Dagblaðið Vísir - DV - 24.04.2009, Síða 28
Húsbændur og Hjú
Úlfaþytur er nú vegna þess að stjórnmálamenn hafa þegið styrki af stórfyrirtækj-um. Fullkomið skilnings-
leysi ríkir á því að leyndin er heppi-
legri en að hafa upplýsingarnar uppi
á borðum. Flestir stjórnmálamenn
hafa upplýst það af einlægni að þeir
hafi ekki hugmynd um það hverjir hafi
styrkt þá til stjórnmálaþátttöku. Þeir
séu með fólk í vinnu við að afla styrkja
og eldveggur milli þeirra. Þannig hafi
þeir ekki hugmynd um það hvort það
sé jólasveinninn eða Björgólfur Guð-
mundsson sem lagt hafi inn á reikn-
ing þeirra nokkrar milljónir króna. Og
auðvitað hvarflar ekki að kosninga-
smölunum að upplýsa frambjóðanda
sinn um það hver var svo rausnarleg-
ur eða nískur í hvert skipti.
Svarthöfði er einfaldrar manngerðar og trúir á allt það góða í mann-inum. Hann kaupir
það hiklaust að frambjóðend-
ur séu í kolniðamyrkri með
leynistyrki sína. Trúnaðurinn
milli húsbænda og hjúa er
algjör og engin hætta
á því að upplýs-
ingaleki sé á milli
herbergja á óðali
hinna kjörnu. Eftir
að DV birti í fyrra-
dag upplýsingar um
styrki Baugs kom
Svarthöfða það þokkalega á óvart að
tveir frambjóðendur staðfestu að þeir
hefðu fengið fjórar milljónir króna
hvor frá Baugi og FL Group. Allt í einu
vissu þeir af styrkjunum. Svarthöfði
saup hveljur. Hvernig mátti það vera
að trúnaðurinn milli þeirra og kosn-
ingasmalanna brast með þessum
hætti? Fleiri frambjóðendur hafa stig-
ið fram og staðfest umrædda styrki.
Það getur ekki þýtt annað en trúnað-
arbrest milli þeirra og kosningasmal-
anna. Húsbændurnir verða nú að
hreinsa til í starfsliði sínu og reka þá
sem uppvísir eru að lausmælgi. Allt
fyrirkomulagið um leynistyrkina sem
þingmenn höfðu ekki hugmynd um
er hrunið vegna lausmælgi starfs-
manna þeirra.
Þingmenn og aðrir kjörnir fulltrúar eru ekki hátt laun-aðir af
ríki og sveitar-
félögum. Því
var þessi
styrkjavæð-
ing þeirra
nauðsyn-
leg.
Ef Landsbankinn, Glitnir, Baugur
eða Eimskip greiðir að hluta kostnað
þingmanna léttir það á ríkinu við að
standa undir rekstri þjóna almenn-
ings. Nú er búið að stórskemma þetta
fyrirkomulag. Yfirgengileg er sú kröfu-
harka almennings að vilja fá upplýs-
ingar um leynistyrki til þingmanna
í gegnum tíðina. Skilur fólk ekki að
vesalings frambjóðendurnir hafa ekki
hugmynd um það hver styrkti þá. Ef
þeir vissu af framlögum væru þetta
ekki leynistyrkir og trúnaður hefði
einhvers staðar rofnað. Eina sem hefst
upp úr krafsinu með styrkina er að
nú verður ríkið að leggja út enn meiri
kostnað til að standa undir Steinunni
Valdísi Óskarsdóttur og Guðlaugi Þór.
Svarthöfði leggur til að
styrkirnir fái að vera
neðanjarðar áfram
svo kjörnir fulltrú-
ar þurfi ekki að
þakka fyrir góð-
vildina.
föstudagur 24. apríl 200928 Umræða
Sandkorn
n Flestir álitsgjafar eru á því að
Sjálfstæðisflokkurinn stefni í
stærsta ósigur allra tíma. Kann-
anir eru þó misjafnar varðandi
gengi flokksins. Ein afleitasta
útkoman fyrir flokkinn var þó
væntanlega
í Norðaust-
urkjördæmi
formanns-
kandídats-
ins Krist-
jánsÞórs
Júlíussonar.
