Dagrenning - 01.04.1954, Síða 37
jafnframt kenninguna um rétta ártalið,
2 f. K., en sannleikurinn er sá, að þetta
er allt reist á röngum forsendum. Hve-
nær sem Jesús hefur fæðst og hvaða ár,
sem Heródes mikli hefur dáið, þá höfum
vér heimildir fyrir því, í ritum Josephus-
ar og Tacitusar, að Varus var enn við
völd eftir dauða Heródesar, og það var
meira að segja hann, sem sendi herinn
til þess að bæla niður óeirðirnar, rétt
fyrir páskana, tveimur mánuðum eftir
að Heródes dó. Eigi er heldur nokkur
vottur af sönnun til fyrir því, að Kýren-
íus hafi tekið strax við af Varusi, en
hafi hann gert það, hefir það verið í
fyrsta lagi 2 árum eftir fæðingu Krists.
Ennfremur má geta þess, að Justin písl-
arvottur, sem var fæddur í Palestínu og
einn hinna elztu kirkjufeðra, segir þrisv-
ar sinnum að þessi skrásetning hafi farið
fram undir stjórn Kýreníusar. í fvrsta
varnarskjali sínu fyrir Kristindóminn,
sem hann ritaði keisaranum Antoníusi
Píus, (Það var á valdatíma hans, 138—161
e. K., sem hinn frægi Forth &: Clyde
Rómagarður var lagður yfir suðurhluta
Caledóniu [Skotlands] er var nyrsta
markalína Rómaveldis) getur hann um
fæðingu Krists í Betlehem og fullvrðir
að fá megi staðfestingu á henni í mann-
talsskýrslum Kýreníusar (sjá Ramsv, bls.
156). Hvernig á að leysa Jressa gátu?
Lausnin er fólgin í því, að gríska orðið
sem notað er, þýðir ekki einungis Gover-
nor (landstjóri), merking Jress er líka
foringi (leader) eða yfirmaður (chief) og
er notað um hvern þann, sem falin er
einhver umsjá eða embætti, og að því er
snertir opinber störf er það notað um
þann, sem veitir forstöðu einhverri
stjórnardeild, hvort heldur sem yfirmað-
ur almennra mála eða herstjóri. Árið
7 e. K. varð Kýreníus landstjóri í Sýr-
landi. í Antiquities XVIII, 1, 1, segir
Josephus að þegar keisarinn hafi sent
Kýrenius til þess að gegna þessari stöðu,
liafi hann einnig sent Coponíus til Sýr-
lands og fengið honum „æðsta vald yfir
Gyðingum". Coponius var ekki undir-
maður Kýreníusar á nokkurn hátt, held-
ur liafði liann „æðsta vald“ á sínu stjórn-
arsviði í nýlendunni. Þannig liefði gríska
orðið „landstjóri" í Lúkasarguðspjalli, 2.
kap. 2. v„ verið jafngilt um hvorn þeirra
sem var, Kýreníus eða Coponíus. Kýren-
íus var hinn mikli manntals- og skrán-
inga fræðingur. Ein þessara skrásetninga,
sem fram fór 14. hvert ár, og áður var
á minnzt, stóð nú fyrir dyrum í Sýrlandi,
og Jress vegna sló keisarinn tvær flugur
í einu höggi með því, að skipa Kýreníus
landstjóra í Sýrlandi Jiað ár.
Átta árum áður liafði farið fram rnann-
tal í Landinu helga, áður en Jrað \'arð
hluti af rómversku nýlendunni Sýrlandi.
Það manntal var tekið um það leyti sem
Jesús fæddist. Varus var Jrá landstjóri í
Sýrlandi, árið 2 f. K„ en Kýreníus hafði
æðsta vald á því sviði stjórnarinnar, sem
snerti skráningu, skattamál o. s. frv. (af
framangreindum ástæðum), og hann var
ekki undir landstjórann gefinn, því að
hann var sjálfur landstjóri í þessum mál-
um og Jress vegna er það hárrétt í Lúkas-
ar guðspjalli, að nefna hann „land-
stjóra“ eins og gert er í 2. kap. 2.
v. guðspjallsins. Og Jrótt engar heim-
ildir hermi að Kýreníus hafi orðið land-
stjóri í Sýrlandi (Governor-Generall fvrr
en hann var skipaður í embættið árið 7
e. K., hefir hann, eigi að síður, einu sinni
áður, Jo. e. um Jjað leyti er Kristur fædd-
ist, verið landstjóri yfir einni stjórnar-
deild, með æðsta valdi í þeirri deild, í
landstjóratíð Varusar (alveg eins og
Coponíus hafði síðar „æðsta vald“ yfir
DAGRENN I NG 33