Dagblaðið Vísir - DV - 25.05.2012, Blaðsíða 19

minnst breyting hljótist af,“ bætir
hann við.
Kraftaverk að dóttirin er á lífi
Sigríður Hanna litla dafnar vel og
er að sögn Gísla afar lík móður
sinni. „Hún hefur að minnsta kosti
fengið lífsviljann frá móður sinni
því það er kraftaverk að hún sé á
lífi.
Hún þurfti að hafa fyrir því að
vaxa og dafna og er baráttubarn.
Ég finn það á mér að í henni býr
eitthvað stórkostlegt úr lífsneista
Hönnu minnar og ég finn ótrúlega
gleði í því að fylgjast með henni og
hversu vel henni gengur þrátt fyrir
erfiða byrjun.“
Erfitt að elska
Gísli segir lífið smátt og smátt falla
í skorður. Erfiðast finnst honum að
finna enn allar þær sterku tilfinn-
ingar sem hann hefur ávallt bor-
ið til eiginkonu sinnar en finna á
sama tíma að hún er ekki enn í lífi
hans.
„Það er mjög skrýtin tilfinn-
ing og á margan hátt erfiðasta til-
finningin að glíma við í sorgarferl-
inu. Ég elskaði hana svo mikið og
ég geri það enn. Það er svo ótrú-
lega mikill söknuður sem ég finn
fyrir og mér finnst oft ósanngjarnt
að elska Hönnu svona mikið þegar
hún er ekki hér til að njóta og efa
það sama á móti. En á sama tíma
er ég þakklátur fyrir að hafa þó átt
ást hennar og líf með henni. Það
var minn mesti lífssigur. “
Hversdagsleikinn er heilandi
Gísli tók meðvitaða ákvörð-
un um að fara snemma út í lífið.
Ábyrgðar tilfinning hans er mik-
il og hann segist drifinn áfram af
henni. Hann skuldi Hönnu Lilju að
standa sig vel.
„Miðað við það sem hefur hent
okkur í lífinu þá gengur okkur
mjög vel. Lífið er einhvern veginn
smátt og smátt að setjast. Ég ákvað
snemma að fara út í lífið, því mér
fannst ég skulda Hönnu minni að
standa mig sem best. Núna finnst
mér ég geta sinnt mörgu sem ég
taldi óhugsandi áður. Ég er til
dæmis farinn að vinna aftur en á
tímabili þá fannst mér ég mig ekki
geta hrært. Í sorginni þá eru það
litlu hlutirnir sem eru heilandi.
Hversdagsleikinn. Því betur sem
maður tekst á við hversdagsleik-
ann því meiri heilun er í því.“ n
B
jarney Harðardóttir, for-
maður styrktarfélagsins
Lífs, tekur á móti blaða-
manni og ljósmyndara í
anddyri kvennadeildar
Landspítalans.
Styrktarfélagið var stofnað af
starfsmönnum kvennadeildar og
konum sem hafa dvalist á kvenna-
deild. „Ljósmæður og hjúkrunarkon-
ur ákváðu að bregðast við í stað þess
að sætta sig við það að aðbúnaðar og
aðstaða kvenna hefur verið ábóta-
vant áratugum saman.
Í dag eru allir ákveðnir í því að
breyta því sem þarf að breyta og
karlar og konur vinna saman að því
markmiði. Það er körlum í hag að
breyta til betri vegar. Þeir hafa horft á
konur sínar dveljast hér við misgóð-
ar aðstæður sem feður eða aðstand-
endur þegar þær veikjast alvarlega.“
Bjarney fer með blaðamann í leið-
angur um kvennadeildina. Í þeim
leiðangri fær blaðamaður að sjá góð-
an árangur af starfi styrktarfélags-
ins á sængurkvennagangi og líka
það sem þarf að færa til betri vegar á
kvenlækningadeild þar sem sex, oft
mikið veikar konur, dvelja saman og
nota lítið baðherbergi í sameiningu.
