Skírnir - 01.09.1994, Qupperneq 121

SKÍRNIR
ÍSLENSKAR FORNLEIFAR
391
ritaði hann sjálfur nokkrar greinar í dagblöð. Föstudaginn 20. júlí
1990 segir Sveinbjörn í viðtali við blaðamann Þjóðviljans:
Það ber brýna nauðsyn til þess að standa vörð um fornleifar í landinu.
Þær eru fátæklegar miðað við önnur lönd þar sem hér hefur aðeins staðið
byggð í 1100 ár og við höfum sérstökum skyldum að gegna gagnvart
þessari menningararfleifð okkar.
í grein sem Sveinbjörn ritar sjálfur og birtir í blaðinu daginn eftir,
Tímanum þann 24. júlí og í Morgunblaðinu þann 26. júlí 1990,
stendur:
Fornleifar á íslandi eru fátæklegar miðað við nágrannalöndin. Þetta þýð-
ir að arfleifðin er rýr og mikilsvert að hún verði ekki stórlega skert að
óþörfu.
Og hann heldur áfram í greininni:
Ef slíkar reglur [þ.e.a.s. strangar reglur um uppgröft og leyfi] eru ekki
hér á landi er hættan sú að hingað leiti fornleifafræðingar sem ekki fá að
grafa í heimalöndum sínum, þótt þau séu langtum auðugri að fornleifum.
Ekki ber á öðru en að ummæli þessi séu opinber afstaða fornleifa-
nefndar, enda viðhöfð í beinu sambandi við störf Sveinbjarnar í
nefndinni.
Við skulum líta nánar á þessar fullyrðingar Sveinbjarnar og
byrjum á þeirri fyrri. Varðandi fyrstu setninguna hef ég engar at-
hugasemdir, auðvitað þurfum við að standa vörð um fornleifarn-
ar. En í næstu setningu segir að þær séu fátæklegar miðað við
önnur lönd. Hvort sem Sveinbjörn á við innihald fornleifanna að
gripum og/eða upplýsingum eða fjölda fornleifanna sjálfra er hér
um mjög vafasama fullyrðingu að ræða og að mínu mati beinlínis
ranga. Ekki kemur fram hvaða lönd önnur hann á við.
I fyrsta lagi eru íslenskar fornleifar ekki skráðar, nema að
mjög litlu leyti á einstaka stöðum, og því vitum við ekkert um
fjölda þeirra. Við höfum hreinlega ekki hugmynd um hversu
margar fornleifarnar reyndust ef þeirra væri leitað á kerfisbund-
inn hátt og skráning á þeim hafin. Reynslan á Norðurlöndum er