Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2011, Blaðsíða 47

VISINDI A VORDOGUM
FYLGIRIT 68
einnig sýnt fram á að Dlg7 er tjáð í HSC (CD34+CD38-) en mun minna
í blóðmyndándi forverafrumum (CD34+CD38+). Dlg7 er talið gegna
hlutverki í frumuhringnum meðal annars við stjómun stöðugleika
spóluþráða í frumuskiptingu. Sýnt hefur verið fram á aukna tjáningu
á Dlg7 í meinvörpum í lifrakrabbameini og vísbendingar um að genið
gegni hlutverki í krabbameinsmyndun í tengslum við Aurora-A
kínasann.
Markmið: Tilgangurinn með þessari rannsókn er að kanna áhrif
yfirtjáningar og þöggunar Dlg7 á sérhæfingu stofnfrumna úr mESC með
áherslu á blóðmyndun.
Aðferðir: Við notuðum lentiveiruvektora sem innihéldu markgenið eða
shRNA fyrir það til að yfirtjá og þagga niður Dlg7 í mESC. Genabreyttar
mESC vom síðan sérhæfðar yfir í frumuþyrpingar (e.embryoid bodies) og
þaðan í átt að blóðmyndun. Áhrif genabreytingarinnar var athuguð með
colony forming unit assay, fmmuflæðisjá og Q-PCR.
Niðurstöður: Bæði þöggun og yfirtjáning á Dlg7 í mESC leiddi til
fækkunar á fjölda sérhæfðra fmmuþyrpinga sem mynduðust miðað
við viðmiðs mECS sem fengu brenglað DNA. Af þeim sérhæfðu
frumuþyrpingum sem mynduðust var stærra hlutfall frumuþyrpinga
með blóðmyndandi svipgerð hjá brenglaða viðmiðinu en hjá
fmmuþyrpingum sem mynduðust út frá mESC með Dlg7 þöggun eða
yfirtjáningu. Rauðkoma forverafrumur voru stærra hlutfall af heildar
blóðmyndandi frumuþyrpingum sem mynduðust út frá mESC með
Dlg7 yfirtjáingu en hjá brenglaða viðmiðinu.
Ályktanir: Niðurstöður benda til þess að yfirtjáning og þöggun á Dlg7 í
mESC hafi áhrif á sérhæfingu mESC til blóðmyndunar.
V-123 Tjáning Dlg7 í þroskun æðaþelsfrumna úr nafiastrengsblóði
Leifur Þorsteinsson1, Sigríður Þ. Reynisdóttir', Níels Ámi Ámason1, Valgarður
Sigurðsson2, Birkir Þ. Bragason3, Kristrún Ólafsdóttir4, Karl Ólafsson5, Sveinn
Guðmundsson1, Ólafur E. Sigurjónsson1'6
‘Blóðbankanum Landspítala, 2blóðmeinafræðideild Landspítala, 3Tilraunastöð HÍ að Keldum,
4rannsóknastofu háskólans í meinafræði Landspítala, skvennadeild Landspítala, stækni- og
verkfræðideild Háskólans í Reykjavík
leifurth@landspitali.is
Inngangur: Fyrri rannsóknir sýna að Dlg7 er gen sem hefur mikilvægu
hlutverki að gegna í viðhaldi stofnfrumueiginleika frumna fyrir
blóðmyndandi vef (Gudmundsson KO, et.al. Stem Cell 2007). Eftir því
sem fruman sérhæfist dregur úr tjáning gensins. Þó svo forverafrumur
æðaþels í blóði hafi ekki verið fullskilgreindar ríkir nokkur einhugur um
að þær sé að finna þar að minnsta kosti í naflastrengsblóði.
Markmið: Markmiðið með rannsókninni var að sýna fram á að hægt sé
að rækta æðþels líkar frumur úr naflastrengsblóði og endursá þeim og
að kanna tjáningamynstur Dlg7 í þroskunarferlinu.
