Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2011, Blaðsíða 32

VISINDI A VORDOGUM
FYLGIRIT 68
Aðferðir: Fingurvöðvar hægri handleggs ferlamaðs einstaklings eru
raförvaðir 3-5 sinnum í viku. Sú meðferð hefur staðið í rúmlega þrjú og
hálft ár. Vöðvarnir voru raförvaðir með 20 Hz fyrstu tvö og hálfa árið en
frá hausti 2010 hefur hann verið meðhöndlaður á tveimur tíðnisviðum, 6
og 16 Hz. Meðferðarheldni er breytileg eftir mánuðum. Báðir handleggir
hafa verið mjmdaðir 4 sinnum með spiral tölvusneiðmyndavél (TS),
2005, 2009 tvisvar og 2011. Myndvinnsluforritið MIMICS var notað
til að einangra ákveðið rúmmál vefja framhandleggs fyrir beygju- og
réttuvöðva fingra og þéttni þeirra skoðuð. Niðurstöður frá mismunandi
tímum eru bornar saman annars vegar og hægri og vinstri handleggur
hins vegar.
Niðurstöður: Hærri þéttni vöðvavefja mælist í raförvuðum vöðva hægri
handleggs en í vinstri handlegg sem ekki var meðhöndlaður. Þá hefur
þéttni hækkað á meðferðartímabilinu í báðum handleggjum.
Ályktun: Niðurstöður benda til að raförvunarmeðferð leiði til hærri
þéttni ítaugaðra vöðva handleggs. Skoða þarf betur hvers vegna
þéttniaukning er einnig í vinstri handlegg þótt minni sé. Skýring gæti
verið hækkaður tónus í vöðvum vinstri handleggs vegna meðferðar í
hægri handlegg.
V-78 Bútalíkanagerð til að styðja bestu ákvörðunartöku við heilliðun
á mjaðmarlið með og án sements
Paolo Gargiulo u, Egill Axfjörð Friðgeirsson1'2, Þröstur Pétursson2, Ellen
Óttarsdóttir2, Þórður Helgasson u, Halldór Jónsson jr3’4
'Heilbrigðis og upplýsingatæknideild Landspítala, 2heilbrigðisverkfræðisviði, tækni-
og verkfræðideild, Háskólans í Reykjavík, 3bæklunarskurðlækningum Landspítalala,
4bæklunarskurðlæknisfræði HÍ
paologar@LSH.lS
Inngangur: Beinbrot kringum gerviliði valda ákveðnum festingar-
vandræðum. Brot getur orðið við fyrstu ísetningu, langtíma viðvera
hans getur breytt byggingu beinsins og aukið líkur á broti. Þess
vegna er mikilvægt að velja hagstæðasta ígræðið í byrjun, bæði fyrir
sjúklinginn og heilbrigðiskerfið. Þetta er kynning á forrannsókn til að
þróa tölvustýrða aðferð til að ákvarða hvort betra sé að gera umskipti á
mjaðmarlið með eða án sements.
Efni og aðferð: Tölvusneiðmyndir voru teknar af tveimur sjúklingum,
annar með gervimjaðmarlið með sementi og hinn án sements. Sneið-
myndirnar voru teknar frá fremri hluta mjaðmarblaðs niður að
miðjum lærlegg. Þrívíddarvefjaflokkun, líkanagerð og möskvagerð
af mjaðmarbeini, lærleggsbeini og ígræði voru framkvæmdar í hug-
búnaðinum MIMICS. Mjaðmar- og lærleggs beinþéttleiki var reiknaður út
yfir þrívíddarsvæðið sem beinin spanna. Bútalíkanagerð (e.finite element
method) var notuð til að líkja eftir sperrnu umhverfis mjaðmarliðinn
vegna mjaðmarígræðlis með og án sements. Eftir vefjaflokkunina
voru bein og ígræðismöskvar fluttir yfir í Ansys Workbench þar sem
efniseiginleikum var úthlutað og jaðarskilyrði hönnuð fyrir líkanið.
Að lokum var munurinn milli beggja ígræðlinganna skoðaðir með Von
Mises spennudreifingu þar sem mismunandi kraftaskilyrðum var beitt á
mjaðmar- og lærleggsbeinin.
Niðurstöður og umræða: Líkanið sýndi að með því að beita sama krafti
á báða sjúklinga dreifðist spennan eftir beinunum á mismunandi hátt.
Frekari rannsókna er þörf til að þróa tölulega aðferð sem getur ráðlagt
hvort betra sé að nota sement eða ekki.
