Frjáls verslun - 01.11.2011, Blaðsíða 125
FRJÁLS VERSLUN 11. TBL. 2011 125
Hverjar verða helstu áskor
anirnar 2012?
Áskoranirnar sem íslenskir stjórn -
endur standa frammi fyrir árið
2012 eru fjölmargar eins og horf -
urnar hér að framan bera með
sér. Framundan er fjórða árið í
röð þar sem verulegar ógn anir
steðja að og víða er þröngt um
tækifæri. Þetta eru tvímælalaust
krefjandi aðstæður og margir
stjórnendur eru komnir að fótum
fram eftir þrjú erfið ár. Fækka
hef ur þurft fólki sem þýðir að þeir
sem eftir eru hafa þurft að bæta
á sig verkefnum með tilheyrandi
auknu álagi og laun hafa auk
þess víða lækkað.
Margir stjórnendur og starfs-
menn hafa einnig gengið í gegn
um miklar þrengingar persónu-
lega. Það veldur álagi og streitu
sem dregur úr fólki bæði kraft og
kjark. Óvissa ríkir um hvort botn-
in um er náð. Óvissa ríkir einnig
um stefnu stjórnvalda í mörgum
mikilvægum málaflokkum vegna
ólíkra viðhorfa stjórnarflokkanna.
Það veldur kvíða og aðgerðaleysi,
auk þess að draga úr bjart sýni.
Við þessar aðstæður er ljóst að
það reynir á stjórnendur að hafa
allar klær úti og nýta öll tiltæk
verkfæri og tækifæri.
10 leiðir sem stuðla að góð
um árangri
Fyrir stjórnendur sem hafa metn-
að og áhuga á að ná góðum
ár angri við þessar aðstæður
eru ýmsar leiðir færar. Leiða
má líkum að því að stjórnendur
sem leggja áherslu á eftirtalda
10 hæfnisþætti eigi auðveldara
með að ná árangri í því um
hverfi sem við búum við en þeir
sem gera það ekki:
1. Starfsþrek og úthald –
eigin heilsa
2. Þekkja sjálfan sig – styrk
leika og takmarkanir
3. Vera hvetjandi og góð
fyrir mynd
4. Aðlög unar hæfni og að
læra nýja hluti
5. Skýr framtíðarsýn og
mark mið
6. Markviss breytingastjórn
un
7. Skilvirk árangursrík sam
skipti
8. Stórt og öflugt tengslanet
9. Að efla eigin hæfni og
ann arra
10. Jákvæð viðhorf – bjartsýni
og þrautseigja
Stjórnendur sem vilja auka
mögu leika sína á góðum árangri
árið 2012 ættu að byrja á að
leggja áherslu á eigin heilsu, að
efla og viðhalda góðu starfs-
þreki og auka úthald til að forð ast
að brenna upp. Leiðin til þess
er að þekkja sjálfan sig vel,
styrkleika sína og takmarkanir.
Að vera meðvitaður um hvað
gefur manni orku og hvað tekur
frá manni orku og hegða sér og
forgangs raða í samræmi við það.
Oft skiptir þá máli að gæta að
jafnvægi milli starfs og einkalífs.
Stjórnendur með fullt starfsþrek
eiga auðveldara með að vera
góðar fyrirmyndir og hvetja
starfs fólkið.
Víða hafa orðið miklar breyting
ar sem kalla á að fólk finni nýjan
tilgang með störfum sínum og
tileinki sér ný og breytt viðhorf.
Þar reynir á aðlögunarhæfni
stjórnenda ekki síður en starfs
fólks og hæfni til að tileinka sér
nýja hluti. Það auðveldar þeim
að setja skýra stefnu og mark mið
sem gera öll samskipti skilvirkari
og árangursríkari. Með þeim
hætti verður auðveldara að
stýra breytingum, hvetja fólk til
þátttöku og auka skuldbindingu.
Í þrengingum, þegar
tækifærum fækkar, eykst mikil -
vægi tengslanetsins. Þá er mjög
mikilvægt fyrir stjórnendur að
styrkja og viðhalda tengsla neti
sínu til að fjölga tækifærum.
Eiginleikar eins og gott siðferði,
heilindi, æðruleysi, umhyggju-
semi og jákvæð endurgjöf,
samúð og skilningur og forvitni
gera fólki þá vinnu léttari. Í góðu
tengslaneti getur falist bæði
stuðningur, hvatning og aðgang-
ur að mikilvægum upplýsing-
um sem eykur úthald og gerir
stjórnendum kleift að bregðast
hratt við þegar ný tækifæri eða
ógnanir sýna sig.