Aðferðir: Einkjama blóðfrumur (lymphocytes/monocytes) voru
einangraðar úr naflastrengsblóði og ræktaðar í æti sérstaklega ætluðu
til að fá fram frumur með æðaþelsfrumueiginleika. Æðaþelsfrumur
úr naflastreng (HUVEC) voru notaðar sem viðmið. Tjáning markera
fyrir æðaþelsfrumur var könnuð strax eftir einangrun og eftir ræktun/
þroskun, með frumuflæðisjá, til að staðfesta að breytingin hefði gengið
í rétta átt.Tjáning Dlg7 var staðfest með RT-PCR, ónæmisbindingu
(Western-blot) og ónæmislitun (immunohistochemsitry).
Niðurstöður: Fullt samræmi var milli þeirra frumna sem ræktaðar
vom úr naflastrengsblóði og HUVEC hvað varðar tjáningu CD
markera og hæfileika þeirra til að mynda æðar á matrigeli. Engin
tjáning á Dlg7 sást með RT-PCR og ónæmisbindingu í frumum strax
eftir einangrun úr naflastrengsblóði. Eftir að frumurnar höfðu öðlast
æðaþelsfmmueiginleika kom fram sterk tjáning á Dlg7 með RT-PCR.
Þetta var staðfest með ónæmisbindingu og ónæmislitun með mótefni
gegn Dlg7.
Ályktun: Dlg7 er tjáð í æðaþelsfrumum þroskuðum frá frumum úr
naflastrengsblóði og hefur mögulega hlutverki að gegna í þroskun
æðaþelsfrumna í blóði.
Vísindaráð Landspítala
Árlega eru haldnir vísindadagar á Landspítala þar sem markverðar vísindaniður-
stöður eru kynntar fyrir starfsfólki spítalans, fræðimönnum og almenningi og
veittir styrkir og verðlaun til vísindamanna. Vísindaráð og vísinda-, mennta- og
gæðasviði spítalans sjá um þessa vísindadaga. Vísindaráð á aðild að úthlutun
styrkja úr Vísindasjóði Landspítala og semur matsreglur í samræmi við alþjóðlegar
viðmiðanir og með hliðsjón af matsreglum íslenskra háskóla. Þá er vísindaráð til
Vtsindaráð skipa
Gísli H. Sigurðsson
læknir (formaður), skipaður af læknaráði
Rósa Björk Barkardóttir
yfimáttúrufræðingur (varaformaður), skipuð af forstjóra
Landspítala
Sigríður Gunnarsdóttir
hjúkmnarfræðingur, skipuð af hjúkmnarráði
Herdís Sveinsdóttir
hjúkrunarfræðingur, skipuð af hjúkrunarfræðideild HÍ
Gunnar Guðmundsson
læknir, skipaður af læknadeild HÍ
Halldór Jónsson jr.
læknir, skipaður af læknadeild HÍ
Jón Friðrik Sigurðsson
sálfræðingur, skipaður af forstjóra Landspítala
ráðgjafar við veitingu viðurkenninga fyrir vísindastörf á spítalanum. Vísindaráð er
til ráðgjafar um vísindastefnu og vísindastarf á sjúkrahúsinu og um verkefni sem
snúa að háskóla- og vísindastarfi og þróun heilbrigðisvísinda. Vísindaráð er skipað
sjö mönnum til fjögurra ára. Verkefnastjóri Vísindaráðs er Sigríður Sigurðardóttir,
vísinda-, mennta- og gæðasviði.
Varamenn
Magnús Gottfreðsson
læknir, skipaður af læknaráði
Þórður Helgason
heilbrigðisverkfræðingur, skipaður af forstjóra Landspítala
Páll Biering
hjúkmnarfræðingur, skipaður af hjúkmnarráði
Guðrún Kristjánsdóttir
hjúkrunarfræðingur, skipuð af hjúkmnarfræðideild HÍ
Hannes Petersen
læknir, skipaður af læknadeild HÍ
Einar Stefán Bjömsson
læknir, skipaður af læknadeild HÍ
Inga Þórsdóttir
matvælafræðingur og hjúkmnarfræðingur,
skipuð af forstjóra Landspítala
LÆKNAblaðið 2011/97 47