Fréttablaðið
mældi flokk-
inn þar í hruni og sem fjórða
stærsta flokkinn. Kristján Þór er
samkvæmt því einn inni.
n Margt athyglisvert kemur fram
þegar styrkir Baugs til frambjóð-
enda árið 2006 eru skoðaðir.
Fáum kemur á óvart að Guð-
laugurÞór
Þórðarson
og Stein-
unnValdís
Óskarsdóttir
fengu fjórar
milljónir
króna hvort.
Meiri undr-
un vekur
að frjálshyggjukonan Sigríður
Andersen, einn af höfuðfjend-
um Baugs í gegnum tíðina,
skyldi þiggja 250 þúsund krón-
ur. Enn meiri undrun vekur að
GuðniÁgústsson, fyrrverandi
formaður Framsóknarflokksins,
skyldi þiggja 300 þúsund krónur
en hann hefur ítrekað að Baug-
ur hafi reynt að koma honum og
flokknum á kné.
n Sjálfstæðisflokkurinn, sem
þáði risastyrki frá FL Group, er
enn drifinn áfram af pening-
um sem
hann þiggur
eða notar
í misjöfn-
um tilgangi.
Ein aðgerð
flokksins er
sú að láta
auglýs-
ingastofu
afpanta auglýsingar í DV. Ekki
verður annað skilið en að það sé
vegna umfjöllunar um Guðlaug
ÞórÞórðarson, einn efnileg-
asta son flokksins sem stígur nú
krappan dans vegna fjárfram-
laga sem hann hefur þegið eða
haft milligöngu um.
n Vinstri-grænir eiga í hinum
mestu vandræðum með að
hemja einstaka frambjóðendur
sína. Einn
harðasti
umhverf-
issinni
landsins er
Kolbrún
Halldórs-
dóttir um-
hverfisráð-
herra sem
barist hefur gegn flestu því sem
tengist stóriðju. Þegar Kol-
brún lýsti andstöðu við áform
um olíuvinnslu á Drekasvæð-
inu fór hrollur um flokkinn. Í
skyndingu var soðin saman
yfirlýsing um að VG væri alls
ekki andsnúinn svarta gullinu.
Stungið var þar með upp í þing-
manninn.
lyngháls 5, 110 reykjavík
Útgáfufélag: Útgáfufélagið Birtíngur ehf.
Stjórnarformaður: hreinn loftsson
framkvæmdaStjóri: elín ragnarsdóttir
ritStjórar:
jón trausti reynisson, jontrausti@dv.is
og reynir traustason, rt@dv.is
fréttaStjórar:
Brynjólfur Þór guðmundsson, brynjolfur@dv.is
og Þórarinn Þórarinsson, toti@dv.is
auglýSingaStjóri:
ásmundur helgason, asi@birtingur.is
dv á netinu: dv.is
aðalnÚmer: 512 7000, ritStjórn: 512 7010,
áSkriftarSími: 512 7080, auglýSingar: 512 70 50.
umbrot: dv. Prentvinnsla: landsprent. dreifing: árvakur.
dv áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
„Þingmenneigaallir
hjálpartæki.“
n Haukur Haraldsson, frambjóðandi
Lýðræðishreyfingarinnar, var stjórnandi Pan-
hópsins og seldi kynlífshjálpartæki á árum áður.
