Dagblaðið Vísir - DV - 25.05.2012, Blaðsíða 53

n Eitt prósent Íslendinga hefur kosið Birgittu áfram
Lífsstíll 53Helgarblað 25.–27. maí 2012
Reynir
Traustason
Baráttan
við holdið
Þ
ar sem ég nálgaðist kletta-
belti Þverfellshornsins fann
ég hvernig óttinn færðist yfir
mig. Smám
saman kom
lömunartilfinn-
ingin og á end-
anum gat ég
ekki meir. Þreyta
eftir langa göngu
og lofthræðsla höfðu
þau sameiginlegu áhrif að ég gekk
á vegginn. Ég hafði bókstaflega
lamast og lyppaðist niður á hnén
í brekkunni. Samferðamaður-
inn reyndi að fá mig til að standa
upp en ekkert gekk. Ég gat hvorki
haldið áfram né snúið við. Aðrir
göngumenn gengu fram hjá hrúg-
aldinu mér. Úr svip þeirra mátti
ýmist lesa samúð eða undrun. En
mér var alveg sama um það þar
sem ég lá lamaður af ótta. Verk-
efnið var að snúa við og komast
lifandi frá meintri ógn.
Þ
etta var fyrir 20 mánuðum.
Ég hafði náð að snúa við og
komast niður Esjuna. Eftir sjö
mánaða umhugsun og undir-
búning fór ég aftur og komst þá
alla leið þótt ég væri skíthræddur í
klettunum. Allt mitt líf hef ég verið
lofthræddur. Ég hef átt í erfið-
leikum með að fara upp á þak rétt
eins og brött fjöll. Mesta hryllings-
saga sem ég hef heyrt á ævinni er
um Svía sem málaði þakið hjá sér.
Þetta var snarbratt þak og hann
þurfti stiga til að renna ekki niður.
Stiginn var tryggilega
bundinn með því
að reipi var kastað
yfir mæni hússins
og sett fast á jörðu
niðri. Svíinn taldi
besta haldið vera
í Volvóbifreið sinni
sem stóð í innkeyrslunni. Þetta
var vanhugsað því þegar hann var
kominn upp í stigann og byrjaður
að mála þurfti eiginkona hans að
bregða sér í búð. Hún fór á Volv-
ónum og eiginmaðurinn sveif á
eftir í stiganum og mölbrotnaði í
fallinu. Þetta varð fréttaefni víða
um heim. Í hvert sinn sem ég rifja
þetta upp fæ ég léttan svima.
E
ftir að ég lá við rætur kletta-
beltisins í Esjunni forðum
hef ég farið tugi ferða upp
klettana. Það undarlega er
að ég finn varla til lofthræðslu
lengur. Þetta var
endanlega stað-
fest á dögunum
þegar ævareiður
þingmaður
hringdi í gems-
ann minn þar sem
ég var á niðurleið á versta stað
í klettabeltinu. Ég svaraði til að
hlusta á skammir vegna einhvers
sem hafði verið skrifað um hann.
Auðvitað hefði ég átt að stoppa
á klettasyllu og ljúka samtalinu
en ég hélt áfram niður eins og
könguló og áður en ég vissi af voru
klettarnir að baki. Nú hef ég farið
á fjölda fjalla sem áður fyrr hefðu
kallað fram hræðslu og jafnvel
magnleysi. Og það get ég svarið að
lofthræðslan er nánast horfin. Eft-
ir stendur aðeins eðlileg varkárni
þegar staðið er á fremstu brún
snarbrattra fjalla.
L
ærdómurinn er sá að það er
hægt að sigrast á lofthræðslu.
Það gerist þannig að fólk snýr
við en kemur alltaf aftur og
gerir aðrar tilraunir. Sjálfur hika
ég ekki við að snúa við ef aðstæð-
ur eru erfiðar. En ef svo ólíklega
vill til að ég gangi til þess verks að
mála þakið mun ég hafa augun
með bæði eiginkonunni og fjöl-
skyldubílnum.
Svíinn sem
málaði þakið
Morgunverður meistara
n Fjórar góðar hugmyndir að hollum morgunverði
Þ
eir sem eru í átaki og
vilja bæta heilsu
sína og útlit ættu
að huga vel að
morgunverðinum.
Flestum reynist erfitt að
halda í góða siði einfald-
lega vegna þess að þeir fá
leið á fábreyttu fæði. Hér eru
fjórar góðar hugmyndir sem koma
meisturum til góða. Og já, það má
borða brauð. Það er reyndar gott að
skipta út grautnum og skyrinu öðru
hverju fyrir orkumikið gróft og heil-
korna rúgbrauð.
Skyr með höfrum
og rauðum berjum
Fyrir fjóra
n 6 dl skyr
n 4 tsk. hunang
n 5 msk. hafrar
n 300 gr berjablanda að eigin
vali
n Góður bolli af tei að eigin vali
Hrærðu skyrið út með hunangi,
deildu í fjórar skálar og helltu
berjablöndu og höfrum út á.
Orka: 200 kcal, fita 7%, prótein 39%,
kolvetni 54%.
Gróft brauð með
parmaskinku
Fyrir fjóra
Smyrðu átta heil-
kornarúgbrauðs-
sneiðar með mögrum
rjómaosti, bættu við,
salati, agúrku og þunnum
sneiðum af parmaskinku,
bætti basilíku við ef þú átt.
Drekktu með þessu stórt glas af vatni með
smávegis sítrónusafa út í.
Orka: 240 kcal, fita 19%,
prótein 25%, kolvetni
56%.
