Gerðir kirkjuþings - 1990, Page 221

Sólveix ÓlaJ'sdólíir, Caiid.jnr., LL.M.
Bnvðraborgarstíf.' 15, Rcykjavík.
s
Alitsgcrö um liöfundarrétt og útgafurétt aö listaverkum í kirkjuin.
Tilcfiii og cfnislök.
Á Kirkjuþiugi 1989 v;ir samþykkt svohljóÖamJi tillaga (31. mál):
"Kirkjuping bcinir Jxíiin tilmælum til sóknamcfnda og forráöanianna guöshúsa,
aö þau liugi aö róttindum sínum og skyldum varöandi fjölföldun og útgáfu listavcrka í
cigu kirkna. Jafnframt leiti Kirkjuráö lögfræöilcgs álits á höfundarrétti og kynni fyrir
sóknarncfndum. Kirkjuþing áréttar samþykktir sínar frá 1983 (9. mál) og 1984 (4.
mál)."
Mér á cftir vcrður fjallaÖ um þctta cfni í fjórum liðum: 1. Almcnnt um rétt
liöfunda listavcrka; 2. Réltur cigcnda listavcrka, scm vernduö cru aö höfundarrélti;
3. Réltur cigcnda lislavcrka, scm ckki cru Icngur háö höfundarrétti; 4. Niöurstaöa.
1. Almcnnt um rélt höfunda listavcrka.
Um rétt höfunda gilda höfundalög nr. 73/1972, hér á cftir skammstöfuö höfl. í
grcinargcrð mcö frumvarpi til Jrcirra laga scgir, aö þaö sé hlutvcrk og cfni höfundalaga
aö vcila mönnum réltarvcrnd á lillcknum andlcgum vcrömætum: bókmcnntum og
lislum og aö mcö lögunum sé viöurkcnndur réttur þcss, scm vcrkiÖ hefur gcrt, þ.c.
höfundarins, lil umráöa yfir því, scm ýmist cru fjárhagslcgs cöa pcrsónulcgs cölis.
a) Sæmdarréttur cr samheiti yfir pcrsónulcg réttindi höfundar. Sá réttur birtist
fyrst og frcmst í 4. gr. höfl., sbr. þó cinnig 53. gr. Sæmdarrétturinn skiptist í nafn-
grciningarrétt og vcrnd höfundarhciöurs og höfundarsérkcnna.
í 1. mgr. 4. gr. höfl. segir, aö skylt sé, cftir því scm viö gctur ált, að gcta nafns
höfundar bæöi á einlökum vcrks og Jægar þaö cr birt. Möfundur sjálfur ræöur því mcÖ
hvaöa hætti nafnbirtingin kcmur fram, t.d. hvorl hún cr ciginlcgt nafn Iians cÖa lista-
mannsnafn, sé það annaö cn ciginlcgt nafn.
í 2. mgr. 4. gr. höfl. scgir, aÖ óhcimilt sé aö breyta verki Iiöfundar cða birta þaÖ
mcö |)cim hætti cöa í því samhcngi, að skcrt gcti höfundarhciÖur Iians cöa höfundar-
sérkcnni. Möfundur listavcrks á ckki aö J)urfa aÖ sæta því aö cinhvcr annar, t.d. eigandi
vcrks, brcyti fmmvcrki svo aÖ höfundi gæti oröiö vansæind af cöa komi |>ví t.d. fyrir á
staö, scm gctur talist óviröing viö höfundinn. Bcr í þessu sambandi aö líta á máliö frá
218