Dagblaðið Vísir - DV - 16.07.2010, Síða 33

föstudagur 16. júlí 2010 viðtal 33
Best líður mér með frúna mér við hægri hönd og hina frúna mér við vinstri hönd,“ segir Ómar Ragnarsson og hlær. Þar á hann fyrst við eiginkonu sína, Helgu
Jóhannsdóttur, og svo flugvélina sína góðu sem
ber einkennisstafina TF-FRU. Ómar hefur ver-
ið landsþekktur í hálfa öld. Hann verður sjötug-
ur á árinu og um leið heldur hann upp á 50 ára
skemmtanaafmæli, sem var í fyrra.
Ómar er með einar níu heimildarmyndir í
gangi sem flestar tengjast náttúruvernd á Íslandi.
Hann hefur lagt allt sitt í kvikmyndagerðina og
vegna þess á hann við mikla fjárhagserfiðleika að
stríða. Vildi hann gjarna að eiginkona hans, sem
hefur reynst honum svo vel á lífsleiðinni, þyrfti
ekki að gjalda þess. Ómar gerir hvað hann getur
til þess að ná endum saman, þau hjónin búa í 70
fermetra íbúð og hann keyrir um á minnsta og
ódýrasta bíl landsins.
Á litríkum ferli sínum hefur Ómar lent í ýms-
um hremmingum þar sem hann hefur oftar en
einu sinni verið heppinn að komast lífs af. Þessi
ótrúlegi fréttahaukur er alltaf með búnaðinn
kláran til að bregðast við þegar eitthvað mark-
vert gerist og segir hann eldgosið í Eyjafjallajökli
bestu landkynningu Íslands fyrr og síðar.
Mennirnir tíu
Fáir ef einhverjir hafa komið víðar við en Ómar
á löngum ferli. Aðspurður telur hann að ómögu-
legt væri að gera heimildarmynd um hann og
ævistarf hans. Ástæðuna segir hann vera að
það væri eins og að gera heimildarmynd um tíu
menn í einu.
„Það er ekki hægt. Af því að þetta er svo lítið
samfélag og lítið til af peningum og þú hefur ekki
efni á því að búa til mynd um tíu menn í einu.
Hver ferill fyrir sig er bara þannig. Ef ég hefði
bara verið sjónvarpsmaður væri hægt að taka
það. En ég hef bara gert svo margt og þetta er svo
flókið. Svo vil ég líka frekar gera heimildarmynd-
ir um aðra en að gerð sé mynd um mig.“
En hverjir eru þessir tíu mismunandi menn
sem Ómar talar um? „Þeir eru til dæmis frétta-
maðurinn, dagskrárgerðar- og kvikmynda-
gerðarmaðurinn, leikarinn, tónskáldið og tón-
listarmaðurinn, ljóða- og textahöfundurinn,
umhverfis- og náttúruverndarmaðurinn, rit-
höfundurinn, stjórnmálamaðurinn og bifreiða-
íþróttamaðurinn,“ en Ómar er fjórfaldur Íslands-
meistari í rallakstri.
AlltAf á hlAupuM
Líkt og fyrr sagði heldur Ómar bæði upp á
skemmtanaafmæli sem og stórafmæli á árinu.
Ómar hefur í 50 ár skemmt Íslendingum um
allt land og er brautryðjandi á ýmsum sviðum.
Hann áætlar að um 2.000 lög og textar séu til eftir
hann. Ómar er einnig frumkvöðull í uppistandi
hér á landi en hann var einn sá allra fyrsti til að
tileinka sér það form.
„Ég var strax kominn með uppistand í göt-
unni bara tíu ára,“ en Ómar ólst upp í Rauðarár-
holti í Reykjavík og þykir honum enn í dag mjög
vænt um það hverfi. „Það var um þúsund manna
byggð og var meira eins og þorp úti á landi en
hverfi í Reykjavík.“ Þótt Ómar hafi snemma ver-
ið byrjaður að skemmta öðru fólki segist hann
sjálfur hafa verið rólegt barn. „Ég var afskaplega
rólegt barn og slóst aldrei við neinn. Ef ég fór í
heimsókn með mömmu þá gat hún bara sett mig
á stól og þar sat ég sáttur. Ég var nú samt uppá-
tækjasamur og þeir sem þekktu mig þá sáu mig
ekki nema hlaupandi og síðar hjólandi.“
Sérkennilegur rAuðhAuS
Ómar var aðeins 18 ára þegar hann sló í gegn
og strax ári síðar hafði hann skemmt um allt
land. „Ég var orðinn þjóðþekktur í fjórða bekk,“
segir Ómar en hann var þá í Menntaskólanum
í Reykjavík. „Sumarið 1959 fór ég um allt land
og skemmti á öllum héraðsmótum sjálfstæðis-
manna. Ég var þegar búinn að skemmta um alla
Reykjavík. Ég hóf ferilinn á áramótum 1958-59
og landið var klárað upp í september.“ Það var
hægara sagt en gert að ferðast hringinn í kring-
um landið á þeim tíma enda hvorki samgöngur
né fararkostir í líkingu við það sem þekkist í dag.