Heimabakað heil-
kornamuffins
Fyrir fjóra
Hrærðu 12,5 gr af geri út í
2,5 dl af volgu vatni. Bættu
við 1 tsk. af salti, 1 tsk. af hunangi og 1 tsk. af
ólífuolíu.
Hrærðu saman við þetta 100 gr af heil-
kornahveiti og 150 gr af hveiti. Láttu
hefast í eina klukkustund. Settu í muffins-
form og í kaldan ofn. Stilltu hitann á 200
gráður og bakaðu í 40 mínútur.
Berðu fram með 100 grömmum af silkiskor-
inni skinku.
Drekktu heitt te með.
Orka: 250 kcal, fita 9%, prótein 18%,
kolvetni 73%.
Saðsamur grautur
Fyrir fjóra
Kínóagrautur með möndlum,
apríkósum og eplum
Setjið kínóagrjón í pott
með 1 dl af vatni og 6
dl af undanrennu.
Sjóðið og hrærið í
20 mínútur. Meðan
grauturinn eldast,
blandið saman gróft
hökkuðum apríkósum,
skornum möndlum og
rifnu epli. Setjið ávextina
og möndlurnar á hvern grautar-
skammt. Stráið kanil yfir, þeir sem
vilja geta sett ögn af hlynsírópi ofan á.
Orka: 230 kcal, fita 15%, prótein 18%,
kolvetni 67%.
S
amkvæmt nýlegri rannsókn
er sá sem þjáist af lotuofáti
(e. binge eating) líklegri en
aðrir til að verða eiturlyfj-
um að bráð. Þetta kom fram
í rannsókn sem var framkvæmd við
Penn State-læknaháskólann. Vís-
indamenn vonast til að niðurstöð-
urnar muni auka skilning á eitur-
lyfjanotkun, fíkn og bakslagi og verði
til þess að í framtíðinni verði auð-
veldara að meðhöndla einstaklinga
með fíknisjúkdóma.
„Dópneysla er meiriháttar vanda-
mál í Bandaríkjunum,“ segir pró-
fessor Patricia Sue Grigson við
Department of Neural and Behav-
ioral Sciences en Grigson meðal
þeirra sem stóðu að rannsókninni.
„Að sama skapi er lotuofát orðið að
vandamáli. Hvort tveggja snýst um
stjórnleysi í neyslu. Miðað við hvað
margt er líkt með eiturlyfjanotkun og
ofáti þá kemur ekki á óvart að marg-
ir séu háðir hvoru tveggja. Um það
bil 20 prósent rotta og manna sem
komast í snertingu við kókaín þróa
með sér fíkn í efnið undir eðlileg-
um kringumstæðum. Í okkar rann-
sókn jukust líkurnar um 50 prósent
ef rotturnar höfðu þjáðst af lotuofáti.“
Niðurstöðurnar voru birtar í tímaritinu
Behavioral Neuroscience.
n Þeir sem stunda ofát eru líklegri til að þróa með sér eiturlyfjafíkn
Huggar þú þig
með mat?
1 Farðu út Áttu hund?
Farðu með hann út
að ganga. Reyndu að njóta
alls þess sem náttúran og
umhverfið hefur upp á að
bjóða. Virtu blómin fyrir þér,
skoðaðu húsin í götunni eða
horfðu á háu trén.
Listræn útrás Saumaðu, málaðu, teiknaðu og skapaðu eigin
meistaraverk. Þú getur fengið útrás fyrir tilfinningar þínar í
listinni. Af hverju kíkirðu ekki í hannyrðaverslun og prófar eitthvað
sem þú hefur aldrei prófað áður?
2
Spilaðu erfið-
leikana burt
Sestu við píanóið,
glamraðu á gítar,
blástu í flautu. Hvaða
hljóðfæri sem þú kemst
í. Búðu til nýtt lag eða
rifjaðu upp gamla
takta.
3
5 Syngdu með Settu Mozart á fóninn eða láttu Beethoven færa þig inn í
annan heim. Ef þú ert ekki fyrir klassíkina
skaltu spila þína uppáhaldstónlist. Syngdu
hátt og finndu hvernig skapið batnar.
Skrifaðu þig
til bata Skrif-
aðu niður í dagbókina
þína hvernig þér líður.
Skrifaðu hvað það var
sem gerðist sem varð
til þess að þig langaði
til að „detta í það“. Þér líður betur þegar þú
hefur létt á hjarta þínu. Í framtíðinni geturðu
svo lesið færslurnar með stolti vitandi að
þarna gafstu ekki upp fyrir fíkninni.
6
Sannfærðu þig Skrifaðu niður
setningu um að þú ætlir ekki að
falla. Settu miða þess efnis um alla íbúð.
Ekki gleyma að setja eintak á ísskápinn.
Reyndu alltaf að telja þig af því að „falla“.
7
Keyrðu í burtu
Farðu í bíltúr
en mundu að skilja
peninga og kreditkort
eftir heima. Aktu á
svæði þar sem lítið er
um freistingar líkt og
sjoppur. Þannig áttu
allavega erfiðara með
að missa þig.
8
Talaðu Taktu upp símann og
hringdu í einhvern sem þú treystir
og getur talað við um tilfinningar þínar. Ein-
hvern sem gefur sér tíma til að ræða við þig
þangað til þér er farið að líða betur.
9
Fáðu innblástur Lestu greinar eða
bækur um fólk sem þú getur lært af
og litið upp til.
10
Skapaðu ró
Skapaðu réttu
stemminguna fyrir
notalegt heitt bað með
kertum, róandi olíum
og fallegri tónlist.
Lokaðu augunum og
njóttu kyrrðarinnar.
4
Tíu aTriði í sTaðinn fyrir ofáT