Dagblaðið Vísir - DV - 24.01.2014, Blaðsíða 26
26 Umræða
Ógreidd atkvæði Umsjón: Henry Þór Baldursson
Helgarblað 24.–27. janúar 2014
H
ver eru kjör eldri borgara
í dag? Eru þau eitthvað til
þess að hrópa húrra fyrir?
Nei, svo sannarlega ekki.
Kjörin eru smánarleg. Ein-
hleypur ellilífeyrisþegi fær 180 þús.
kr. á mánuði eftir skatt frá almanna-
tryggingum og eldri borgari, sem er
í hjónabandi eða í sambúð, fær 162
þús. kr. á mánuði eftir skatt frá al-
mannatryggingum, miðað við að
eingöngu sé um að ræða tekjur frá
Tryggingastofnun (Skv. reiknivél TR
15. jan. 2014).
Það er ekki unnt að lifa mannsæm-
andi lífi af þessum lágu fjárhæðum.
Af þessum lífeyri þarf að greiða hús-
næðiskostnað, sem hefur aukist
mikið. Leiga fyrir litla íbúð er kom-
in í 120–130 þús. kr. á mánuði. Þegar
hún hefur verið greidd er lítið eftir
fyrir mat, klæðum, síma, lyfjakostn-
aði, lækniskostnaði og öllum öðrum
kostnaði. Það er ókleift að kaupa og
reka bíl af þessum lága lífeyri.
Lyfjakostnaður hefur aukist mikið
og er nú rukkað fyrir lyf, sem áður
voru frí svo sem sykursýkislyf og
snara þarf út svo háum fjárhæðum
fyrir lyfjum áður en niðurgreiðsla
tekur gildi, að erfitt er fyrir marga
aldraða og öryrkja að kljúfa það.
Greiðslur úr lífeyrissjóði
gerðar „upptækar“
Þeir, sem fá eitthvað úr lífeyrissjóði,
eru margir hverjir ekkert betur sett-
ir en hinir, sem aldrei hafa greitt í líf-
eyrissjóð. Eldri borgari, sem fær 70
þús. kr. á mánuði úr lífeyrissjóði, sæt-
ir 70 þús. kr. skerðingu á mánuði hjá
almannatryggingum og fær því ekk-
ert meira í heildarlífeyri en sá, sem
aldrei hefur greitt í lífeyrissjóð. Þetta
er eins og eignaupptaka. Það er eins
og ríkið sé að hrifsa til sín allan lífeyri
eldri borgarans, þ.e. lífeyri, sem hann
hefur safnað alla starfsævi sína.
Menn spyrja: Er þetta löglegt?
Stenst þetta stjórnarskrána? Er þetta
ekki hrein og klár eignaupptaka?
Fróðlegt væri að láta reyna á það fyr-
ir dómstólum. En ríkisvaldið ætti
að sjá sóma sinn í því að leiðrétta
þetta ranglæti. Það þarf að afnema
þessar skerðingar, þannig að eftir-
launamenn haldi þeim lífeyri, sem
þeir hafa lagt fyrir meðan þeir voru
starfandi. Það var meiningin, þegar
lífeyris sjóðirnir voru stofnaðir.
Til samræmis við neyslukönnun
Hvað þarf eldri borgari mikið sér
til framfærslu til þess að geta lif-
að sómasamlegu lífi? Hagstof-
an hefur ekki kannað framfærslu-
þörf aldraðra. En hún hefur kannað
neyslukostnað, meðaltalsneyslu og
birtir árlega í desembermánuði
niðurstöðu þeirrar könnunar.
Samkvæmt síðustu neyslukönnun
Hagstofunnar er meðaltalsneysla
einhleypinga í landinu 320 þús. kr.
á mánuði (Leiðrétt fyrir hækkun
neysluverðs frá því könnunin var
gerð). Inni í þeirri tölu eru engir
skattar og heldur ekki afborganir
og vextir eða fjárfesting. Ýmsa fleiri
liði vantar. Ég tel, að þessi könnun
eigi við eldri borgara eins og aðra í
þjóðfélaginu. Sumir liðir eru meira
að segja lægri í þessari könnun en
nemur meðaltalsútgjöldum eldri
borgara til þeirra. Það á t.d. við um
lyfjakostnað og lækniskostnað. Mið-
að við neyslukönnun Hagstofunn-
ar vantar einhleypan ellilífeyrisþega
140 þús. kr. á mánuði í lífeyri frá al-
mannatryggingum en lífeyrir ein-
hleypra ellilífeyrisþega frá TR er nú
180 þús. á mánuði eftir skatt. Hér er
um sambærilegar tölur að ræða, þar
eð engir skattar eru inni í tölunum.
Félag eldri borgara í Reykjavík
hefur samþykkt, að við ákvörðun líf-
eyris frá almannatryggingum eigi
að miða við neyslukönnun Hag-
stofunnar. Við leiðréttingu lífeyr-
is aldraðra frá TR til samræmis við
neyslukönnun Hagstofunnar mætti
áfangaskipta leiðréttingunni, t.d.