Í dag er hlustað á þessar konur
Þegar Hanna Lilja átti von á frum-
burði þeirra Gísla fékk hún með-
göngueitrun og var lögð inn mán-
uði áður en hún var sett. Mánuður er
langur tími á meðgöngu frumbyrju
og Hanna Lilja sá strax að aðbúnað-
inum var mjög ábótavant. Hún fór
strax að skrá hjá sér og skrifa bréf um
hvað betur mætti fara. „Bæði starfs-
menn og þeir sem hafa dvalist hér
starfa að því að bæta þessa einingu
með reynslu að baki sér og í dag er
hlustað á þessar konur. Ég trúi því að
minnsta kosti,“ segir Bjarney.
Brýn verkefni í pattstöðu
„Næstu verkefni okkar eru brýn. Við
þurfum að fara í miklar breytingar
á kvenlækningadeild. En því miður
eru þessi verkefni í ákveðinni patt-
stöðu,“ útskýrir Bjarney. „Það hafa
ekki enn verið teknar ákvarðanir um
það hvernig kvennadeildin á að fun-
kera í heildarskipulagi spítalans.“
Hér hafa konur dáið
Á kvenlækningadeild eru flest her-
bergin tóm. Það er vegna þess að
á þeim tíma sem blaðamaður er í
heimsókn eru þær konur sem þarna
dvelja í uppskurði. Hrund Magnús-
dóttir deildarstjóri kemur aðvífandi
og segir frá því að aðgerðirnar séu af
ýmsum tegundum.
Helstu aðgerðir á deildinni séu
keiluskurðir, kviðspeglanir, kvið-
skurðir, legnám, aðgerðir vegna
blöðru- og endaþarmssigs, fóstur-
eyðingar og útsköf. Einnig fleyg-
skurðir á brjóstum, brottnám brjósta
og uppbyggingar á brjóstum.
Hrund leiðir okkur inn í eitt her-
bergjanna. Þar eru sex rúm og pínu-
lítið baðherbergi. Hrund útskýr-
ir fyrir blaðamanni að eftir nokkrar
stundir verði sex konur í herberginu.
Allar að jafna sig eftir aðgerð.
„Hér hafa konur dáið,“ skýtur
Bjarney inn í.
„Já, það dó ein hér hjá okkur í síð-
ustu viku,“ segir Hrund.
Ekkert pláss fyrir maka
„Það er ekkert pláss fyrir maka eða
fjölskyldu á þessum erfiða tíma í lífi
þeirra kvenna sem koma hingað til
meðferðar,“ segir Bjarney. „Í bæklingi
sem var gefinn út vegna nýbygging-
arinnar var sérstaklega tekið fram að
markmið væri að allir fengju einbýli.
Þar var tekið fram að með einbýlum
væri öryggi sjúklinga meira og sýking-
arhætta minnkuð,“ segir Bjarney.
„Það sem er erfiðast er hversu lítið
næði þær fá hér. Kona sem er að fara
í fóstureyðingu liggur kannski við
hliðina á konu sem er að missa leg.
Svo blæðir þeim mjög mikið. Þetta
eru þungar og miklar blæðingar og
þær þurfa að skiptast á að nota þetta
litla baðherbergi.
Við þurfum oft að aðstoða þær
mikið vegna plássleysis. Þær eru að fá
svima vegna mikilla blæðinga og eru
eftir aðgerð líka í viðkvæmu andlegu
ástandi.
Þau þrengsli sem deildin býr við
í dag eru auðvitað ekki samboðin
þeirri virðingu sem bera á fyrir
einkalífi fólks enda er í allt of mörg-
um tilvikum því miður um afar við-
kvæmt ástand að ræða, svo sem
krabbameinssjúkar konur og konur
sem koma vegna beiðni um fóstur-
eyðingu og ekki má gleyma aðstand-
endum á viðkvæmum stundum. Hér
er því úrbóta þörf á öllum sviðum
þjónustu kvennadeildar.“
Forgangurinn ætti að vera hér
„Hér er unnið mikið og erfitt verk af
mikilli hlýju og hugvitssemi,“ bend-
ir Bjarney á. „Ef einhvers staðar á
að vera einbýli þá ætti forgangur-
inn að vera hér. Þetta er eini staður-
inn þangað sem ungar konur koma,
jafnvel táningsstúlkur. Karlar koma
oft fyrst inn á spítala um fimmtugt,
þegar heilsubrestir gera vart við sig.
