Tímarit Máls og menningar - 01.03.1994, Blaðsíða 105
Ritdómar
Skáldskapur um skáldskap
Steinunn Sigurðardóttir: Ástin fiskanna.
Iðunn 1993.
Nýjasta skáldsaga Steinunnar Sigurðar-
dóttur, Ástin fiskanna, er ekki löng, 107
síður í litlu ljóðabókarbroti. En lengdin
er blekking. Inni í þessari nóvellu leynist
miklu lengri bók um ástina fiskanna
„sem er köld eins og sjálfir þeir“, eins og
Jónas Hallgrímsson hefur eftir Cuvier í
einkunnarorðum bókarinnar.
Ástin fiskanna er saga um sögu. Sam-
anta Einarsdóttir segir okkur söguna af
kynnum sínum og Hans Örlygssonar
sem staðið hafa stopul í þrjú ár en skal
nú vera lokið. Þau hittust af tilviljun í
útlendri borg, skoðuðu saman kastala,
skáluðu á bar og borðuðu saman á veit-
ingahúsi. Heima hittust þau nokkrum
sinnum með löngu millibili. Þau áttu
saman einn óviðjafnanlegan morgun og
dag til kvölds, en hann breytir engu um
samband þeirra. Hans var í upphafi lof-
aður annarri konu, seinna giftur og loks
faðir.
Samanta og Hans eru fjarska ólíkt
fólk. Hann er mestur í munninum, að
vísu skemmtilegur en enginn sérstakur
draumaprins, hringjandi og komandi
að næturþeli, kenndur. Samanta dregur
ekki fjöður yfir það í ff ásögn sinni, held-
ur ekki yfir fegurð hans. Lýsingar henn-
ar eru sérkennilega heillandi:
Ég flýtti mér að festa Hans Örlygsson
í minni þar sem hann hvíldi hálfsofandi
eða steinsofandi; viljasterka hökuna sem
dugði honum þó ekki til þess að forðast
mig, ég fyrirgaf hökunni, smákyssti var-
irnar, þreyttar eftir allt kossastandið, og
neðri vörin miklu þykkari en sú efri,
jafnvel ókysst. Ég fór líka vörum um kúpt
ennið, [ . . . ] Og ég notaði tækifærið
[ . . . ] til þess að strjúka líkamann,
bringu og axlir, og kyssa augnlok og
hjúfra mig að þykka líkamanum öllum,
með mjúka hýjungnum á laerunum, fót-
unum, bringunni og finna hann taka
utan um mig alveg mátulega fast, alveg
mátulega laust, en það er ein af hinum
miklu sérgreinum hans.
Hans kynnumst við gegnum frásögn
Samöntu, en sagan byggir smám saman
upp persónu hennar og hún er ekki
venjuleg kona. Samanta er sérvitur og
passíf, hefst ekki að. Talar ekki en hlust-
ar, — nafhið Samanta þýðir sú sem
hlustar —, segir helst nei þegar hún er
spurð. Grípur ekki tækifærið, notar ekki
stundina en nemur allt sem að henni
berst og geymir það með sér, hugsar það
upp á nýtt, aftur og aftur, stöðvar tím-
ann með upprifjunum sínum, síar úr
þeim það sem hún vill muna og minnist.
Ástarsaga
Allt er tilbúið til ásta þegar þau hittast,
og þau mega ekki sköpum renna. Sam-
anta er búin að lesa yfir sig af indversk-
um ástarljóðum sem hún er að þýða, og
það kemur ffam að rauðir litir laða hana
að sér. Hún er sjúk af þrá effir einhverju
sem hún hefur ekki og veit ekki hvað er
og skírir það Skaftafell, heldur að hún sé
TMM 1994:1
95