skilja."
LÆKNAblaðið 2012/98 375