Dagblaðið Vísir - DV - 04.04.2012, Síða 26

F
ramfærsluhlutfall hér á
landi hefur farið hækkandi
frá hruni. Það er í fyrsta sinn
frá því árið 1993 að þetta
hlutfall hækkar en það hefur
farið nær stöðugt niður á við síð-
ustu áratugi með örfáum undan-
tekningum.
Framfærsluhlutfall er mæli-
kvarði á hversu marga einstaklinga
á vinnualdri þarf til þess að sjá fyrir
þeim aldurshópum sem ekki eru á
vinnumarkaði. Hlutfallið hefur far-
ið úr 48,1 upp í 49,7 á síðasta ári. Í
útreikningunum sem hér er stuðst
við er reiknað með því að fólk á
vinnualdri sé 15–65 ára. Ekki hefur
verið mikil hækkun á þessu hlut-
falli síðan á sjöunda áratug síðustu
aldar.
Sama þróun í Evrópu
Sams konar þróun á sér stað í
ríkjum Evrópusambandsins. Hún
er samt sem áður ekki jafn afger-
andi og hún virðist vera á Íslandi.
Ekki eru staðfestar tölur um fram-
færsluhlutfall innan Evrópusam-
bandsins á síðasta ári og er því enn
ekki ljóst hvort þróunin hafi haldið
áfram þar líkt og hún hefur gert hér
á landi.
Ekki er sama þróun hjá öllum
Norðurlöndunum þegar kemur
að breytingum á framfærsluhlut-
falli. Danir hafa til dæmis barist
við hækkandi framfærsluhlutfall
síðan í byrjun tíunda áratugar síð-
ustu aldar á meðan að Norðmenn
hafa lítillega þurft að takast á við
hækkandi hlutfall á milli áranna
2009 og 2010. Staðan í Svíþjóð er
miklu nær því að vera sú sama og
á Íslandi.
Eldumst hægt og þétt
Íslenska þjóðin er að eldast jafnt og
þétt og hefur miðgildi aldurs á Ís-
landi ekki verið jafn hátt í nokkra
áratugi. Á sama tíma fækkar ungu
fólki sem hlutfalli af Íslendingum
umtalsvert og er hlutfall fólks undir
tvítugu komið niður í ríflega 28 pró-
sent. Þetta er nákvæmlega sama og
á sér stað í Evrópu.
Miðgildi aldurs innan Evrópu-
sambandsins er hins vegar talsvert
hærra en á Íslandi. Miðgildi aldurs
þar er 40,9 ára en á Íslandi 34,8. Ís-
lendingar eru því yngri en aðrar
Evrópuþjóðir að jafnaði. Miðgildi
er sú tala sem lendir í miðjunni
þegar öllum einstaklingum er rað-
að frá þeim yngsta til þess elsta. Til-
gangurinn er að gefa mynd af með-
almanninum og er oft notað frekar
en meðaltal þar sem óvenju háar
eða lágar tölur geta haft áhrif á út-
komuna.
Mikið dró úr fæðingum hér á
landi á síðasta ári og hafa ekki færri
börn fæðst á Íslandi frá árinu 2006
þegar 4.415 börn fæddust. Ef sú
þróun heldur áfram gæti það haft
áhrif á framfærsluhlutfallið. Það er
hins vegar erfitt að spá fyrir um ná-
kvæmlega hvernig þróunin verður
en mannfjöldaspá gerir ráð fyrir
fólksfjölgun hér á landi næstu ár.
26 Fréttir 4.–10. apríl 2012 Páskablað
FramFærslu-
hlutFall
Íslendinga
hækkar
Erum að eldast
Íslendingar eru að
eldast jafnt og þétt
en eru þrátt fyrir það
yngri en almennt
gengur og gerist innan
Evrópusambandsins.
n Hefur hækkað stöðugt frá hruni í fyrsta sinn í áraraðir
Hrunið ákveðinn vendipunktur
n Segja má að hrunið sem varð haustið 2008 og kreppan sem reið yfir heiminn sama
ár hafi verið eins konar vendipunktur þegar kemur að framfærsluhlutfalli. Á Íslandi fór
hlutfallið að hækka í fyrsta sinn síðan á fyrrihluta tíunda áratugar síðustu aldar árið eftir
hrun. Sama átti sér stað í Evrópu og á hinum Norðurlöndunum, að Danmörku undan-
skilinni. Hækkandi framfærsluhlutfall þýðir að fleiri einstaklinga á vinnufærum aldri þarf
til að halda uppi þeim sem ekki eru á skilgreindum vinnufærum aldri.
Aðalsteinn Kjartansson
blaðamaður skrifar adalsteinn@dv.is
1960 1970 1980 1990 2000 2010
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90Þróun framfærsluhlutfalls frá árinu 1960
Borgin
hreinsuð
um páskana
Gera má ráð fyrir því að borgar-
starfsmenn vinni að hreinsun
gatna í Reykjavík út aprílmánuð.
Hreinsunin er hafin og eru notuð
til þess kröftug hreinsitæki, að
því er segir í tilkynningu vegna
hreinsunarinnar frá Reykjavíkur-
borg. „Við höfum þurft að tæma
bílana þrisvar sinnum oftar en
áður á sama svæði,“ segir Lárus
Kristinn Jónsson, framkvæmda-
stjóri Hreinsitækni sem annast
hreinsun fyrir borgina, í tilkynn-
ingunni. Hann segir mikinn sand
og drullu vera á götum og gang-
stígum. Fram að páskum verður
lögð áhersla á hreinsun göngu-
og hjólastíga þar sem starfs-
menn borgarinnar búast við að
fólk stundi hjólreiðar og útivist
í páskafríinu. Þá eru páskarnir
einnig notaðir til að hreinsa skóla-
lóðir.
Vís hagnaðist
um rúmar 400
milljónir króna
Vátryggingafélag Íslands (VÍS)
skilaði 408 milljóna króna hagnaði
af rekstri eftir skatta á síðasta ári.
Langstærstur hluti hagnaðarins er
tilkominn vegna fjárfestingastarf-
semi félagsins en sú starfsemi
skilaði 524 milljóna króna hagnaði
fyrir skatta. Hagnaður af vátrygg-
ingastarfsemi fyrir skatta var hins
vegar 95 milljónir króna. Þetta er
viðsnúningur frá árinu 2010 en þá
skilaði rekstur á fjárfestingastarf-
semi 506 milljóna króna tapi fyrir
skatta en 819 milljóna króna hagn-
aður var af vátryggingastarfsemi
fyrir skatta. Sigrún Ragna Ólafs-
dóttir, forstjóri VÍS, segir afkomu
ársins undir væntingum í tilkynn-
ingu. Hún segir félagið takast á við
alþjóðlegar endurtryggingar á
sviði náttúruhamfara og að síðasta
ár hafi verið sérstaklega erfitt þar
sem stórir jarðskjálftar og flóð
voru víða um heim.