Dagrenning - 01.06.1951, Side 29

11. Innan skamms munum vér gera for
setana ábyrga fyrir störfum sínum.
12. Þá erurn vér komnir í þá aðstöðu, að
vér þurfum ekki að hirða um hvaða ráðum
verður beitt til þess að korna fram málum
þeim, sem hin ópersónulega leikbrúða vor
verður áb\'rg fyrir. Hvað gerir það oss til þótt
þynnast taki fylkingar hinna valdgráðugu, eða
allt komizt í ófæru vegna þess að ekki reyn-
izt unnt að velja forseta — ófæru, sem að lok-
urn sundrar þjóðinni?
13. Til þess að ráðagerðir vorar beri að
þessu marki munum vér haga kosningum
þannig að þær falli í vil þeim forsetum, sem
einhvern skugga hafa á fortíð sinni, ókunn-
an blett, eitthvert Panamaheyksli. — Þá
verða þeir trúir starfsmenn við að koma fyrir-
ætlunum vorum í framkvæmd, vegna ótta
við uppljóstranir, og eðlilegrar löngunar allra
manna, sem hafa náð völdum, að halda í for-
réttindi, frama og heiður, sem tengt er við
forsetastöðuna. Þingin munu skýla forsetun-
um, verja þá og velja, en vér munum nema
frá þeim réttinn til að koma með frumvörp
til nýrra laga eða breyta gildandi lögum, þenn-
an rétt látum vér í hendur hins ábyrga for-
seta, leikbrúðu vonar. Vitanlega verður þá
forsetavaldið skotspónn fyrir allar tegundir
árásafafla, en vér skulum sjá forsetanum fyrir
ráðum til sjálfsvamar, með því að láta liann
hafa rétt til að skírskota til þjóðarinnar og
láta lýðinn fella dóm yfir fulltrúum sínum, þ.
e. að skírskota til hins sama blinda þræls vors
— meirihluta múgsins. Auk þessa munum vér
tn’ggja forsetanum rétt til þess að lýsa yfir
hemaðarástandi. Vér munum réttlæta þetta
síðast nefnda atriði með því að forsetinn sé
yfirmaður alls hersins og verði því að hafa
herinn til taks ef þess gerist þörf að verja
stjómarskrá hins nýja lýðveldis, og þar sem
forsetinn sé ábvrgur fulltrúi stjómarskrár-
innar liafi hann rétt til þess að vemda hana.
14. Það er auðskilið, að lykillinn að helgi-
dónmum verður í vorum höndum, með þessu
lagi, og þá verða það engir aðrir en vér sjálfir,
sem stjórna löggjöfinni.
15. Jafnframt þessu munum vér með
sjálfri stjórnarskrá hins nýja lýðveldis, svipta
þingmenn rétti sínum til að gera fyrirspumir
urn starfshætti stjórnarinnar og bera það fyrir
að nauðsynlegt sé að gæta vel leyndarmála
ríkisins, ennfremur rnunum vér með nýju
stjómarskránni, fækka þingmönnum svo að
þeir verði örfáir og að sama skapi draga úr
stjórnmálahita og áhuga fyrir stjórnmálum.
Skyldu þeir nú hins vegar verða óstýrlátir,
þótt fáir séu, og naumast þarf að gera því
skóna, þá munurn vér losa oss við þá með
því að skírskota til meirihluta allrar þjóðar-
innar.....A forsetans valdi verður að velja
þingforseta og varaforseta. Þingtímann sfytt-
um vér svo að hann verður aðeins fjórir mán-
uðir. Auk þess verður forsetinn æðsti maður
framkvæmdavaldsins og hefir rétt til þess að
kveðja saman þing og rjúfa þing og ef til þess
síðamefnda kemur, getur hann látið dragast
að kveðja til þings að nýju. Aðgerðirþessareru
í raun og veru ólögmætar, og til þess að afleið-
ingar þeirra bitni ekki á hinum ábyrga forseta,
fyrr en tímabært er fyrir áform vor, munum
vér eggja ráðherra og aðra háttsetta embættis-
menn handgengna forsetanum á að hliðra
sér hjá ráðstöfunum hans, og grípa til sinna
ráða,og verða þeir þá sektarlömbin íhansstað.
.... Þetta hlutverk ætlum vér einkum öld-
ungaráði, ríkisráði eða ráðuneytum, en ekki
einstökum embættismönnum.
16. Forsetinn mun, samkvæmt geðþótta
vorurn skýra þau lög, sem túlka má á ýmsa
vegu. Hann nnin og nema þau úr gildi, er vér
bendum honum á nauðsyn þess. Auk þess á
hann að hafa rétt til þess að gefa út bráða-
birgðalög og jafnvel bæta nýjum þáttum inn í
stjómarskrána, og ástæðan fyrir hvoru tveggja
á að vera sú, að þáð sé nauðsynlegt vegna
hagsmuna ríkisins.
DAGRENNING 27