Ægir - 01.11.2004, Blaðsíða 40

40
E L D I S Þ O R S K U R - V I L LT U R Þ O R S K U R
hneigingu til að vera hærri í öll-
um áferðarþáttum skynmatsins
(þ.e. líkari villta þorskinum) og
kom fram marktækur munur í
tveimur af áferðarþáttunum, þ.e.
aleldisfiskurinn var marktækt
mýkri og meyrari en áframeldis-
þorskurinn. Þess ber að geta að
aleldisþorskurinn var mun smærri
(500-800 g) en áframeldisþorsk-
urinn (4-6 kg), en stærð (aldur)
fiska getur haft hér áhrif. Ekki
kom fram marktækur munur í
skynmati eldisþorsks milli fyrir-
tækja.
Myndgreining var framkvæmd
til þess að athuga og bera saman
smásæja byggingu fiskvöðva og
þar með kanna hvort hægt sé að
greina mismun á byggingu fis-
kvöðva eftir mismunandi eldisað-
ferðum. Fyrstu niðurstöður frá
myndgreiningu sýna að mikill
millifrumuvökvi er til staðar í
áframeldisþorski, sem hefur ekki
sést í villtum þorski. Þess ber að
geta að hér er um fyrstu niður-
stöður að ræða, en nánari rann-
sóknir á vöðvabyggingu með
myndgreiningu verður haldið
áfram í seinni hluta verkefnisins.
Ef þessar niðurstöður varðandi
óbundinn millifrumuvökva í eld-
isþorski reynast réttar þá gæti það
skýrt niðurstöður skynmatsins og
vetnsheldnimælinga, þar sem
eldiþorskurinn var metinn mark-
tækt þurrari og seigari og vatns-
heldnin var minni í eldisþorski en
villtum þorski.
Og svo í lokin
Af niðurstöðum þeirra mælinga
og tilrauna sem voru fram-
kvæmdar er ljóst að áferðar- og
eðliseiginleikar eldisþorsks eru
frábrugðnir villtum þorski.
Óeðlileg stækkun á lifur sást hjá
eldisþorskinum, þá sérstaklega
hjá áframeldisþorskinum. Þrátt
fyrir mikinn fitumun í fóðri
áframeldiþorsksins hafði það ekki
veruleg áhrif á lifrarstuðulinn
(þyngd lifrar sem hlutfall af
heildarþunga). Lifrarstuðull
slægðs eldisþorsks var oft 4-5
sinnum hærri en hjá villtum
þorski af sambærilegri stærð.
Samkvæmt þessum niðurstöðum
má álykta að við eldi á fiski sem
safnar ekki fituforða í hold heldur
eingöngu í lifur þurfi aðra eldis-
tækni (fóðurtegund og fóðrunar-
tíðni), en hjá laxi og lúðu og fleiri
eldistegundum sem safna fitu-
forða í holdið.
Fyrir þá sem vilja kynna sér
verkefnið nánar er skýrsla verk-
efnisins í fullri lengd á heimasíðu
Rf http://www.rf.is/frettir/2004/
10/21/nr/890
Öðruvísi þorskur?
• Áferðar- og eðliseiginleikar eldisþorsks eru frábrugðnir villtum
þorski.
• Eldisþorskur er marktækt lægri í vatnsheldni en villtur þorskur.
• Í skynmati var eldisþorskurinn marktækt stífari, þurrari og
seigari en villtur þorskur.
Á ráðstefnu Rf um matvælarannsóknir á Norðurlandi gerði
Þorsteinn Gunnarsson, rektor Háskólans á Akureyri, að um-
talsefni nýlega gerðan samstarfssamning á milli iðnaðar- og
viðskiptaráðuneytis, menntamálaráðuneytis, sjávarútvegsráðu-
neytis og Háskólans á Akureyri, um „samstarf um líftækni“,
en markmið hans er að efla rannsóknir og tækniþróun á sviði
líftækni í þágu íslensks atvinnulífs. „Um er að ræða þróunar-
verkefni sem byggir á þeim meginhugmyndum sem settar eru
fram í skýrslunni „Líftækninet í auðlindanýtingu“. Verkefnið
hófst í október á þessu ári og stendur til ársloka 2007. Hlut-
verk verkefnisins er að koma á virku samstarfi á milli þeirra
sem vinna við líftæki í þágu íslensks atvinnulífs. Auglýst
verður eftir umsóknum um rannsóknaverkefni á næstunni
með umsóknarfresti til 1. febrúar nk. Líftækninetið á að vinna
að því að efla greinina og auka samkeppnishæfni; samhæfa
rannsóknartengd þróunarverkefni; auka samstarf og gagnvirka
þekkingaruppbyggingu milli líftæknifyrirtækja, rann-
sóknateyma og háskólastofnana; og bæta nýtingu fjármagns
til þróunar og verkefna á sviði auðlindalíftækni t.d. með sam-
starfi við erlenda aðila.“
Netsamstarf
„Verkefnið er í grundvallaratriðum s.k. netsamstarf, sem felur
í sér samstarf aðila sem geta haft starfsvettvang á ólíkum stöð-
um. Styrkleiki samstarfsins byggir á samlegð mismunandi
sérfræðiþekkingar, samnýtingu búnaðar og aðstöðu og meiri
líkum á árangri með stærri rannsókna- og þróunarverkefni.
Einn verkefnisstjóri með þekkingu á nýsköpun og atvinnu-
þróun stýrir netsamstarfinu og hefur Jóhann Örlygsson, dós-
ent við HA verið ráðinn til þessa starfa.“
Þorsteinn Gunnarsson, rektor Háskólans á Akureyri:
Þróunarverkefni um líftækni
Þorsteinn Gunnarsson, rektor Háskólans á Akureyri, ásamt Sjöfn Sigur-
gísladóttur, forstjóra Rannsóknastofnunar fiskiðnaðarins, og Vilhjálmi
Egilssyni, ráðuneytisstjóra í sjávarútvegsráuneytinu.
aegirdes2004-11tbl 16.12.2004 12:40 Page 40