V-79 Mannfræðimæling á innra eyra til greiningar á góðkynja
stöðusvima (BPPV)
Paolo Gargiulo1'2, Andrea Veratti24, Hannes Petersen43
'Framþróun og ráðgjöf - Landspítala, heilbrigðis- og upplýsingatækni, 2tækni- og
verkfræðideild Háskólans í Reykjavík, heilbrigðisverkfræði, 3heilbrigðisverkfræðideild
háskólans í Bologna, Ítalíu, 4háls-, nef- og eymadeild Landspítala, skurðsviði, slíffærafræði,
læknadeild HÍ
paologar@LSH.IS
Inngangangur: Þróuð þrívíð myndgreiningartækni með sundurhlutun
vefja er notuð til að sneiða innra eyra á sjúklingum, sem þjást af góðkynja
stöðusvima (BPPV). BPPV, sem er algengasti snarsvima sjúkdómurinn er
greindur á klínískan hátt, þar sem saga um hringekjusvima kemur fram
við stöðubreytingar og að sjá má augntif (nystagmus) við Dix-Hallpike
skoðun. í þeirri skoðun eru aftari boðgöng í línu samsíða lengdaröxli
sjúklings og þá sjúklingur er lagður, svara boggöngin aðdráttarafli jarðar,
séu kalkkristallar til staðar í þeim og fram kemur augntif (nystagmus).
Markmið: Megin markmið þessarar vinnu er að þróa greiningartækni,
sem nota má á hlutbundin hátt til að styrkja greiningu á BPPV. Það
felur í sér, að þróa tölvusneiðmyndar verkferla (protocoll) sem gefur
bestu sneiðun, vefjaaðgreiningu byggt á hoimdsfield (HU) baseruðum
þéttleika og nákvæma þrívíddar endurbyggingu á innra eyra
mannsins. Skilgreina viðmiðunarpimkta í þrívíðu módeli innra eyra, þá
sérstaklega aftari boðgöngunum, sem nota má til aðgreiningar sjúkra frá
heilbrigðum.
Aðferðir: Tölvusneiðmyndum frá 10 sjúklingum með BPPV var
safnað. Rannsóknarsvæðið sem tekur til innra eyra, er afmarkað milli
gagnaugabeins og kinnbeins þar sem sneiðarþykkt er 0.6-0.7 mm, styrkur
röntgengeisla 140 KV og kornastærð 0.247 mm, sem gefur um 250-350 CT
sneiðar á svæðinu, en það svarar til MH stærð sjúklings. Stafrænum
sneiðmynda gögnum er safnað í sérstakt myndgreiningarforrit
(Mimix) sem aðgreinir bein, vöðva og annan vef á HU skala og gerir
þrívíddaruppbyggingu myndar mögulega. Stærð, lengd og diametrar
og HU-baseraður þéttleiki er mældur frá boðgöngum innra eyrans
og cochlea í heilbrigðum og sjúkum innri eyrum. Niðurstöður
tölvusneiðmyndunar með þrívíddaruppbyggingu myndar og módel
útprentun má nota með góðum árangri til að mæla rúmtak, útlit innra
eyra og þéttleika.
Niðurstöður: Niðurstöður sýna að þéttleiki í aftari boðgöngum sjúklinga
er að meðaltali lægra miðað við heilbrigða.
Ályktun: Sérstakir tölvusneiðmyndar verkferlar eru mikilvægir til að
geta mælt á nákvæmari hátt hugsanlegan mun á milli heilbrigðra og
sjúkra einstaklinga.
V-80 Dreifing metýltengds erfðabreytileika bendir til þess að piRNA-
PIWI varnarkerfið verki á aðlæga LINE-1 stökkla í kímlínu mannsins
Martin Ingi Sigurðsson1-2, Albert Vemon Smith3, Hans Tómas Bjömsson4, Jón
Jóhannes Jónsson1'2
‘Lífefna-og sameindalíffræðistofu, tæknadeild HÍ, 2erfða- og sameindalæknisfræðideild
Landspítala, 3Hjartavemd, 4Johns Hopkins háskólasjúkrahúsinu
mis@hi.is
Inngangur: Varnarkerfi gegn stökklum sem byggir á samspili PIWI
próteinsins og piRNA sameinda hefur nýverið verið uppgötvað í kímlínu
mannsins. Kerfið hemur virkni LINE-1 stökkla með DNA metýlun. Þar
sem piRNA sameindirnar eru staðsettar í klösum á öllum litningum
mannsins settum við fram þá tilgátu að kerfið verki mest á svæði aðlægt
piRNA klösunum.
32 LÆKNAblaðið 2011/97