í 2–3 áfanga. En hefja verður leið-
réttingarferilinn strax. Það þarf að
leiðrétta lífeyri aldraðra og öryrkja
strax myndarlega á þessu ári og síð-
an halda því áfram næstu 2 árin þar
til neyslukönnun Hagstofunnar er
náð. n
Lífeyrir aldraðra frá TR dugar ekki
Björgvin Guðmundsson
form. kjaranefndar Félags eldri borgara
Aðsent
Í
samfélaginu eru öfl sem vilja kné-
setja íslensku fjallkonuna. Land-
ráðasinnar sem vilja færa fullveldi
Íslands frá Davíð Oddssyni og til
Brüssel. Samtökin „Já Ísland“ hafa
lengi haft horn í síðu Davíðs og vilja
að evrópskir bjúrókratar fari með
völd hér á Íslandi, banni túrmerik og
neyði alla í þrælkunarbúðir evrópska
hersins í Sviss.
Svarthöfði kann ekki að meta það.
Allar götur frá því að Ísland fékk
sjálfstæði árið 1944 hefur leiðin leg-
ið að því að Ísland kjósi sér kóng. Það
er augljóst og það sjá allir, hér þarf eig-
inlegan landsföður. Við áttum okkur
einn slíkan.
Svarthöfði mun alltaf minnast
svarta október með miklum trega.
Dagsins sem valdarán var framið á Ís-
landi. Kónginum var steypt af stóli eftir
að Já-sinnar sviðsettu svokallað „hrun“.
Það tókst með prýði – bjúrókratarnir í
Brüssel hafa aldrei verið eins vinsælir
og þeir voru eftir að hin myrku niður-
rifsöfl náðu hér völdum.
Konungurinn gerði það sem þurfti
til að tryggja hér farsæld, sem hann
tryggði um stund. Hann einkavæddi
bankana og kom þeim í hendur aðila
sem hann treysti. Hvað ætti hann
annað að gera? Láta ókunnuga
fá þá?
Hann kom kvótakerfinu á
til að skapa hér rótgróna stétt
velviljaðra auðmanna. Hvern-
ig annars eiga störf að skapast og
nýsköpun að verða hér?
Hann efldi fræðasamfélag-
ið með skipan æviráðins pró-
fessors sem er óháður ríkis-
valdinu. Hvernig annars ætti
að fræða almenning um mikilvægi
samstöðu, festu og samkvæmni
í stjórnskipulaginu?
Hann formfesti enn
fremur réttlætið, sem
fyrir skipan réttu
dómaranna hafði
einungis verið óljós
og mótsagnarkennd
hugmynd í huga
hverflynds múgsins.
En þetta var
fyrir hinar
myrku ald-
ir. Eftir
hið þjóð-
þekkta
pönnu-
valdarán
– sem var
miðstýrt
í höfuð-
stöðvum Samspillingarinnar í Brüssel
– varð sundrung í þjóðfélaginu; átök,
hviklyndi og heimska ráða nú ríkj-
um. Hatrið vessar um æðar internets-
ins, sérstaklega í garð velviljaðs lands-
föðurins, sem einungis vill þjóna
ættbræðrum sínum; sonum og dætr-
um þessa lands elds og ísa.
Íslenska sauðkindin ráfar nú
helköld um hálendið, í samstöðuleysi
og í skugga sinnuleysis Evrópusam-
bandsins. Hættið að röfla um þjóðar-
atkvæðisgreiðslu um ESB. Vill ekki
einhver hugsa um börnin? Sýnum
samstöðu! n
Svarthöfði
Lengi lifi konungurinn! „Konungurinn gerði það sem þurfti til
að tryggja hér farsæld.
Mest lesið
á DV.is
Vinsælast á fimmtudaginn
1 „Sonur okkar dáinn í her-bergi í Reykjavík meðan
aðrir njóta jólamáltíðarinnar“
Arnar Óli Bjarnason fannst látin á heimili
sínu 30. desember, sex dögum eftir að
hann lést. Faðir Arnars greinir frá því í
minningargrein í Morgunblaðinu að fjöl-
skyldan hafi mætt miklu mótlæti þegar
óskað var eftir því að leitað væri að
Arnari. Hann gagnrýnir reglur lögreglu
um eftirlýsingar.
20.037 hafa lesið
2 Lögmannsstofa tekur veð í húsi Kára
Lögmannsstofan Lex hefur tekið veð
í húsi Kára Stefánssonar út af tveggja
milljóna króna reikningi vegna lög-
mannsstarfa Lex fyrir Kára.
Kári neitar að greiða reikninginn að sögn
Viðskiptablaðsins.
13.508 hafa lesið
3 Prestur skákaði BjörkHalldór Gunnarsson, kenndur við
Holt, hefur keypt jörðina Holt í Rangár-
vallasýslu í gegnum einkahlutafélagið
Víkurdranga ehf. Halldór staðfestir að
Björk Guðmundsdóttir tónlistarkona
hafi einnig boðið í jörðina en tilboði
hennar var hafnað.
10.912 hafa lesið
4 „Þú myrtir barnið mitt“22 ára Svíi, Kristoffer Johansson,
var í gær dæmdur í 14 ára fangelsi fyrir
að myrða og búta niður fyrrverandi
kærustu sína, Vatchareeya Bangsuans.
Harmur móður hennar er mikill og
hún treystir sér ekki til að búa lengur í
Svíþjóð.
9.911 hafa lesið