Fréttatíminn - 23.01.2015, Blaðsíða 26

Einstök hljómgæði úr litlu tæki
Glæsibæ | Álfheimum 74 | 104 Reykjavík | Þjónusta á landsbyggðinni | Sími 568 6880
| www.heyrnartækni.is |
Framúrskarandi tækni í Oticon heyrnartækjum skilar
þér bestu mögulegu hljómgæðum í ólíkum aðstæðum.
Nýju designRITE tækin eru einstaklega nett og hafa
hlotið alþjóðleg hönnunarverðlaun. Njóttu þess að
heyra skýrt og áreynslulaust með heyrnartæki sem
hentar þínum persónulegu þörfum.
Fáðu þetta heyrnartæki
lánað í 7 daga
- án skuldbindinga
Bókaðu tíma í fría heyrnarmælingu
og fáðu heyrnartæki til prufu í vikutíma
Sími 568 6880
Fullkomin þráðlaus tækni
Engir hnappar
Vatnshelt
að við vorum ósátt við það hvern-
ig var staðið að honum af hálfu
verkalýðsfélagsins. Ég byrjaði því
að beita mér og eitt leiddi af öðru.
Það gekk mikið á hér í félaginu um
tíma, Alþýðusambandið yfirtók það
tímabundið þar sem það var orðið
óstarfhæft út af deilum. Það fór síð-
an fram allsherjarkosning þar sem
ég og mitt fólk sigruðum og höfum
verið hér síðan.“
Stéttarfélag á tánum
Frá árinu 2003 hefur félagsmönnum
fjölgað úr 1600 í rúmlega 3000 og
á þessum sama tíma hafa yfir 250
milljónir verið greiddar til félags-
manna af hálfu atvinnurekenda
vegna vangreiddra launa og kjara-
samningsbrota. Verkalýðsfélag
Akraness höfðaði dómsmál til að
láta reyna á lögmæti verðtrygging-
arinnar, mál sem fór fyrir EFTA-
dómstólinn sem komst að þeirri
niðurstöðu að það væri óheimilt að
miða við 0% verðbólgu og er mál-
ið nú til meðferðar hjá íslenskum
dómstólum. „Við fórum af stað með
þetta mál sem er gríðarlegt hags-
munamál fyrir íslenska neytendur.
Stéttarfélögin eru gríðarlega
mikilvæg ef þau eru á tánum fyrir
sína félaga. Leikur starfsmanns og
atvinnurekanda er svo ójafn þannig
að starfsmaðurinn þarf að hafa öfl-
ugt félag sem stendur vörð um rétt-
indi hans. Bara núna áðan var ég að
taka saman ógreidda yfirvinnu fyrir
mann í félaginu. Hann krafði vinnu-
veitanda um þessar greiðslur sem
vinnuveitandinn sagði hann ekki
eiga rétt á. Ég er nú búinn að taka
saman að vinnuveitandinn skuld-
ar honum 558 þúsund krónur fyrir
yfirvinnu síðustu 12 mánuði.
Verkalýðshreyfingin þarf að vera
grimm í sinni nálgun og láta atvinnu-
rekendur vita að þeir komast ekki
upp með að níðast á starfsmönnum.
Ég víla ekki fyrir mér að fjalla um
það á heimasíðu félagsins ef tiltekið
fyrirtæki er ekki tilbúið til að virða
rétt starfsmanna. Ég hef samband
við fyrirtækin og gef þeim tækifæri
á að færa hlutina til betri vegar, enda
getur jafnvel verið um óviljaverk að
ræða, en ef tilmælin eru hundsuð
förum við í þessi mál af krafti.“
Kjörin til ævarandi skammar
Vilhjálmur segir ekki annað líðandi
en verulegar hækkanir á taxta verka-
fólks. „Lágmarkstaxtar hjá íslensku
verkafólki eru rúmar 200 þúsund
krónur á mánuði. Það er útilokað
að lifa af þessum launum og ef tekið
er mið af framfærsluviðmiðum sem
hið opinbera gefur út, hvort sem það
er velferðarráðuneytið eða umboðs-
maður skuldara, þá er niðurstaðan
sú að lágmarkslaun þyrftu að vera
um 300 þúsund krónur. Okkar fólk
er til að mynda að vinna í fiskvinnslu
þar sem hagnaðurinn er ævintýra-
legur og árlegar arðgreiðslur milli
sex og tólf milljarðar á ári. Fólkið
sem starfar á gólfinu og býr til all-
an þennan arð fær í kring um 250
þúsund krónur fyrir dagvinnu með
öllu saman. Þessi laun eru þessum
mönnum til ævarandi skammar og
líka okkur í verkalýðshreyfingunni
ef okkur tekst ekki að breyta þessu.
