Læknablaðið - 15.03.2013, Blaðsíða 51

f
Réttlæti er það sem
hver og einn á skilið
heimsendingar
UM ALLT LAND
Vegna athugasemda læknanna Péturs Heimissonar og Eyjólfs Þor-
kelssonar í síðasta blaði* sem sagðar eru vera vegna umsagnar okkar
um frumvarp um breytingar á lögum um tóbaksvarnir og Wgum um verslun
meö áfengi og tóbak er mikilvægt að fá birta umsögn okkar í heild til
þess að hver og einn geti metið fyrir sig hversu viðeigandi athuga-
semdir þeirra félaga eru.
Efni: Athugasemdir/ábendingar varðandi frumvarp til laga um breytingar á
lögum um tóbaksvarnir og lögum um verslun með áfengi og tóbak (reyklaust
tóbak, ungt fólk o.fl.) Þingskjal 641,499. mál.
Breytingar þær sem lagðar eru til í frumvarpinu tengjast til-
skipun sem er hluti af EES-samningnum og því erfitt að verjast
þeim. Breytingin er ekki mikil, en verið er meðal annars að bæta
skrotóbaki við munntóbak sem bannað er þegar í núgildandi
lögum. Samt sem áður er nauðsynlegt að spyrja sig hvers vegna
verið er að banna, vegna heilsufarsáhrifa, allt munntóbak sem er
mun saklausara en reyktóbak sem er leyfð vara. Vel hreinsað efni
eins og sænska snusið hefur mun lægri sjúkdómatíðni í för með
sér en annað minna hreinsað munntóbak. Ennfremur er rétt að
benda á að krabbamein sem eru gerð að umtalsefni í tengslum við
tóbaksnotkun eru ekki nema hluti þeirra vandamála sem fylgja
reykingum. Langvinnur lungnasjúkdómur (COPD) sem fylgifiskur
reykinga er ekki fylgikvilli munntóbaks. Hjarta- og æðasjúkdómar
eru það ekki heldur, að minnsta kosti þá í óverulegum mæli. Þó
ekki sé verið að mæla með tóbaksnotkun yfirleitt eða nikótínfíkn
verður ekki hægt að fullyrða annað en að ávinningur sé í því
fyrir hvern og einn að nota alfarið munntóbak í stað reykinga.
Niðurstaða okkar er því sú að ekki sé ávinningur af því að banna
munntóbak meðan mun hættulegri og mjög svo aðgengileg vara
er á markaðnum. Það hljóti að vera ávinningur í því að hafa á boð-
stólum minna hættulega vöru í samkeppni við reyktóbakið.
Samkvæmt Talnabrunni hjá Embætti landlæknis (sjá heima-
síðu) reyktu 22% karla daglega á aldrinum 18-24 ára fyrri hluta
árs 2012. Á sama tíma notuðu 15% munntóbak daglega í þessum
sama aldursflokki á fyrri hluta ársins 2012. Hluti þeirra reykir
einnig en hluti þeirra gerir það ekki. Spurningin er hvað þeir sem
ekki reykja í þessum hópi geri ef munntóbak verður ekki lengur
fáanlegt.
Viljum við benda á grein sem vekur athygli á að skaðsemi reyk-
lauss tóbaks er hverfandi miðað við skaðsemi reykinga. Benowitz
NL. Smokeless Tobacco as a Nicotine Delivery Device: Harm or
Harm Reduction? Clin Pharmacol Ther 2011; 90: 491-3. (doi:10.1038/
clpt.2011.191).
Mikilvægt er að hugleiða þetta vel áður en frumvarpið er sam-
þykkt í óbreyttri mynd.
f.h.
Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins
Lúðvík Ólafsson, lækningaforstjóri
Þorsteinn BWndal, yfirlæknir
*Heimisson P, Þorkelsson E. Er reyklaust tóbak lyf að mati lækna? Læknablaðið 2013; 99:101.
Lyfjaskömmtun
Enn hagkvæmari
kostur 2013
í nýju greiðsluþátttökukerfi lyfja á árinu
2013 verður lyfjaskömmtun Lyfjavers enn
hagkvæmari kostur og þar njóta viðskipta-
vinir bestu kjara.
Fylgist vel með á Lyfjaver.is
LYFJAVER
APDTEK + LYFJASKDMMTUN
SUÐURLANDSBRAUT 22 + SÍMI 533 6100 + LYFJAVER.IS
LÆKNAblaðið 2013/99 163
L