Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1958, Page 35

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1958, Page 35
UM SÖFNUN OG VARÐVEIZLU ÍSLENZKRA SÖGUHEIMILDA um. Af bréfi Jóns Ámasonar rektors á Hólum, síðar biskups, má sjá, að Árni hefur beðið hann aS athuga kennslubækur skólapilta á Hólum, hvort þær væru ekki bundnar inn í gömul handritaslitur skráS. Jón Árna- son kemst svo aS orSi í bréfi 25. Juní 1703: „Effter ydar sydustu be- giering ad Hoolum i fyrra sumar um nockur pergament af bokum skoola- pilta hef eg þau utvegad so mörg sem eg kunne og meinte hellst vera ydar Herradom þægeleg; tok eg öll þaug, sem eg hugde vera ur sögum og noch- ur þar ad auke, mörg voru effter, enn þaug flestöll ur lögbokum gömlum.“ Bréf Árna Magnússonar til Björns Þorleifssonar Hólabiskups eru linnu- lausar bænir um skinnbækur, skjöl og bréf: „Minn broder skrifar sig og vída vita af gömlum lögbokum, þess fleire sem eg af þeim fá kinne, þess kiærara er þad mier, hefe eg og mín- um brodur til forna sagt hve Super- stitiosé eg pergaments bækur þráe, jafnvel þott þad ei være nema eitt half blad, eda ríngasta rifrillde þegar þad ickun være a pergament ...“ Hann biður biskupinn að huga að gömlum skjölum þegar hann sé á yfirreið um biskupsdæmið: „Sie nu so ad minn broder visitatiu birje, þá bid eg einkanlega ei gleimest allstad- ar effter gömlum documentum ad inqvirerast. Eg er viss uppa ad vid kirkiurnar hier og hvar ennu þess- konar dröslur liggja . ..“ Aldrei er Árni Magnússon bæn- heitari í kvabbi sínu við biskup en þegar ræða er um handrit og bréf úr kaþólskum sið. Hann vissi sem var, hver tortíming vofði yfir þessum heimildum: „Eg þacka aludlega fyrir þá undertekt um ad lata afskrifa þaug gömul bref er elldri eru enn 1560, sem i visitatium kunna fyrer ad verda, so vel sem ad giefa mier notitie um pergaments bækur vondar og godar, eda þeirra slitur, hvar þær eru og hvernin beskaffadar, ef occurrera kunna ... En Fin, allt hvad elldra er enn 1560 hveriu nafni sem þad heiter er eg so smá þægur um ad eg helld þad firir thesaurum, hversu lited sem i þad er spunnid hvad um sig ...“ Og hann heldur áfram í sama bréfi: „Nu bid eg Monfrere so vel giöra og i sama máta mier senda öll þau gömul bref smá og stór, heil og rotinn, sem vid Holabiskupsdóm liggja elldri en 1580, skulu þaug öll ad ári ospiöll- ud aptur koma.“ Því fór fjarri að öll þau handrit, sem Árni Magnússon fékk að láni frá íslandi, kæmu aftur „óspjölluð“. Eldurinn, vágestur og erfðafjandi ís- lenzkra söguheimilda, elti þau yfir hafið, og í brunanum mikla í Kaup- mannahöfn 1728 brann æðimikið af’ íslenzkum skjölum, og er sumt af því óbætanlegt, en í rauninni vita menn ekki með öruggri vissu um handrita- tjónið af völdum eldsins. Saga íslenzkra handrita og sögu- 25
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.