Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1950, Side 31

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1950, Side 31
JÓN BISKUP ARASON OG SIÐASKIPTIN 189 riði eigi svo .vakurt, sem þeir hafa áður riðið. Því gjör nú hér um, sem ég skrifa. Þetta rita ég til yðar, því þér vitið vel, hver makt okkur liggur nú á um fólkið. Kom nú sem snarast, því mér er sagt, að hans orð kæmi hingað til þeirra. Hér með bífala ég yður guði í vald og hans móður Maríu.“ Það er eftirtektar vert, að Jón talar um það í bréfi þessu, að sér liggi makt á um fólkið. Þau ummæli hans gætu bent til þess, að vinsældir hans hefðu verið í rénun undir lokin. Bréfið lýsir vel framferði mið- aldahöfðingja, sem fer herskildi um héruð og hlilir engum lögum, en býður ofbeldisseggjum vernd sína. Alþýðan varð að þola bæði and- legum og veraldlegum höfðingjum slíkt ofbeldi, eins og fjöldi heimilda einkum frá 15. öld sýna. T álsýnir Arið 1548 berast Jóni biskupi mörg gleðitíðindi, sem tvímælalaust hafa hvatt hann til öruggrar sóknar gegn villukenningum Lúthers hér á landi. Kirkjuþing var kallað saman í Tríent 1545, og Karl V. gat loks snúið sér gegn mótmælendum í Þýzkalandi. Hann gjörsigraði þá árið 1547 í orustunni við Miihlenberg, og hafa margir kaþólskir menn eflaust trúað því þá, að dagar trúvillinganna væru taldir. Keisarinn naut sigursins ekki lengi, þar eð ýmsir furstar Þýzkalands léku mjög tveimur skjöldum í þessum málum. Um svipað leyti og Jóni Arasyni hafa borizt tíðindi af sigrum keisarans, hefur hann spurt lát Gissurar Einarssonar, en áður hefur hann sennilega frétt lát Ilinriks VIII. Eng- landskonungs og Franz I. Frakka konungs, sem voru kaþólskum mönn- um ekki sérlega harmdauðir. Þessir atburðir virtust benda til þess, að þáttaskil væru að verða í gangi heimsmálanna, og hafa þeir hvatt Jón Arason til þess að gæta trúlega þess starfs, sem honum var í vígsl- unni á hendur fengið og varð því ábyrgðarmeira, sem liðsmönnum kaþólsku kirkjunnar fækkaði meir á Norðurlöndum. Ef kaþólska kirkj- an átti eftir að eflast að nýju í þessum löndum, þá gátu þeir Hólafeðg- ar gert sér háar vonir, ef hugur þeirra stóð til meiri upphefðar en þeir höfðu þegar öðlazt. { apríl 1548 gerði Jón biskup för sína suður á land og gaf út opið
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.