Hvað konur varðar þá er ekki
bara eitthvað að koma fyrir líkama
þeirra, heldur er þetta líka ofboðs-
legt andlegt álag. Ef konur fara út
með upplifun sem er ekki jákvæð
þá geta þær burðast með það árum
saman.“
Bjarney fylgir blaðamanni að
bráðamóttökunni. Hún bendir á
dyraopið. „Það er of lítið, það er ekki
einu sinni hægt að renna sjúkrarúmi
hingað inn.“
Hún bendir einnig inn á bráða-
móttökuna. Þar er hilla með litlu
útskoti. Þarna eru þvagprufurnar
teknar,“ segir hún. „Þetta er afar lítið
pláss og til vandræða.“
Konur og karlar vinna saman
Bjarney segir tilgang styrktarfélags-
ins afar skýran. Hann er sá að styrkja
þessa deild, kvennadeild Land-
spítalans. Bæta aðbúnað og þjón-
ustu við konur og fjölskyldur þeirra
á meðgöngunni. Og sérstaklega þær
konur sem þurfa umönnun vegna
kvensjúkdóma. „Þetta er langtíma-
verkefni og við öflum fjár með félags-
gjöldum sem eru greidd einu sinni á
ári. Þá stöndum við að fjáröflunum
og nú ætla ég að sýna þér það sem
vel er gert,“ segir hún og fylgir blaða-
manni og ljósmyndara á sængur-
kvennadeild (22A).
Sæluvika feðra á enda
Þar hittum við fyrir Guðrúnu ljós-
móður sem hefur starfað á deildinni
árum saman og þekkir breytinguna
vel. „Ég er svo þakklát fyrir það starf
sem Líf hefur unnið,“ segir hún.
„Við erum alveg með geislabaug
við erum svo ánægð með endur-
bæturnar. Eftir að þær voru gerðar
geta feður tekið virkan þátt í fæð-
ingu barns síns. Ég er ekki í neinum
vafa um að þetta hefur góð andleg
áhrif á mæður og er gott líka fyrir
bæði feður og börn. Nú fer fólk heim
á jafnréttis grundvelli. Búið að læra
jafnmikið á barnið.“
Samfélagið krafði feður um að
detta í það meðan konurnar voru
hér, skýtur ljósmyndari inn í og vís-
ar til gamalla tíma. „Já, nú er þessi
sæluvika á enda hjá feðrum. Nú eru
þeir hér með konum sínum.“
Rekið með gjafafé
„Hér var allt endurnýjað og hér
sjáum við til dæmis baðherbergi sem
nýtist vel,“ segir hún og við göngum
öll saman inn í rúmgóða sjúkrastofu.
Þar eru tvö rúm, eitt fyrir konuna og
eitt fyrir föðurinn. Lítið skiptiborð,
hægindastóll og stórt baðherbergi
með sturtu.
„Rekstur kvennadeildarinnar
hefur að miklu leyti byggst á gjafa-
fé allt frá stofnun hennar árið 1975.
Þannig hefur það verið og verður
áfram. En þetta er mikið réttinda-
mál.“ n
Fréttir 19Helgarblað 25.–27. maí 2012
„Barátta Hönnu
Lilju er barátta mín“
n Konur á kvenlækningadeild búa við þrengsli og óásættanlegar aðstæður
Brýn verkefni
Hér eru teknar þvagprufur Lítið borð
og léleg aðstaða. Þarna er unnið í akkorði í
mjög litlu plássi.
Sex veikar konur þurfa að nota
þetta herbergi Margar þeirra eru í afar
bágu ástandi. Með miklar og þungar blæð-
ingar og nýkomnar úr skurðaðgerð.
„Ef einhvers stað-
ar á að vera ein-
býli þá ætti forgangur-
inn að vera hér.
Dóttir ljósmóður Bjarney Harðardóttir
vinnur ötullega að því að færa kvennadeild
til nútímans í anda jafnréttis ásamt móður
sinni, ljósmóðurinni Högnu Sveinsdóttur,
og tugum annarra sem vilja leggja mál-
staðnum lið.
Nýtt og betrumbætt Meira pláss, fyrir bæði móður og föður.
Kristjana Guðbrandsdóttir
blaðamaður skrifar kristjana@dv.is
Verndarar „Á myndinni finnst mér vera
einhvers konar hulduverur. Ég kalla þær
verndara, en ég trúi því að hún og Valgerður
Lilja, Liljurnar okkar tvær, verndi okkur öll,“
segir Gísli.