Hann telur þingheim ekki álitilegan markað fyrir
slík viðskipti komist hann þangað. – DV
„Hanngafíkjölfariðgrænt
ljós.“
n Helgi Björns um
lögreglustjórann í Berlín sem gaf
grænt ljós á auglýsingar hans á
leikritinu The Producers eftir Mel
Brooks. Mikið hafði verið kvartað yfir þeim en þar
sást mynd af Hitler með nasistafána í bakgrunni
en í stað hakakross var saltkringla. – Fréttablaðið
„Viðtölumsamannánast
áhverjumdegi.“
n Kristrún Ösp Barkardóttir um samskipti sín
við fótboltahetjuna Dwight Yorke sem leikur með
Sunderland. – DV
„Viðerumöllílostihérna.“
n Yngvi Pétursson, rektor MR, um hræðilegt
slys sem átti sér stað í árlegum gangaslag
skólans. Þar hálsbrotnaði hinn svokallaði hringjari
eða inspector platearum í átökunum. –
Fréttablaðið
„Égveitþaðen
þettaermittsvar.“
n Steinunn Valdís Óskarsdóttir um að hún væri
ekki að svara já eða nei spurningu frá blaðamanni
DV um það hvort hún hefði þegið styrki frá Baugi
eða FL Group. Svar hennar var að hún myndi opna
bókhald sitt ef aðrir gerðu það. – DV
Spillta Ísland
Leiðari
Stjórnmálamennirnir halda ennþá að þeir komist upp með að leyna milljóna styrkjum frá stórfyrirtækjum fyrir al-menningi. Þeir reyna hvað þeir geta að
villa um fyrir kjósendum, svo kjósendur gangi
ekki upplýstir inn í kjörklefann. Það kemur
betur í ljós með hverjum deginum hversu spillt
íslensk stjórnmál hafa verið og eru enn.
DV upplýsti á miðvikudag um þá stjórn-
málamenn sem höfðu þegið allt að fjórar millj-
ónir á laun í styrki frá stórfyrirtækjunum Baugi
og FL Group. Daginn áður höfðu nokkrir þeirra
ýmist forðast að svara í símann eða neitað að
upplýsa um styrkina. Stjórnmálamennirnir
sýna sterkan ásetning um að fela fyrir kjósend-
um mikilvægar upplýsingar um gjafir til þeirra
frá stórfyrirtækjunum sem þeir áttu að beita
aðhaldi fyrir okkar hönd. Þeir samtryggja sig
um að fela krosstengslin milli stjórnmála og
viðskipta. Það er í slíku samfélagi sem spilling
þrífst. En það var samfélagið sem hrundi í októ-
ber á síðasta ári.
Baráttan gegn spillingu er ekki aðeins hug-
sjón. Hún snýst þegar allt kemur til alls um
hagkvæmni og velferð samfélagsins í heild.
Spillingin gagnast hinum fáu, eins og þing-
mönnunum okkar og þeim ríkustu á meðal
okkar, en hún kostar almenning. Hún endar
alltaf á því að seilast í vasa almennings og færa
fé yfir í hendur hinna fáu. Það er ekki bara til-
viljun að einmitt þetta er þróunin á Íslandi.
Á sama tímabili og hinir auðugu hafa dælt
milljónum í vasa stjórnmálamanna hefur hag-
ur hinna ríku vænkast snarlega. Árið 1993
fengu 1% ríkustu fjölskyldurnar á Íslandi 4,2%
af heildartekjunum. Árið 2007 hafði hlutur
hinna fáu aukist í tæp 20%. Árin 2008 og 2009
hefur venjulega fólkið verið markvisst svipt
ævisparnaði sínum til að borga misgjörð-
ir stjórnmála- og bankamanna. Stjórnmála-
mennirnir taka við fé frá stórfyrirtækjum með
annarri hendinni og rukka almenning með
hinni. Þeir sem gerðu allt rétt þurfa að borga
fyrir þá sem gerðu allt rangt.
Smám saman myndast samhengi í sýn okk-
ar á þjóðfélagið sem hrundi. Vafasöm einka-
væðing, leynistyrkir til stjórnmálamanna og
hækkandi lán almennings tengjast í vef spill-
ingar sem myndar orsakasamhengið um hrun
Íslands.
Við vitum ekki enn hversu mikið stórfyr-
irtækin styrktu stjórnmálamennina, hverjir
styrktu þá og hvað peningarnir voru notaðir í.
Þannig vilja stjórnmálamennirnir okkar hafa
það. En þeir verða að skilja, að þeir komast ekki
upp með það.
Eftir að efnahagslífið hrundi skyndilega,
þrátt fyrir ítrekaðar yfirlýsingar stjórnmála-
manna um annað, kom á daginn að hér hafði
verið komið á þjóðfélagi blekkingar. Ráðherrar
stunduðu að afvegaleiða almenning og leyna
upplýsingum, enda reyndist aukið upplýs-
ingaflæði grafa ofan af ítrekuðum misgjörðum
stjórnmálamanna. Stóra kosningamálið í ár
er ekki ESB, ekki fiskveiðistjórnunarkerfið og
ekki virkjanaframkvæmdir. Stóra spurningin í
kosningunum er: Hverjum getum við treyst?
