Frjáls verslun - 01.07.2005, Page 43

F R J Á L S V E R S L U N • 7 . T B L . 2 0 0 5 43
S A M G Ö N G U R
nefnd svonefnd fjórðaveldisregla. Það er að
niðurbrotið sé fjórðaveldi af álagi öxulþunga á
veginn. Út frá þeirri reiknireglu telst 44ra tonna
flutningabíll brjóta veginn niður eins og 60 þús-
und fólksbílar.
Jón Rögnvaldsson vegamálastjóri telur þessa
kenningu geta átt sér nokkurn stað. Minnir þó
á að fjölmargir aðrir þættir hafi einnig sitt að
segja um slit og endingu vega. Veðrátta hafi
mikil áhrif og til dæmis slíti fólksbílar yfirborði
veganna talsvert ef þeir eru á nagladekkjum.
Burðargetan er undir stöðlum
Í skýrslu nefndar á vegum samgönguráðuneytis
sem fjallaði um þróun flutninga hér innanlands
og kom út fyrr á þessu ári segir að burðargeta
vegakerfisins sé sums staðar verulega undir
stöðlum. Aukin þungaumferð geti haft í för
með sér töluvert skemmri endingartíma vega
en ella og sé öxulþungi bifreiða afgerandi
áhrifaþáttur hvað varðar endingu á efra burð-
arlagi. Þá getur neðra burðarlag farið mjög
illa þegar frost er að fara úr jörðu á vorin. Þá
brotnar undirefnið smátt og smátt og fínefnið,
sem dregur í sig bleytu, eykst. Með því minnkar
burðarþolið. Á síðustu misserum hefur hins
vegar verið reynt að bregðast við þessu með
því að blanda tjöruefni í undirlagið sem hefur
gefið góða raun.
Pálmar Óli Magnússon vill slá ákveðna
varnagla við áðurnefndri kenningu um fjórða
veldið. Bendir á að hún sé byggð á rannsóknum
sem gerðar voru í Bandaríkjunum fyrir meira
en fjörutíu árum. Síðan þá hafi orðið mikil
framþróun í gerð bifreiða, sem séu til dæmis
með mun betri fjöðrunarbúnaði en áður var.
Sömuleiðis sé allt öðruvísi staðið að vegagerð.
Forsendur séu með öðrum orðum gjörbreyttar
og því telur Pálmar nær lagi að miða slit vega
við öxulþunga í þriðja veldi og vísar þar í nýrri
bandarískar rannsóknir. Á hinn bóginn vanti
frekari rannsóknir sem geti varpað einhverju
Pálmar Óli Magnússon, framkvæmdastjóri rekstrarsviðs Samskipa.
„Jafnvel þótt sjóflutningar
geti verið ódýrari en flutningar
á landi velur fólkið hraðann
frekar og er tilbúið að greiða
meira fyrir en ella.“
H
EI
M
IL
D
:
FÍ
B
Tekjur af bifreiðakaupum: 19 milljarðar
Helstu skattar eru vörugjöld og virðisaukaskattur
Tekjur af eldsneyti: 20 milljarðar
Helstu skattar eru bensín- og olíugjöld, virðisaukaskattur og bifreiðagjald.
Aðrar tekjur: 1 milljarður
Helstu skattar þar eru af ýmiskonar þjónusta, svo sem skráningargjöld og
ýmsir neysluskattar.
TEKJUR RÍKISSJÓÐS AF BIFREIÐUM OG UMFERÐAð ríkissjóður fær ríflega 40
milljarða í tekjur á þessu ári af
bifreiðum, en Vegagerðin fær
aðeins 13 milljarða til vega-
mála í landinu.