Stóriðjan hefur líka hagnast, hún
hefur fengið að koma hingað og
fengið góð rekstrarskilyrði.
Ég er talsmaður þess að fyrirtæki
fái góð rekstrarskilyrði en á móti
geri ég þá skýlausu kröfu að starfs-
fólkið fái að njóta þess. Þá er ótalinn
ferðamannaiðnaðurinn þar sem allt
of algengt er að kjarasamningar séu
brotnir. Það er alls ekki svo hjá öllum
fyrirtækjunum en allt of mörgum.
Það eru fyrirtækin sem við ætlum að
sækja á af fullum þunga í komandi
kjarasamningum, hvort sem er með
góðu eða illu.“ Vilhjálmur gagnrýnir
að Alþýðusamband Íslands vilji ekki
fara í þessi mál af hörku. „Það er talað
um að ef hér kemur hækkun til handa
verkafólki þá fari stöðugleikinn um
þúfur og verðbólgan rjúki upp. Seðla-
bankastjóri sagði til að mynda árið
2011 að ef við myndum semja um
verulegar hækkanir fyrir verkafólk
myndi verðbólgan rjúka upp. Hann
hafði varla sleppt orðinu þegar hann
fór svo og stefndi sínum eigin banka
og vildi hærri laun. Þetta er svo mikil
hræsni að það nær ekki nokkru tali.
Þessu ástandi má líkja við að við
séum hér með köku fyrir framan okk-
ur sem fámenn valdaelíta gæðir sér á
og kallar síðan á íslenskt verkafólk til
að vaska upp eftir sig. Ég man sjálfur
eftir því að vera í þeim sporum að
vera verkamaður á lágum launum að
reyna að láta enda ná saman. Þegar
ég var að byrja minn búskap tíðkaðist
að rukkarar kæmu heim til manns og
ég man eftir því að hafa 20. dag mán-
aðarins átt þúsund krónur eftir og var
kominn með fjóra rukkara í anddyrið.
Ég vil hafa þessar minningar í hjarta
mínu þegar ég hugsa um þetta fólk.
Menn með tvær, þrjár, fjórar milljónir
á mánuði hafa engan skilning á kjör-
um lágtekjufólks. Fyrir þeim er þetta
bara Excel-skjal.“
Gaf bjórkippuna
Vilhjálmur hefur ákveðið að fara
bjartsýnn inn í kjaraviðræðurnar
og hann reiknar ekki með að tapa
bjartsýninni meðan hann heldur
sig við heilbrigðan lífsstíl. „Það
er eilífðarverkefni að rækta heils-
una. En mesti misskilningurinn er
að það taki langan tíma að léttast
og auka þolið. Fólk þarf að passa
sig að fara ekki of geyst í byrjun
svo það gefist ekki upp. Þetta má
ekki verða ógeðslega leiðinlegt og
þegar árangurinn fer að gera vart
við sig byrjar þetta að verða ógeðs-
lega skemmtilegt. Ég er stoltur af
því að hafa farið þessa vegferð. Ég
segi við fólk að maturinn sé 80%,
hreyfingin sé 20% en hugurinn er
100%, það er mikilvægast að um-
póla hann og þó fólk misstígi sig
einn dag þá eru það allir hinir sem
skipta máli.“
Það er skemmst frá því að segja
að Vilhjálmur sigraði félaga sinn
í áskoruninni um hvorum gengi
betur að léttast. „Við veðjuðum upp
á bjórkippu,“ segir hann og hlær.
„Það versta er að það er svo mikið af
kolvetnum í bjór að ég þurfti bara að
gefa hann. Bjór er algjör kolvetna-
bomba þannig að það var hálfgerður
bjarnargreiði að hafa unnið þetta.
Ég er búinn að halda mig í þessari
þyngd í fjóra mánuði og er aðeins
farinn að auka við kolvetnaneysl-
una. En þetta er stanslaus vinna.
Þetta er eilífðarverkefni.“
Erla Hlynsdóttir
erla@frettatiminn.is
Ég vissi að ég
hafði bætt á
mig en það
sló mig að sjá
þessar myndir
af sjálfum mér.
Vilhjálmur Birgisson hefur
verið áberandi í verkalýðs-
baráttunni undanfarinn
áratug. Eftir að sjá myndir
af sér í fjölmiðlum ofbauð
honum hversu mikið hann
hafði þyngst og ákvað að
taka heilsuna algjörlega í
gegn. Mynd/Hari
26 viðtal Helgin 23.-25. janúar 2015