Náttúrufræðingurinn - 2009, Blaðsíða 5

89
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
Náttúrufræðingurinn 78 (3–4), bls. 89–106, 2009
Ritrýnd grein
Steinasöfn Jónasar
Hallgrímssonar
Sveinn P. Jakobsson
Inngangur
Jónas Hallgrímsson (1807–1845) nátt-
úrufræðingur og skáld lét eftir sig
tvö steinasöfn. Í Geologisk Museum
í Kaupmannahöfn eru 308 sýni sem
rekja má til Jónasar. Í Menntaskóla-
num í Reykjavík voru 16 sýni sem
eru með vissu frá honum komin;
þau eru nú varðveitt hjá Nátt-
úrufræðistofnun Íslands. Þessum
steinasýnum safnaði Jónas á rann-
sóknarferðum sínum um landið
1837 og 1839–1842, að hluta til í
félagi við Japetus Steenstrup nátt-
úrufræðing. Orðið steinn er hér not-
að sem samheiti yfir berg og steindir,
en auk þess eru í fyrrnefndum
söfnum örfá sýni af surtarbrandi.
Frumgögn er varða rannsóknir
Jónasar gaf Matthías Þórðarson út,1
en Haukur Hannesson, Páll Vals-
son og Sveinn Yngvi Egilsson gáfu
þessi frumgögn út að nýju og til
viðbótar nokkur óprentuð bréf Jón-
asar, ýmis önnur skjöl og flestallar
teikningar og skissur er höfðu fylgt
dagbókum og minnisgreinum.2
1. mynd. Jónas Hallgrímsson. Eftir steinprenti sem gert var eftir teikningu
Helga Sigurðssonar.3 Myndin er varðveitt hjá Þjóðminjasafni Íslands.
78 3-4 LOKA.indd 89 11/3/09 8:32:39 AM