Ómar segir ferska nálgun sína og stíl hafa gert
það að verkum að hann sló í gegn. „Þetta var al-
gjörlega nýr stíll. Ég var fyrsti skemmtikraftur-
inn sem samdi allt sitt efni sjálfur og var sá fyrsti
sem var með blöndu af uppistandi, eftirhermum
og gamanvísum. Þeir sem á undan komu sungu
gamanvísur og hermdu eftir en enginn var með
þetta þrennt. Ég notaði líka nýjustu rokklögin,
vinsælustu lögin og fór út úr því lagavali sem
hafði verið þá.“
Ómar tók líka pólitíkina fyrir strax í upphafi.
„Mitt fyrsta prógramm var með mjög eitruðum
pillubrag og hét Bjargráðin. Ég get sungið það
enn í dag bara með því að breyta nöfnum. Það er
allt eins og var þá.“
Að mati Ómars var það mest þörfin fyrir eitt-
hvað nýtt sem kom honum á framfæri. „Danska
revíuhefðin var að deyja út og það þurfti ein-
hverja nýjung. Ég kom með hana. Ég var líka svo
ungur miðað við alla aðra sem voru í þessu. Bara
18 ára, sérkennilegur, burstaklipptur rauðhaus.“
enginn oftAr uM lAndið
Þar með var Ómar kominn á fullt í skemmtana-
bransanum og næstu tíu árin var hann alfarið í
þeim geira. „Jafnvel þótt ég hafi farið í lagadeild-
ina í Háskólanum þá kláraði ég hana aldrei. Ég
var kominn á fullt strax í að leika og skrifa texta.
Líka fyrir aðra.“
Ómar segir að hann, ásamt Ragnari Bjarna-
syni, hafi breytt skemmtanahefð á Íslandi með
Sumargleðinni sálugu. „Við breyttum héraðs-
mótahefðinni úr því sem hún hafði verið í Sum-
argleðina. Eða í héraðsmót án stjórnmála-
manna.“
Ómar hefur ferðast um land allt til að
skemmta í hálfa öld en í 14 ár um landið með
skipulögðum hætti á héraðsmótum og í Sumar-
gleðinni. „Þegar því lauk hafði ég farið 22 slíka
túra um landið. Bætti svo við einum árið 1994 en
hann var á öðrum forsendum. Ég held að eng-
inn annar hafi farið jafnoft um landið skipulega
á svona stórskemmtunum.
Sumargleðin hélt sennilega á bilinu 5-600
skemmtanir sem voru allur pakkinn og líka
dansleikur. Vissulega hefur Bubbi Morthens
ferðast mikið um landið en það eru annars konar
skemmtanir. Það eru tónleikar en ekki allur þessi
pakki sem Sumargleðin var. Kabarett og ball.“
Sumargleðin stóð allt til ársins 1986 en Ómar
segir að breyttar þjóðfélagsaðstæður hafi orð-
ið hennar banabiti. „Aðallega voru það bættar
samgöngur og myndbandabyltingin. Fólk var
líka farið að fara mikið til sólarlanda.“
trúlofuð eftir Mánuð
Það var líka á þessum árum sem Ómar kynnt-
ist ástinni í lífi sínu, Helgu Jóhannsdóttur. „Ég
kynntist konunni minni 14. febrúar 1961. Við
trúlofuðumst 14. mars 1961.“ Aðeins mánuði eft-
ir að Ómar og Helga höfðu kynnst voru þau trú-
lofuð og gengu þau svo í það heilaga stuttu síðar.
„Við héldum upp á 14. febrúar áratugum saman
án þess að vita að það væri Valentínusardagur-
inn. Þannig að við vorum langt á undan öllum
með þetta,“ segir hann og hlær.
