Morgunblaðið - 17.03.2015, Síða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. MARS 2015
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Leið NicolasSarkozy ífrönsku
forsetahöllina er
ýmsum þyrnum
stráð. Nú þegar
hann hefur tryggt
sér formennsku í
hægriflokknum UMP hefur
Sarkozy þegar tekið til verka
við að lífga upp á ímynd
flokksins, en alls kyns spill-
ingarmál, ekki síst tengd Sar-
kozy sjálfum, hafa leikið
flokkinn grátt á síðustu árum.
Til að byrja með verður nýr
flokkur stofnaður á grunni
hins gamla, og er búið að til-
kynna að nafn nýja flokksins
verði Les Républicains eða
repúblíkanar. Kemur líklega
ekki á óvart að sú nafngift hafi
orðið fyrir valinu fram yfir
hinn valkostinn sem ræddur,
Le Rassemblement, sem
mætti þýða sem annað hvort
söfnuður eða samfylking.
Með hinni nýju nafngift er
Sarkozy alls ekki að reyna að
tengja flokkinn við hina
bandarísku repúblíkana,
heldur er hann frekar að
reyna að sýna flokk sinn sem
hinn eðlilega hefðbundna
valdaflokk, sem styðji við
gildi franska lýðveldisins.
Þetta er svo sem gamalkunn-
ugt bragð fyrir franska
hægrimenn, því að flokkur
þeirra, sem almennt eru kall-
aðir Gaullistar, hefur nú þeg-
ar skipt fjórum sinnum um
nafn, með mis-
jöfnum árangri.
Það sem ýtir
kannski einna
helst undir
fimmtu nafna-
breytinguna er sú
staðreynd að þó að
nú sitji einn óvinsælasti for-
seti sem Frakkland hefur alið
benda kannanir ekki til þess
að sjálfgefið sé að eftirmaður
hans komi úr UMP-flokknum.
Sá möguleiki hefur heyrst að
Hollande myndi víkja fyrir
öðrum frambjóðanda úr Sósí-
alistaflokknum, en að auki
hafa fylgiskannanir síðustu
mánaða sýnt að hart er sótt að
UMP-flokknum frá Þjóðfylk-
ingu Marine Le Pen.
Enn eru tvö ár til kosninga,
en Le Pen virðist hafa mikinn
meðbyr, og henni hefur tekist
að gjörbreyta ímynd flokks-
ins, svo mjög að það er ekki
lengur feimnismál meðal
ungra Frakka að segjast
styðja hann. Og hún hefur náð
að skapa sér og flokknum þá
stöðu að hún þykir ekki ólík-
leg til að komast í seinni um-
ferð í forsetakosningunum og
jafnvel, þó að fáir veðji á það,
að fara alla leið.
Það er því óhætt að segja að
ekki er seinna vænna fyrir
Sarkozy að reyna að lífga upp
á franska hægrimenn. Það
mun þó þurfa meira til en nýtt
nafn, ætli þeir sér setu í Ely-
see-höll árið 2017.
Sarkozy grípur til
gamalkunnugs ráðs
til að hleypa lífi í
baráttu franskra
hægrimanna}
Duga nafnaskiptin til?
Ekki er öll vit-leysan eins í
umræðunni um
Evrópumálin. Því
er til að mynda
haldið fram að
þingsályktun-
artillaga, sem rík-
isstjórnin sem þvingaði hana í
gegnum þingið fylgdi ekki
sjálf, hafi einhverja þýðingu
fyrir allt aðra ríkisstjórn og
allt annað þing.
Því er líka haldið fram að
núverandi utanríkisráðherra
hafi brotið gróflega af sér
með því að ræða ekki við ut-
anríkismálanefnd þingsins
áður en hann framkvæmdi
yfirlýsta og margrædda
stefnu ríkisstjórnarinnar.
Hvernig skyldi sú gagnrýni
líta út í ljósi sögunnar?
Össur Skarphéðinsson, þá
utanríkisráðherra, ræddi
ekkert við utanríkismála-
nefnd um þá stefnubreytingu
sem tilkynnt var snemma árs
2013 að hætta að vinna að
aðild Íslands að ESB. Þá
hafði málið siglt í strand og
jafnvel ákafir
ESB-sinnar þeirr-
ar ríkisstjórnar
treystu sér ekki
til að ljúka því. Ef
ekki var ástæða til
samráðs um þá
stefnubreytingu,
hvers vegna ætti þá að hafa
verið ástæða til samráðs um
að hnykkja á og framkvæma
yfirlýsta stefnu nú?
En þetta er ekki allt. Össur
ræddi ekki heldur við utan-
ríkismálaefnd þegar hann
samþykkti að fara með hern-
aði gegn Líbíu fyrir fjórum
árum. Það samþykki Íslands,
sem óhætt er að segja að hafi
verið óvænt og sætt tíðindum,
þótti ekki kalla á samtal við
utanríkismálanefnd.
