Dagblaðið Vísir - DV - 09.11.2012, Side 29

Viðtal 29Helgarblað 9.–11. nóvember 2012
og leika sér. Á sumrin kom hann heim
til þess að vinna og safna sér fé og að
námi loknu stofnaði hann eigið fyrir­
tæki, Ávöxtun.
Allt í einu stendur hann upp og fer
fram. Skömmu síðar kemur hann aft­
ur inn í stofu með marokkóskt kaffi
í silfurkatli og heimagert konfekt á
silfurfati, gengur á milli okkar gestanna
og býður okkur dreitil og mola. Þar
sem hann stendur fyrir framan okk­
ur reynir hann að útskýra Ávöxtunar­
málið með einföldum hætti – hvað
hann var að gera og hvernig hann féll
og endaði í fangelsi.
Fyrst segir hann frá því að í gegnum
fyrirtækið Ávöxtun hafi hann stundað
verðbréfaviðskipti, verslað með verð­
bréf, spariskírteini ríkissjóðs og fast­
eignaverðbréf, auk þess sem þeir hafi
verið fyrstir til þess að kaupa Euro­ og
Visa­sneplana. Seinna hafi þeir far­
ið að kaupa fyrirtæki, yfirtaka skuldir,
vinna fyrirtækin upp og selja þau aft­
ur. En þá hljóp snurða á þráðinn seg­
ir Ármann: „Á síðustu árunum sem
Ávöxtun starfaði lokuðu bankarnir fyr­
ir fyrirgreiðslur til fyrirtækja sem við
áttum og þrengdu að okkur. Við vor­
um atvinnurekendur með allt að 300
manns í vinnu og í stað þess að bank­
arnir keyptu viðskiptaskuldirnar eins
og áður til þess að halda fjárstreyminu
gangandi þá fórum við að kaupa við­
skiptaskuldir þessara fyrirtækja í gegn­
um Ávöxtun. Við ætluðum okkur
aldrei að fara þessa leið en neyddumst
til þess svo hægt væri að halda þeim
gangandi.“
Skjöldur fyrir óréttlætið
Svona gekk þetta fyrir sig þar til
stjórnarformaður Ávöxtunar neitaði
að taka frekari þátt í þessu og yfirgaf
fyrirtækið með þeim orðum að þessi
gjörningur stæðist ekki lög. Ármann
segir að þá hafi þeir sem eftir stóðu
reynt að finna aðrar leiðir. „En þegar
eitthvað hefur farið úrskeiðis tekur
það alltaf einhvern tíma að snúa blað­
inu við og fara að vinna aftur á réttum
forsendum.
Þetta var kallað fjárdráttur en við
litum svo á að við værum bara að
kaupa kröfur. Stundum greiddum við
fyrirfram fyrir viðskiptakröfurnar. Fyrir
þetta vorum við dæmdir.
Nokkrum árum síðar þóttu þetta
eðlilegir viðskiptahættir, nema hvað
við vorum eins og stuttbuxnadrengir
miðað við það sem síðar kom. En á
þessum tíma var viðskiptalífið í fjötr­
um,“ segir Ármann og bætir því við að
við myndum eflaust fara að hlæja ef
við fengjum tækifæri til þess að hverfa
aftur til níunda áratugarins og sjá
haftasamfélagið sem hér var við lýði.
Eftir dvölina í Bretlandi hafi hann
ekki séð aðra kosti í stöðunni en að
reyna að bylta stöðnuðu fjármála­
kerfi með því að taka upp annars
konar viðskiptahætti en hér tíðkuð­
ust þá. Fyrir vikið hafi hann þurft að
þola árásir manna sem stóðu vörð um
kerfið og kærðu sig ekkert um neinar
breytingar. „Það var svo hagstætt að
halda kerfinu eins og það var. Seðla­
bankanum var stýrt eftir hentisemi
stjórnmálamanna og lítill hópur
græddi mikið. Þegar menn lifa í svona
óraunverulegum heimi þá hata þeir
þá sem koma inn á markaðinn með
nýjungar og reyna að gera það sem er
rétt að gera.“
Hann sest aftur í sætið og segist
ætla að segja okkur svolítið merki­
legt. „Svo þegar Ávöxtun hrundi þá
gátu þeir skýlt sér á bak við það og sagt
að svona hafi nú farið fyrir þeim sem
ætluðu sér að breyta kerfinu. Þannig
að þið sjáið að þetta Ávöxtunardæmi
var margfalt dýpra en margir gera sér
grein fyrir. Ég sé það best í dag að það
átti alltaf að knésetja fyrirtækið.“
Blæddi hratt út
Þótt Ármann segist ekki bitur eða sár
vegna þess sem gerðist þá talar hann
engu að síður um hrun Ávöxtunar sem
hryðjuverkaárás og er sannfærður um
að henni hafi verið stýrt úr Seðlabank­
anum, í gegnum bankaeftirlitið og Al­
þýðubandalagið. Hann segir að fyrir­
tækið hafi farið á hliðina eftir að það
var til umfjöllunar í fjölmiðlum heila
helgi og að þar hafi núverandi forseti
íslenska lýðveldisins, Ólafur Ragnar
Grímsson, verið áberandi. „Í kjölfarið
misstu viðskiptavinir okkar traust á
fyrirtækinu og á mánudagsmorgni
mættu þeir í hrönnum til að taka fjár­
muni sína út. Það var gert áhlaup á
fyrir tækið og klippt á viðskiptakeðj­
una. Eftir fyrsta daginn blæddi fyrir­
tækinu hratt út, tveimur mánuðum
„Ég ákvað
að gefa aldrei
neinum tækifæri
til þess að sjá mig
niðurlútan