„Við giftum okkur í kyrrþey árið 1961 en árið
2007, þegar góðærisbólan var sem stærst, var at-
hugað hvort við vildum vera í brúðkaupsþætti
á Skjá einum. Þar áttum við að segja frá brúð-
kaupinu okkar en þegar það kom í ljós að það
hefði ekki verið nein veisla, neinar gjafir og eng-
ir skemmtikraftar var það auðvitað ekki nógu
merkilegt. Einhver sagði mér nú að flest ef ekki
öll þau hjón sem voru gefin saman í þáttunum
séu í dag skilin. En við erum enn þá saman eft-
ir 49 ár.“
Ómar og Helga eiga sjö börn. „21. barnabarn-
ið er á leiðinni. Þetta var og er konan í mínu lífi.
Ég er afskaplega þakklátur fyrir að hafa kynnst
henni.“
Óvænt í fréttir
Mikil tímamót urðu á starfsferli Ómars árið 1969
þó svo að hann hafi haldið áfram að skemmta
og geri enn. Þá gerðist hann óvænt íþróttafrétta-
maður á RÚV og kom það mörgum spánskt fyrir
sjónir. „Þá veiktist Sigurður Sigurðsson, íþrótta-
fréttamaður Sjónvarpsins, og það fannst eng-
inn sem gat hlaupið strax í starfið. Fréttastjór-
inn sem var presturinn minn þekkti mig vel og
réð mig. Það fannst mörgum fáránlegt en hann
sagði: „Fyrst hann getur spunnið upp úr sér heilu
íþróttalýsingarnar með því að herma eftir Sigurði
Sigurðssyni og hefur ekki neitt fyrir framan sig þá
hlýtur maðurinn að geta gert það þegar hann sér
leikinn í alvörunni.“
Ekki leið á löngu þar til Ómar var farinn að
vinna í fréttum líka. „Ég var íþróttafréttamaður í
sex ár en ég var ekki búinn að vera þar í nema eitt
ár þegar ég var tekinn yfir í fréttir líka. Ég gerði
svo fyrsta prógrammið mitt fyrir Sjónvarpið 1971
og síðan þá hefur hvert rekið annað.“
Frá þeim tíma var Ómar einn af mest áber-
andi fjölmiðlamönnum landsins. Hann hefur á
löngum ferli fjallað um allt milli himins og jarð-
ar. Ómar var til dæmis frægur fyrir þætti sína
Stiklur þar sem hann hafði upp á einstökum Ís-
lendingum eins og til dæmis Gísla á Uppsölum.
En Ómar hefur verið mjög áberandi í kringum
náttúruhamfarir þar sem flugmannsgeta hans,
landafræðiþekking, vilji og þolinmæði hafa skil-
að honum einstöku myndefni sem er ekki á færi
hvers sem er að ná.
Þrátt fyrir að Ómar hafi ekki verið í föstu starfi
í fjölmiðlum í nokkur ár skaut hann heldur betur
upp kollinum í kringum eldgosin á Fimmvörðu-
hálsi og svo eldgosið í Eyjafjallajökli þar sem
hann hefur náð bæði ótrúlegum myndskeiðum
og ljósmyndum. Ómar náði ekki bara myndefni
Fórnar
fyrir
landið
ómar ragnarsson verður sjötugur á árinu og fagnar um leið 50 ára skemmt-
anaafmæli. Hann ætlar að tileinka árið skemmtikraftinum en ýta til hliðar „hinum
vitleysingunum“ en hann segir starfsferil sinn spanna tíu mismunandi menn. Ómar
er með einar átta heimildarmyndir í vinnslu tengdar náttúrunni og hefur vegna
þeirra steypt sér í miklar skuldir. Verst þykir honum að leggja þær byrðar á eigin-
konu sína til 49 ára. Þessi ótrúlegi fréttahaukur sagði ásgeiri Jónssyni sögu sína og
frá nokkrum af þeim skiptum sem hann hefur lent í lífsháska á löngum ferli.
ÓMAr rAgnArSSon
Hefur lagt allt í sölurnar
fyrir gerð heimildarmynda
sem nánast allar snúast um
náttúru Íslands og þau spjöll
sem verið er að vinna á henni.
Mynd hörður SveinSSon
framhald á
næstu sÍðu
21. barnabarnið er á leiðinni. Þetta
var og er konan í mínu
lífi. Ég er afskaplega
þakklátur fyrir að hafa
kynnst henni.
kærkoMinn Styrkur Jóhannes
Jónsson afhendir Ómari styrk úr
Pokasjóði sem muna hjálpa honum að
klára mynd um Gjástykki og Leirhnjúk.
Mynd rÓbert reyniSSon