Hvers vegna láta menn þá
þannig nú að brýna nauðsyn
hafi borið til að ræða við utan-
ríkismálanefnd að þessu
sinni? Það skyldi þó ekki vera
hluti af spunanum sem ein-
kennt hefur ESB-umsóknina
frá upphafi og óskandi væri
að færi að linna.
Í sögulegu ljósi eru
ásakanir um sam-
ráðsleysi við utan-
ríkismálanefnd fjar-
stæðukenndar}
Spunavélin snýst enn
Þ
egar maður á börn þá fylgir því að
hluti sjónvarpsáhorfs hverrar
viku heyrir til barnaefnis. Oft er
það bara í fínu lagi enda felur
það jafnan í sér samverustundir
þar sem foreldrar og börn sitja saman, hlæja
saman og velta fyrir sér spursmálum í hinu
stóra samhengi hlutanna – ef barnaefnið er
vandað. Með þetta í huga er gaman að skoða
hvers eðlis barnaefni er með hliðsjón af því
hvaðan það kemur. Sænskt barnaefni er upp-
fullt af sósíalrealisma, eins og við er að búast.
Gömlu leiknu myndirnar um Emil í Kattholti
fólu í sér þunga undiröldu þar sem deilt var á
stéttaskiptingu, fátækt og misskiptingu; Pét-
ur og kötturinn Brandur fegrar að sama
skapi hið einfalda og fábrotna sveitalíf og
deilir á sljóa og ruddalega borgarbúa. Þegar
talið berst að ensku efni detta mér helst í hug þættir
þar sem aðalsöguhetjurnar eru launamenn sem lenda í
hversdagsævintýrum, samanber Póstinn Pál og Bubba
byggi. Það kveður heldur við annan tón þegar haldið er
vestur um haf. Bandarískt efni er uppfullt af ofur-
hetjum, leiftrandi litum og brjálæði. Ekki er gert ráð
fyrir því að börn hafi snefil af þolinmæði eða einbeit-
ingu lengur en sem nemur fáeinum andartökum.
Síklifandi endurtekning og andleysi „fjórmenning-
anna“ í Teletubbies er þá kapítuli út af fyrir sig sem
ætti með réttu að banna börnum. Hverjum dettur í hug
að svona fáránlega fyrirsjáanlegt efni sé börnum hollt?
Sem minnir mig á nýlegt barnaefni. Þar
kennir ýmissa grasa og ekki eru þau öll
beysin. Prófið að horfa á „Unnar og Vinur“
ellegar „Robbi og Skrímsli“. Hvorttveggja
er til þess fallið að magna upp einhverjar
raskanir í börnum, taugaveiklun í það
minnsta. Litirnir eru stuðandi (fjólublár,
flöskugrænn og stálgrár eru áberandi),
teikningarnar ýktar og skældar, tónlistin
manísk og söguþræðirnir víraður þvætt-
ingur. Skárra er þá að horfa á frönsku þætt-
ina um Loppulúða, sem eru framúrskarandi
vel talsettir og þar á ekki sístan hlut Guð-
mundur Ólafsson en allt sem hann gerir í
talsetningu er snilld, og húmorinn bæði og
tónlist fyrirtak. Undraveröld Gúnda er líka
bráðskemmtileg, þótt gamanið sé súrt bæði
og grátt. Talsetningin á þar stóran hlut að
máli en hún er framúrskarandi. Steinn Ármann, ég er
ekki síst að tala um þig.
Svo er það eftirlætisefnið úr æsku. Þá meina ég allt
eins framhaldsskólaárin. Þá áttu Hollendingar allt í
einu móment, í kringum 1990. Uxasögur (e. Ox Tales)
voru magnaðir þættir um Bjössa bola, skjaldbökuna
Dúllu og misvitru górilluna Rappó, sem lentu í ólíkleg-
ustu ævintýrum. Húmorinn svo gallsúr að óstjórnleg
hlátursköstin jöðruðu við örorku meðan á þeim stóð. Al-
freð Önd var vart síðri, bara alvarlegri og þegar best
lét voru þeir hápólitískir með hárbeittum ádeilubroddi.
Hvar er svona barnaefni í dag? jonagnar@mbl.is
Jón Agnar
Ólason
Pistill
Efni fyrir börnin – eða ekki
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjóri:
Davíð Oddsson
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Ritstjóri og framkvæmdastjóri:
Haraldur Johannessen
þeirra hér í sveitinni en ég komst
að því að ég væri ekki að vinna í
minni heimabyggð ef ekki væri fyr-
ir ferðamenn og þessi ágæti maður
hefði ekki heldur vinnu. Maður má
því passa sig að vera hóflega pirr-
aður á þeim.“
Gerist hratt
Ferðamönnum hefur fjölgað
gríðarlega í sveitinni á undan-
förnum árum og hafa einhverjir
heimamenn miklar áhyggjur af því
að straumur ferðamanna sé að fara
úr böndunum. Verndarsvæði Mý-
vatns og Laxár er á rauðum lista
Umhverfisstofnunar yfir svæði sem
eru undir svo miklu álagi að talið
er að bregðast þurfi strax við.
