Tímarit Máls og menningar - 01.12.1992, Síða 60
sem til þarf til að halda uppi sjálfstæðu
þjóðríki þar sem engir þjóðfélagsþegnar
eru afskiptir; eða m.ö.o. raunsæi sem kemur
í veg fyrir að íslendingar verði nýlenduþjóð
er skrælist áfram á makaríni.
Athugasemdir
1. Sbr. Halldór Kiljan Laxness. 1946. Sjálfsagðir
hlutir. Ritgerðir. Reykjavík, t.d. 293-353.
2. Sama rit, 324.1 greinasafninu stendur „markaríni"
sem mun vera prentvilla fyrir „makaríni".
3. Sama rit, 338.
4. Halldór Kiljan Laxness. 1942. Vettvangur dags-
ins. Reykjavík, 357.
5. Sjá t.d. Hallberg, Peter. 1956. Skaldens hus. Lax-
ness diktningfrán Salka Valka tUl Gerpla. Stock-
holm, 512. Helga Kress. 1973. Okkar tími —
okkar líf. Þróun skáldsagnagerðar Halldórs Lax-
ness og hugmyndir hans um skáldsöguna. Sjö
erindi um HalldórLaxness. Reykjavík, 166-174.
S. Nedelyaeva-Steponavichiene. 1972. On the
Style of Laxness’ Tetrology: „World Light".
Scandinavica. Special Issue devoted to the work
of Halldór Laxness. London, New York, 72.
6. Helga Kress. 1973. Op.cit., 169-173.
7. Meðal þeirra sem telja að Gerpla marki þáttaskil
á höfundarferli Halldórs eru Njörður P. Njarðvík
(1972. Samfúnía. Fáein orð um þjóðfélagslega
umíjöllun í skáldsögum Halldórs Laxness. Sjö
erindi um Halldór Laxness, 151-152) og Aldo
Keel (1981. Innovation und Restauration. Der
Romancier Halldór Laxness seit dem Zweiten
Weltkrieg. Beitráge zur nordischen Philologie,
10. Band, Basel/Frankfurt am Main, 72).
8. Hallberg, Peter. 1975. Halldór Laxness. Reykja-
vík, 179.
9. Sama rit, 137-138.
10. Bergljót Kristjánsdóttir. 1988. Um beinfætta
menn og bjúgfætta, kiðfætta, kríngilfætta og tind-
ilfætta. TMM 1988, 3:283-300
11. Halldór Kiljan Laxness. 1952. Heiman eg fór.
Reykjavík, 65-67. [Enda þótt Heiman eg fór sé
ekki prentuð fyrr en 1952, er hún til í handriti frá
1924].
12. Um þessi efni, sjá t.d. Kristinn E. Andrésson.
1971. Enginn ereyland. Reykjavík, 135. o.áfr.
13. Sjá t.d. Steingrímur J. Þorsteinsson. 1962. Hall-
dór Kiljan Laxness og fomsögumar. Afmœlis-
kveðjur heiman og handan. Ttl Halldórs Kiljan
Laxness sextugs. Reykjavík, 18.
14. Öm D. Jónsson. 1984. Pá sporet afden populisti-
ske ökonomi. [Lokaritgerð við Hróarskelduhá-
skóla]. Hér eftir: Halldór Guðmundsson. 1987.
„Loksins loksins". Vefarinn mikli og upphaf ís-
lenskra nútímabókmennta. Reykjavík, 28.
15. AldoKeel. 1981. Op.cit., 6.
16. Semdæmi mánefna: Silja Aðalsteinsdóttir. 1976.
Þjóðfélagsmynd íslenskra bamabóka. Athugun á
bamabókum íslenskra höfunda á ámnum 1960-
70. Studia Islandica 35. Reykjavík, 244. Léttara
hjal. Helgafell. Tímarit um bókmenntir og önnur
menningarmál, september 1942, 276.
17. Allar upplýsingar um ísland og kvikmyndir eru
hér fengnar hjá Eggerti Þór Bemharðssyni, sem
vinnur nú að ritun Sögu Reykjavíkur.
18. Halldór Kiljan Laxness. 1942. Vettvangur dags-
ins. Ritgerðir. Reykjavík, 466.
19. Sama rit, 467.
20. Sama rit, 468.
21. Tekið skal fram að hér er ekki verið að halda því
fram að kvikmyndin geti sýnt veruleikann milli-
liðalaust eða sé ekki takmörkunum háð, heldur
einvörðungu verið að vekja athygli á að hún er
ekki háð tungumáli á sama hátt og skáldsagan.
22. Um þetta efni sjá t.d. Eisenstein, S.M. 1947. The
Film Sense. New York (transl. and ed. by Jay
Leyda); og Knopf, Jan. 1984. Brecht-Handbuch.
Stuttgart, 352 o.áfr.
23. Um þetta efni sjá: Magnús Gíslason. 1977.
Kvállsvaka. En islandsk kulturtradition belyst ge-
nom studier i bondefolkningens vardagsliv och
miljö under senare hálften av 1800-talet och bör-
jan av 1900-talet. Acta Universitatis Upsalensis.
Studia etlmologia Upsaliensia 2. Uppsala.
24. Benjamin, Walter. 1984. Allegoreien kultureller
Erfahrung. Ausgewáhlte Schriften 1920-40.
Leipzig, 384.
25. S[igurður] G[uðmundsson]. 1944. fslendingar
eiga stórfenglegri skáldsagnageymd en nokkur
önnur Evrópuþjóð. Viðtal við Halldór Kiljan
Laxness. Þjóðviljinn 23. 12. 1944.
26. Halldór Kiljan Laxness. 1948. Atómstöðin.
Reykjavík, 159.
27. Halldór Kiljan Laxness. 1955. Skáldskaparhug-
58
TMM 1992:4