Ægir - 01.11.2004, Blaðsíða 20

20
F R É T T I R
um. Sýnunum er skipt í sumar og
vetur þar sem sumarið er talið ná
yfir apríl-október og veturinn
nóvember - mars. Eins og sjá má
er dreifing greindra sýna úr
dragnót og af línu og handfærum
frekar takmörkuð.
Af þeim 8200 mögum sem
hafa verið greindir voru 25%
tómir. Hlutfall tómra maga
breytist töluvert innan ársins, er
yfirleitt hæst á vorin þegar
hrygningarloðnan er dauð (sjá
mynd 3). Hlutfall tómra maga
eftir veiðarfærum og árstímum er
nokkuð svipað nema í netaveið-
um fyrri hluta ársins þar sem yfir
helmingur maganna er tómur og
tengist það væntanlega hrygning-
aratferli (sjá mynd 4). Línufiskur
er líklegri til að hafa tóman maga
en fiskur sem er veiddur á hand-
færi, í botnvörpu eða í dragnót,
en athygli vekur þó að munurinn
er ekki mjög mikill.
Mynd 5 sýnir mikilvægustu
fæðutegundir eftir árstíma og
veiðarfærum. Vel sést hve mikil-
væg loðnan er yfir vetratímann en
aðrar fæðutegundir eru algengari
yfir sumarið. Mynd 6 sýnir síðan
mikilvægustu fæðutegundir ef öll
sýnin eru tekin saman, bæði út
frá magafylli og hlutfalli sýna þar
sem fæðutegund fannst.
Heildarmagafylli og magafylli
af einstökum fæðutegundum eru
sýnd á mynd 7. Sést þar mikill
breytileiki í tegundasamsetningu
eftir árstíma og einnig virðist
fæða í mögum hafa farið minnk-
andi frá árinu 2002 til 2004.
Einkum er það minnkun í loðnu-
magni sem veldur þessu og verð-
ur þess einkum vart á Breiðafirði
þar sem engin loðna fannst í sýn-
um árið 2004. Ekki má þó draga
of miklar ályktanir af þessu þar
sem talsvert er ógreint af sýnum
ársins 2004.
Mikið melt og illgreinanleg
fæða er töluvert algeng og er
henni skipt í ógreinda fiska, sem
eru yfirleitt beinagarðar og
ógreindar leifar, sem eru þá harðir
hlutar af skeldýrum og krabba-
dýrum. Hlutdeild mikið meltrar
fæðu virðist aukast með hærra
hitastigi vegna meiri meltingar-
hraða.
Ýmis úrgangur frá fiskiskipum
finnst í töluverðum mæli í fæð-
unni bæði innyfli og hausar.
Einnig finnst línubeita stundum
og þá jafnvel tegund beitu sem
ekki var verið að nota á línuna
sem þorskurinn veiddist á. Hlut-
deild úrgangs í þessu verkefni er
mun meiri en í fæðusýnum sem
er safnað í leiðöngrum Hafrann-
sóknastofnunarinnar og endur-
speglar væntanlega að oft er til-
tölulega mikill fjöldi fiskiskipa á
afmörkuðu svæði.
Lokaorð
Verkefnið „Fæðusöfnun úr afla
fiskiskipa“ hefur nú staðið í 3 ár
og hefur að mörgu leyti heppnast
vel. Samstarfið við þá aðila sem
hafa safnað magasýnum hefur ver-
ið með miklum ágætum og er
vonast til að framhald verði á því.
Upphafleg markmið verkefnis-
ins varðandi fjölda og dreifingu
skipa hafa enn ekki náðst og er
mikilvægt að bæta úr því þannig
að söfnunin gefi yfirlit yfir fæðu
Mynd 3. Hlutfall tómra maga eftir mánuðum
Ár/veiðarfæri Lína Net Handfæri Dragnót Botnvarpa
2001 92 299 0 0 746
2002 137 830 217 255 1303
2003 169 897 150 366 1498
2004 183 467 23 185 524
Árstími/veiðarfæri Lína Net Handfæri Dragnót Botnvarpa
Október-mars 321 1769 0 512 2364
Apríl-september 260 724 390 294 1707
Tafla 2. Í dag liggja fyrir greind magasýni frá árunum 2002 og 2003 auk hluta áranna
2001og 2004. Í þessari töflu er yfirlit yfir greind sýni eftir veiðarfærum, árum og
árstíma.
Mynd 4. Hlutfall tómra maga skipt eftir veiðarfærum og árstíma. Engin handfærasýni
eru til fá tímabilinu október - mars.
aegirdes2004-11tbl 16.12.2004 12:40 Page 20