Stækkunin hans Helga snertir ein-
mitt verndarsvæðið en engin hús
verða á því svæði.
„Það á að bera hámarksvirð-
ingu fyrir náttúrunni og við verð-
um ekki með nein hús innan lín-
unnar.
Ég tel að við höfum fundið
heppilegt land fyrir þessa stækkun
þar sem verður lítið rask. Mest af
því sem við ætlum að gera verður
þannig afturkræft.
Ef það verður ákveðið einn
daginn að ferðaþjónusta sé ekki
málið þá verða ekki mikil ummerki.
Ríkið eyðir mjög takmörkuðu
fé í uppbyggingu og viðhald ferða-
mannastaða hér í sveit.
En sveitarfélagið í heild er að
vinna að framtíðarsýn og skipu-
lagsvinnu því það eru margir
snertifletir sem menn sjá ekki
endilega fyrir sem ferðamenn
snerta á.“
Helgi flutti í sveitina fyrir
tveimur árum og tók þá við ferða-
þjónustunni á Geiteyjarströnd af
föður sínum sem byrjaði að byggja
upp svæðið fyrir um áratug eða
skömmu eftir að Kísiliðjunni var
lokað. Hann segir fyrirhugaða
áætlun dýra og því verði ráðist í
verkefnið í áföngum.
„Það hefur gengið vel að
byggja hér upp smekklega gistingu
og gestir okkar eru ánægðir. En
þetta er dýrt verkefni. Fyrsta
skrefið kostar um 150 milljónir
samkvæmt áætlun. Ef við færum
að gera allt sem okkur dreymir um
er það fjárfesting upp á rúmar 500
milljónir,“ segir hinn 27 ára gamli
Helgi.
Hugsa langt frekar
en stórt við Mývatn
Geiteyjarströnd Þar er draumurinn að reisa 15 nýjar byggingar, allt að 1.500 fermetrum, fyrir ferðaþjónustu,
gistiskála og íbúðarhús. Kostnaðurinn hljóðar upp á hálfan milljarð en fyrsta skrefið kostar um 150 milljónir.
Alls búa 395 í Mývatnssveit,
samkvæmt tölum Hagstofunnar,
og hefur íbúum hreppsins fjölg-
að um 24 frá síðasta ári, sem er
fjölgun upp á rúm 6%.
Deiliskipulag er komið á lagg-
irnar fyrir nýja götu í þorpinu
Reykjahlíð og þykir nýja gatan
til marks um uppgang í atvinnu-
lífi Mývatnssveitar.
Síðasta gata sem lögð var við
Reykjahlíð heitir Birkihraun og
var lögð á 9. áratug síðustu ald-
ar. Um 120-150 manns koma til
starfa í ferðaþjónustu í Mý-
vatnssveit á hverju sumri og
sagði Yngvi Ragnar Krist-
jánsson, oddviti Skútustaða-
hrepps, í viðtali við Morg-
unblaðið seint á síðasta ári að
það vantaði fólk í sveitina –
næga vinnu væri að fá.
Fjölgaði um
24 á milli ára
MIKILL UPPGANGUR
Í MÝVATNSSVEIT
FRÉTTASKÝRING
Benedikt Bóas
benedikt@mbl.is
Nýverið auglýsti sveitar-stjórn Skútustaða-hrepps tillögu að aðal-skipulagsbreytingu þar
sem gert er ráð fyrir að stækka
landnotkunarreit við Geiteyjar-
strönd úr 1,6 hekturum í 4,2 hekt-
ara. Þar er stefnt að 15 nýjum
byggingum, allt
að 1.500 fermetr-
um, fyrir ferða-
þjónustu, gisti-
skála og íbúðar-
hús.
Í Mývatns-
sveit er nú mikill
uppgangur og
ekki langt síðan
hótel Laxá tók til
starfa, Sel hótel
var stækkað og
nú ætlar Helgi Héðinsson, ferða-
þjónustubóndi á Geiteyjarströnd,
að stækka við sig. Hann segir þó
að tillagan sé hugsuð til langs tíma
og ekki sé á áætlun að byggja allar
15 byggingarnar í einu.
„Við hugsum frekar langt en
stórt. Ég efast um að við gerum
þetta allt í einu, það er svo þungt
að skipuleggja svæðið því það er
undir náttúruverndarlögum, Geit-
eyjarströnd er við vatnsbakkann og
á hrauni. Þetta er allt frekar snúið
í ferli. Við hins vegar teiknuðum
mikið ef við skyldum fara í stuð og
fara í frekari framkvæmdir,“ segir
Helgi, sem er uppalinn Mývetn-
ingur og vinnur nú í heimabyggð –
þökk sé ferðamönnum.
„Ég var eitthvað að röfla við
karlinn sem sér um þvottinn fyrir
okkur um ferðamenn og umgengni
Helgi
Héðinsson