Stjórnendur sem líta í eigin
barm og leita stöðugt leiða til að
bæta sig með því að efla þekk-
ingu og hæfni eru líklegri en
aðrir til að ná árangri. Stjórnend-
ur sem horfa sömu augum á
starfsfólk sitt, veita því uppbyggi-
lega endurgjöf, hrósa því og
hvetja og veita því tækifæri til að
eflast og þroskast eru það einn-
ig. Þess vegna skiptir máli að
huga vel að fræðslu og þjálfun
stjórnenda og starfsfólks, ekki
síst á tímum þegar ógnanir steðja
að og meira er fyrir því haft
að skapa samkeppnisforskot.
Stjórnendur, ekki síður en starfs
fólk, standa oft í þeim sporum
að fá litla endurgjöf á störf sín.
Stjórnendaþjálfun getur því verið
mjög áhrifarík leið til hvatningar
og til að efla sjálfstraust. Það
eru gömul sannindi og ný að
tækifærin sem standa okkur opin
ráðast ekki síst af okkar eig in
við horfum. Jákvæðni og bjart sýni
eru viðhorf sem gera okkur kleift
að koma auga á fleiri tækifæri en
ef við temjum okkur neikvæðni
og bölsýni. Ógnanir hafa líka til
hneigingu til að vaxa eða minnka
í takt við viðhorf okk ar til þeirra.
Það er því mikilvægt fyrir alla,
stjórnendur sem starfsfólk, að
fagna nýju ári með jákvæðni og
bjartsýni. Það mun veita okkur
aukinn kraft og þrautseigju til að
takast á við það sem framundan
er og snúa þessari erfiðu stöðu
inn á aðrar og betri brautir.
„Áskoranirnar sem
íslenskir stjórnend
ur standa frammi
fyrir árið 2012 eru
fjölmarg ar. Fram
undan er fjórða árið í
röð þar sem veruleg
ar ógnanir steðja að
og víða er þröngt um
tækifæri.“
Ég skora á þig
Hvers virði er það fyrir þig sem stjórnanda að ná markmiðum
þínum og auknum árangri? Hver verður staða þín um áramót að
ári liðnu ef þú hugar ekki að því? Ef áramótaheitið þitt verður að
veita þó ekki sé nema einum af þessum 10 þáttum sem stuðla
að auknum árangri athygli, ef þú setur þér markmið um að gera
betur og tekur einhver skref í þá átt trúi ég því að það skili þér
auknum árangri á nýju ári. Ég skora á þig.
Horfur á nýju ári?
Þegar litið er til þess hvaða lykilhæfni íslenskir stjórnendur þurfa
að búa yfir á næsta ári til að ná árangri þarf að skoða horfur í
atvinnulífinu. Mörg íslensk fyrirtæki selja vörur sínar og starfa á
mörkuðum bæði erlendis og hérlendis og því þarf að taka tillit til
þess hvers er að vænta ekki aðeins á Íslandi heldur líka í okk ar
helstu viðskiptalöndum.
Helstu álitsgjafar virðast sammála um að mikil óvissa ríki.
Almennt er gert ráð fyrir litlum hagvexti. Spáð er að atvinnuleysi
verði áfram mikið og fjárfestingar litlar. Þótt fyrirtæki séu sem
betur fer mörg hver ágætlega stödd og komin á réttan kjöl eftir
áhrif efnahagshrunsins 2008 er skuldastaða ýmissa Evrópuríkja
verulegt áhyggjuefni. Sú staða hefur áhrif innan alls Evrópusam
bandsins og skuldastaða Bandaríkjanna er einnig í járnum.
Óvissan er líkleg til að valda því að fólk heldur að sér hönd um
varðandi fjárfestingar og framkvæmdir sem svo dregur úr líkum
á því að batinn geti orðið hraður. Hvernig þjóðum heims tekst að
vinna sig út úr þessum vanda mun hafa veruleg áhrif á efnahags
batann á næstu árum. Það er því ljóst að rekstrarumhverfið
verður áfram krefjandi og verulega mun reyna á hæfni stjórnenda
til að halda sjó og ná góðum árangri við þessar aðstæður.