Peningamál - 01.02.2000, Qupperneq 10

Peningamál - 01.02.2000, Qupperneq 10
ar aðgerðir í tengslum við kjarasamninga verði ekki til að draga úr afgangi ríkissjóðs. Vöxtur útlána og peningamagns er enn óhóflega mikill þótt farið sé að draga úr honum Nokkuð dró úr vexti útlána og peningamagns á síðari helmingi ársins 1999. Samt sem áður var hann enn mun meiri en samrýmist lítilli verðbólgu. Tólf mán- aða vöxtur útlána innlánsstofnana til ársloka 1999 nam 23,2% og peningamagn (M3) óx um 17,1%. Árstíðaleiðréttur vöxtur útlána síðustu þrjá mánuði ársins 1999 var 13%, þ.e. nokkru minni en 12 mán- aða vöxtur. Mikill vöxtur grunnfjár til ársloka 1999 kann að vekja athygli, en þar er greinilega um tímabundna aukningu að ræða, eins og nánar er vikið að í grein hér á eftir. Í nóvemberhefti Peningamála var fjallað ítarlega um útlánavöxt innlánsstofnana og sýnt fram á að auk venjubundinnar fjármögnunar í gegnum innlán hafi hann að miklu leyti verið fjármagnaður með erlendu lánsfé. Samkvæmt nýjustu tölum var hluti útlána- vaxtarins sem þannig var fjármagnaður á síðasta ári jafnvel enn stærri en ráða mátti af septemberloka- tölum, eða 52½%. Tæpur helmingur var fjármagnað- ur með erlendri lántöku árið 1998. Nettóframlag inn- lána og verðbréfaútgáfu til fjármögnunar útlána virð- ist nú minna en ef miðað er við lokatölur í september. Framlag Seðlabankans til vaxtar útlána er enn nei- kvætt um sem nemur fimm ma.kr. Þróun útlána innlánsstofnana og fjármögnunar þeirra frá því í september breytir ekki fyrri greiningu bankans á ástæðum mikils útlánavaxtar innlánsstofn- ana sem þríþætts samspils eftirspurnar, aukinnar markaðshlutdeildar innlánsstofnana og aukins fram- boðs lánsfjár sem m.a. má rekja til hlutafjáraukningar í ríkisviðskiptabönkunum sem jók útlánagetu þeirra. Aðhaldsstefna Seðlabankans í peningamálum birtist í neikvæðu framlagi bankans til fjármögnunar útlána innlánsstofnana, en segja má að innlánsstofnanir hafi átt greiða undankomuleið fram hjá því aðhaldi með því að auka erlenda lántöku. Seðlabankinn hækkaði vexti til þess að viðhalda aðhaldi peningastefnunnar Frá áramótum hefur Seðlabankinn tvívegis hækkað vexti og 14. febrúar voru vikmörk gengisstefnunnar einnig víkkuð í því skyni að gefa aðhaldssamri pen- ingastefnu aukið svigrúm. Eftir samtals 1,1 prósentu- stigs hækkun vaxta í janúar og febrúar styrktist að- hald peningastefnunnar á flesta mælikvarða, en áður hafði meiri verðbólga en spáð var dregið nokkuð úr aðhaldi. Séu raunvextir reiknaðir út frá verðbólgu- álagi ríkisskuldabréfa, sem felur í sér að markaðs- aðilar geri ráð fyrir hjöðnun verðbólgu á komandi ári, hafa væntir raunvextir Seðlabankans ekki verið hærri frá því fyrir tæpu ári. Skammtímavextir eru einnig nokkru hærri en vextir á óverðtryggðum skuldbindingum til langs tíma og hafa verið það oft- ast frá því um mitt ár 1998. Neikvæður halli ávöxtun- arkúrfunnar er að jafnaði vísbending um aðhalds- sama peningastefnu, tiltrú markaðarins á að peninga- legt aðhald muni bera árangur og að skammtímavext- ir muni lækka á ný þegar fram líða stundir. Vaxta- hækkanir Seðlabankans í janúar og febrúar hafa dug- að til að halda halla ávöxtunarferilsins neikvæðum. Í stuttu máli má segja að allir mælikvarðar á aðhald peningastefnunnar sýni að það sé töluvert, þótt öðru hverju hafi slaknað nokkuð á því. Aðhald peninga- stefnunnar verður hins vegar að skoða í ljósi veru- legrar ofþenslu í þjóðarbúskapnum. PENINGAMÁL 2000/1 9 Tafla VI Aukning útlána innlánsstofnana og fjármögnun þeirra 1998 og 1999 Aukning yfir Hlutfallsleg skipt- ár í ma.kr. ing aukningar 1998 1999 1998 1999 Útlán ................................. 75,9 75,4 100,0 100,0 Innstæður .......................... 29,7 38,5 39,1 51,1 Verðbréf, nettó .................. -6,1 -1,1 -8,0 -1,5 Erlent lánsfé, nettó ........... 37,1 39,6 48,9 52,5 Seðlabanki, nettó .............. 12,8 -4,9 16,9 -6,5 Annað, nettó ..................... 2,4 3,3 3,1 4,4 Tafla V Helstu peninga- og lánastærðir 1998 og 1999 Hlutf.leg aukning (%) yfir tímabil 1997 1998 1999 Grunnfé Seðlabankans.............................. 3,1 4,6 75,8 Erl. skuldir bankakerfisins til endurlána .. 33,2 59,9 49,4 Útlán og markaðssk.bréf bankakerfisins .. 16,4 15,0 34,4 M3............................................................. 8,7 15,8 16,5 M4............................................................. 11,4 17,8 17,0 Útlán innlánsstofnana ............................... 12,8 30,3 23,1
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81

x

Peningamál

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Peningamál
https://timarit.is/publication/1144

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.