Gerðir kirkjuþings - 1990, Side 240

Sé þetta mál allt skoðað í víðara samhengi kemur það óðara í Ijós að hér eru á ferð
atriði og vandamál sem eru býsna vel þekkt úr nágrannakirkjum okkar um þessar mundir
og þó raunar frekar á undanhaldi en hið gagnstæða. Það eru áhrif karismatísku
hreyfingarinnar sem birtast í þessu máli. Um þessa hreyfingu hefur verið fjallað mjög
mikið erlendis á undanförnum árum en hér hefur þetta mál mér vitanlega aldrei komið
til umfjöllunar á opinberum vettvangi kirkjunnar. Nú tel ég kominn tíma til að taka þessa
hreyfingu til ofurlítillar umræðu.
Erlendis hefur karismatíska hreyfingin víða reynst allt annað en uppbyggjandi fyrir
safnaðarlíf innan kirknanna. Fjöldi flokka sem siglir undir hennar merkjum er líka
óteljandi, sumir eru sérstakir trúflokkar og aðrir reyna að hasla sér völl innan kirknanna.
Það sem erfiðleikum veldur er margt og tíminn nægði ekki til að telja það allt upp.
Lækningar, tungutal og fleira í þeim dúr sem tilheyra karismatísku hreyfingunni er
ekkert sérkristið fyrirbæri, trúarlegar lækningar, tungutal og margs konar yfirnáttúrleg
fyrirbæri er að finna í öllum trúarbrögðum og jafnvel utan þeirra. Hér er ekkert á ferð
sem teljast verður kristið út af fyrir sig, gæti jafnvel reynt hið gagnstæða þegar farið færi
að athuga málið betur.
Einn þeirra sem gert hefur hvað best úttekt á þróun karismatísku hreyfingarinnar
er J. Robert Hale sem er professor emeritus fyrir kirkju og samfélag við Lutheran
Theological Seminary í Gettysburg, hann flutti fyrirlestraröð um þetta efni við Berkley
háskóla í Kaliforníu 1987 og ritaði síðan grein um sama efni/ Þar rekur hann sögu
hreyfingarinnar - eins og aðrir - til ársins 1960: "Það hófst 1960 í kirkju heilags Markús-
ar, biskupakirkjusöfnuði í Van Nuys sunnarlega í Kaliforníu. Upphafsmaðurinn var Dennis
Bennett." Bennett hafði skipt um kirkjudeild frá congregationalistakirkju yfir í
anglokaþólska kirkjudeild, þjónaði nú 2500 manna söfnuði í hverfi þar sem velstætt fólk
bjó. Hann skírðist í heilögum anda eins og hann orðaði það þá árið 1959 og innan fjögurra
mánaða höfðu aðrir sjötíu í söfnuðinum reynt það sama og allir töluðu einnig tungum.
En deilur komu upp og Bennett varð að yfirgefa söfnuðinn og var kallaður rugludallur
og ofstækismaður og biskupinn í Los Angeles bannaði allt tungutal. Bennett fór til Seattle
í Washingtonfylki og starfaði þar í biskupakirkjusöfnuði uns hann lagði fyrir sig ferðaiög
sem prédikari.
í næsta nágrenni við Bennett í Kaliforníu, í San Pedro, var Larry Christensen,
lútherskur prestur. I söfnuði hans gerðust álíka hlutir og hjá Bennett og svo fór að kirkja
Christensens varö með tímanum, allt til þessa dags, eins konar miðpunktur hinnar
lúthersku tegundar karismatísku hreyfingarinnar í Ameríku. Ur þessum söfnuði komu með
tímanum alls um þúsund prestar. En einnig hér urðu heiftarlegar deilur milli karismat-
ískra og annarra, karismatiska hreyfingin meðal lútherskra breiddist til norðlægari fylkja
þar sem fyrir voru skandinavískir píetistar sem margir hverjir voru opnir fyrir þessum
nýjungum. Christensen er sjálfur prestur í Minneapolis núna og ferðast mikið og prédikar.
Nú rekur Hale þessa þróun þannig að á sjöunda áratugnum hafi víða verið miklar
deilur og mikill klofningur hvarvetna þar sem karismatíska hreyfingin náði áhrifum. Henni
fylgdi tungutal, lækningafyrirbæri, spádómar o.s.frv. Hún náöi til allra kirkjudeilda meira
eða minna. Hale líkir henni við önnur félagsleg fyrirbæri sem andæfðu gegn hvers konar
stofnanavaldi og bendir þar einkum á það sem hann kallar "the human potential" hreyfingu
237