Það verður erfitt að treysta þeim þingmönn-
um og flokkum sem enn halda leyndarhulu
yfir þeim stórfelldu fjárframlögum sem rötuðu
í þeirra vasa. Að gefnu tilefni teljast þeir tor-
tryggilegir.
jón trausti reynisson ritstjóri skrifar. Þeir sem gerðu allt rétt þurfa að borga fyrir þá sem gerðu allt rangt.
bókStafLega
Allir jafnir ... nema sumir
Ég hitti alltaf annað veifið fólk sem
heldur því fram að til séu vondir,
jafnvel illkvittnir stjórnmálamenn –
menn sem einungis þrá að ýta sam-
félagi okkar í ógöngur. Sumir halda
því meira að segja fram að andstæð-
ingar þeirra í pólitík vilji féfletta ungt
fólk og gamalmenni með óhóflegri
skattlagningu. Þessu halda sum-
ir fram þegar þeir heyra minnst á
að kominn sé tími til að skattleggja
hátekjufólk – þá sem stunduðu um
árabil sjálftöku launa og óhóf í allri
umgengni við annað fólk. Svo hitti
ég annað slagið heiðarlegt fólk sem
hefur áttað sig á því að til eru stjórn-
málamenn sem virkilega vilja að
ríkir verði ríkari og fátækir fátækari.
Sem sagt: Ef eitthvað er að marka
fólk má aðallega skipta þjóðinni í
tvo hópa – þá sem vilja jöfnuð og þá
sem vilja ójöfnuð.
Og kannski er þetta allt svona
skelfilega einfalt. Kannski er mað-
ur fylgjandi einni stefnu um leið og
maður er á móti hinni. Maður er
þá á móti þeim sem vilja ójöfnuð
ef maður heimtar jöfnuð. Það virð-
ist allavega liggja fyrir í dag að eftir
18 ára stjórnartíð þeirra sem vilja
ójöfnuð er staðan sú að ójöfnuður
hefur aldrei verið meiri á Íslandi en
hann er í dag. Og svo virðist degin-
um ljósara að flestir séu fylgjandi
jöfnuði eftir að kreppan skall á. En
kreppan sú arna er, öðrum þræði,
bein afleiðing hryllilegrar misskipt-
ingar tekna. Já, kæru landsmenn,
það var að koma fram í samantekt
hagfræðings hjá Háskóla Íslands, að
misskipting tekna varð meiri hér á
landi en í nokkru öðru vestrænu ríki
á árunum 1993 til 2007, það er að
segja í langri stjórnartíð Sjálfstæð-
isflokksins, þess flokks sem boðar
öðrum flokkum fremur ójöfnuð.
Já, kæru vinir, kannski er þetta
allt svona skelfilega einfalt. Kannski
er maður bara á móti einu um leið
og maður er fylgjandi einhverju
öðru.
Sjálfur er ég þannig gerður að ég
ber virðingu fyrir skoðunum fólks
jafnvel þótt þær skoðanir stangist
á við mínar. Ég reyni eftir fremsta
megni að sýna því skilning að sumt
fólk vilji ójöfnuð. Ég vil sýna öllu
fólki jöfnuð þegar kemur að því að
sýna skilning. Ég treysti núverandi
stjórnarflokkum vel til þeirra verka
sem hér þarf að sinna og ég treysti
því að það fólk sem velst til starfans
hafi jöfnuð að leiðarljósi. Jafnframt
treysti ég Sjálfstæðisflokki best allra
flokka til að tryggja hér ójöfnuð.
Að kjósa það er þraut í senn
og þjáning – kæru vinir
því jafnan sjást á Jörðu menn
jafnari en hinir.
kristján hreinsson
skáld skrifar
„Ég vil sýna öllu
fólki jöfnuð þegar
kemur að því að
sýna skilning.“
SkáLdið Skrifar
Svarthöfði